Noty obciążeniowe za koszty windykacji za opóźnienia w regulowaniu należności

Odpowiedź eksperta: 40 euro to koszty windykacji w razie opóźnienia w regulowaniu należności z faktury (równowartość 40 euro nakładana jest na podstawie art. 10 ustawy o opóźnieniach w transakcjach handlowych).
Odpowiadając na pierwsze pytanie, termin płatności jest zazwyczaj określony w zleceniu, gdzie powinno być sprecyzowane od kiedy termin liczymy. Np. 30 dni od dnia doręczenia kompletu dokumentów przewozowych z prawidłowo wystawioną fakturą. Wówczas liczymy od dnia doręczenia faktury. Jak nie zostało to określone w umowie, zleceniu, mailowo czy podczas rozmowy na giełdzie, powinno liczyć się termin od dnia wystawienia faktury.

Odpowiadając na drugie pytanie, przepis art. 10 ust. 1 ustawy o opóźnieniach w transakcjach handlowych stanowi:
Wierzycielowi, od dnia nabycia uprawnienia do odsetek, o których mowa w art. 7 ust. 1 lub art. 8 ust. 1, przysługuje od dłużnika, bez wezwania, równowartość kwoty 40 euro przeliczonej na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne, stanowiącej rekompensatę za koszty odzyskiwania należności.

Zgodnie z orzecznictwem sądowym, przepis ten nie zdejmuje jednak z Państwa obowiązku wezwania dłużnika do spełnienia świadczenia (wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 12 maja 2016 r., I ACa 110/16). Oznacza to, że należy poinformować drugą stronę o swoim żądaniu. Użyte w przepisie "bez wezwania" odnosi się do braku wykazywania przez wierzyciela wysokości poniesionych przez niego kosztów windykacji. Dłużnik nie ma obowiązku, regulując nawet zobowiązanie z opóźnieniem, do zapłaty równowartości 40 euro. Możliwość żądania tej kwoty stanowi uprawnienie, a nie obowiązek wierzyciela. Dłużnik do chwili wezwania nie wie zatem czy wierzyciel, czyli w tej sytuacji Państwo, w ogóle decyduje się na dochodzenia tej kwoty (tak orzekł sąd w wygranej przez nas sprawie Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, z dnia 26-01-2018 r., sygn. akt XVII GC 1824/17). Dlatego należy go o tym poinformować. Informacja o obciążeniu, może być w formie noty lub samego wezwania do uiszczenia kosztów windykacji. Forma powiadomienia nie ma znaczenia.

Odpowiadając na ostatnie pytanie, tak notę można wystawić już po zapłaceniu faktury. Jeżeli roszczenie główne się nie przedawniło, bo zostało np. zapłacone, to stosujemy termin z art. 118 w zw. z art. 120 Kodeksu cywilnego, trzyletni od dnia kiedy koszty windykacji stały się wymagalne.
Jeżeli jednak roszczenie uległo przedawnieniu, to również przedawnieniu uległo roszczenie o koszty windykacji. Moim zdaniem możemy tu odwołać się do uchwały Sądu Najwyższego z 26 stycznia 2005, III CZP 42/2004, która wprawdzie odnosiła się do odsetek, jednak w mojej ocenie tu będą analogiczne zasady.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny

Stan prawny publikacji (data): 2018-06-11