Braki w dokumentacji towarzyszącej towarowi – kto ponosi odpowiedzialność
- Napisała Marta Matuszewska
- Kategoria: Ekspert radzi - prawo transportowe dla opornych
Pojazd przewożący ładunek został zatrzymany z uwagi na to, że nie towarzyszyły mu właściwe dokumenty - w tym konkretnym przypadku wiózł tytoń, który okazał się podlegać opodatkowaniu. Dodatkowo na pozostałej przestrzeni ładunkowej przewoźnik wiózł towar od innej firmy. Ostatecznie przewoźnik musiał wynająć pojazd zastępczy, by transport został dowieziony do celu - dojechał jednak spóźniony. Kto będzie właściwą stroną w tym postępowaniu i będzie odpowiadał za szkody wywołane brakiem odpowiedniej dokumentacji i opóźnieniem? Zleceniodawca (firma spedycyjna) czy właściciel towaru zlecający transport spedycji?
Odpowiedź eksperta: Mimo, że przewoźnik otrzymał zlecenie nie od właściciela towaru a od firmy spedycyjnej, to jednak spedycja jako strona umowy przewozu, występuje w tej sprawie w roli nadawcy, w rozumieniu przepisów konwencji CMR.
Na podstawie konwencji CMR, nadawca odpowiada wobec przewoźnika za wszelkie szkody, które mogłyby wyniknąć wskutek braku, niedostateczności lub nieprawidłowości dokumentów i informacji, chyba że zachodzi wina ze strony przewoźnika (art. 11 ust. 2 konwencji CMR). W myśl postanowienia art. 11 ust. 1 konwencji CMR w celu załatwienia formalności celnych lub innych, jakie należy wypełnić przed wydaniem towaru, nadawca powinien załączyć do listu przewozowego lub postawić do dyspozycji przewoźnika potrzebne dokumenty oraz udzielić mu wszelkich żądanych informacji. W doktrynie się podkreśla, iż należy przyjąć, że nie chodzi tu tylko o informacje, których przekazania zażądał przewoźnik, ale o wszystkie te informacje, które są potrzebne do załatwienia formalności. Nadawca odpowiada wobec przewoźnika za wszelkie szkody, które mogłyby wyniknąć wskutek braku, niedostateczności lub nieprawidłowości tych dokumentów i informacji, chyba że zachodzi wina ze strony przewoźnika (art. 11 ust. 2 konwencji CMR). Unormowana tym przepisem odpowiedzialność nadawcy wobec przewoźnika za szkody, które wynikły wskutek braku, dokumentów i informacji jest odpowiedzialnością bardzo rygorystyczną. Nadawca może uwolnić się od tej odpowiedzialności tylko w przypadku udowodnienia, że nieprawidłowości, o których mowa w przepisie, spowodowane zostały z winy przewoźnika.
Co istotne, przewoźnik musi wykazać, że poniósł szkodę, jej wysokość oraz, że powstała ona w związku z nieprawidłowymi informacjami udzielonymi przez firmę spedycyjną jako nadawcę. Aby spedycja ponosiła odpowiedzialność, muszą zostać spełnione następujące warunki:
- musi powstać szkoda, której wysokość należy wykazać (np. mandat w związku z tym przewozem, opłacenie przymusowego parkingu, koszty podstawienia innego pojazdu, koszty paliwa, koszty wynagrodzenia dodatkowego kierowcy, koszty jakie powstały w związku z opóźnieniem itp.)
- należy wykazać, ze szkoda powstała na skutek złych informacji udzielonych przez spedycję, a więc trzeba wykazać, iż to brak informacji o właściwościach towaru spowodował szkodę i zatrzymanie auta. Powinno to wynikać z mandatu lub dokumentacji otrzymanej od służb zatrzymujących auto.
- Podstawa prawna: Konwencja o Umowie Międzynarodowego Przewozu Drogowego Towarów (CMR) i Protokół podpisania sporządzone w Genewie dnia 19 maja 1956 r.
- Stan prawny publikacji (data): 2016-11-08
Marta Matuszewska
Radca prawny zajmujący się obsługą prawną przedsiębiorstw w zakresie transportu, spedycji, logistyki w całym łańcuchu dostaw. Posiada doświadczenie w obsłudze przewoźników oraz podmiotów zajmujących się logistyką i spedycją. Doradza także przedsiębiorcom korzystającym z usług przewoźników i innych podmiotów z branży.
Ekspert, z-ca redaktora naczelnego i Project Manager portalu www.PrawoiLogistyka.pl. Wykładowca w Wyższej Szkole Logistyki w Poznaniu. Wieloletni pracownik Instytutu Logistyki i Magazynowania. Szkoleniowiec, który biegle posługuje się językiem angielskim. Jako zwolennik nowoczesnych rozwiązań, współtwórca projektu iRadcowie w Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Poznaniu. Prywatnie miłośnik podróży.
Porady prawne są dostarczane przez ekspertów portalu www.prawoilogistyka.pl, którzy specjalizują się w prawie przewozowym, prawnych aspektach obrotu z zagranicą i prawa celnego, w tym trade compliance i compliance w transporcie.