Systemy informacyjne w zarządzaniu logistycznym w transporcie wodnym śródlądowym
- Rolbiecki Ryszard
- Kategoria: E-gospodarka
Przesłanki wykorzystania systemów informacyjnych w transporcie
Optymalizacja współpracy pomiędzy poszczególnymi uczestników obrotu gospodarczego uwarunkowana jest objęciem w łańcuch logistyczny jak największej liczby podmiotów. Wzrost kooperacji wiąże się bowiem na ogół ze wzrostem wskaźnika wielokrotności i częstości przewozów. Kompleksowe ujęcie w jeden system logistyczny większej liczby podmiotów gospodarczych pozwala w efekcie na racjonalizację operacji logistycznych, w tym usług transportowych. Skuteczność funkcjonowania systemów logistycznych w gospodarce jest istotnie związana z procesem wdrażania inteligentnych systemów transportowych (ang. Intelligent Transportation Systems - ITS), stanowiących zbiór narzędzi informacyjnych, umożliwiających sprawny przepływ informacji niezbędnych dla efektywnego zarządzania działalnością transportową. Cechą charakterystyczną tych systemów jest duża zdolność do tworzenia różnych konfiguracji danych w zależności od zmieniających się warunków.
Wdrażanie nowoczesnych technologii informacyjnych wynika nie tylko z obiektywnej potrzeby sprawnej koordynacji działań różnych podmiotów branży TSL. Współcześnie rozwój systemów informacyjnych w transporcie jest warunkiem rozwiązania licznych problemów w transporcie, pojawiających się na skutek dynamicznego rozwoju przewozów w związku z obserwowanym - w warunkach globalizacji - wzrostem mobilności ludności oraz rozwojem wymiany międzynarodowej. W tych warunkach pojawia się potrzeba zwiększenia przepustowości sieci transportowej, odpowiedniego sterowania ruchem, zwiększenia wydajności transportu, poprawy poziomu bezpieczeństwa przewozów, a przy tym także stanu środowiska.
Racjonalizacja potrzeb transportowych jest również niezbędna ze względu na wyższą dynamikę przewozów ładunków od tempa rozwoju gospodarczego (rysunek 1). Podczas, gdy w okresie 1995 - 2006 średnioroczne tempo wzrostu PKB (ceny stałe z 1995 roku) wynosiło 2,4%, to przewozy ładunków w tym okresie średniorocznie zwiększały się w większym stopniu - o 2,8% (tabela 1). Oznacza to w efekcie wzrost transportochłonności gospodarki i jednocześnie wzrost degradacyjnego wpływu transportu na środowisko. Dlatego też jednym z ważnych celów współczesnej polityki transportowej jest zerwanie ścisłych współzależności pomiędzy wzrostem gospodarczym a wielkością przewozów, w taki sposób, aby tempo wzrostu przewozów ładunków nie przekraczało, mierzonego poziomem PKB, tempa wzrostu gospodarczego. W świetle przedstawionych tendencji, w ramach współczesnej polityki transportowej UE, za kluczowe uznaje się kontynuację procesu wdrażania programów na rzecz rozwoju inteligentnych systemów transportowych. Kwestia ta znalazła między innymi odzwierciedlenie we wspólnotowych wytycznych z 1996 roku, dotyczących rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej (TEN-T), w których jako priorytet przyjęto wdrażanie interoperacyjnych inteligentnych systemów transportowych w celu podniesienia wydajności infrastruktury transportu i efektywnego zarządzania ruchem. Z aktualnych doświadczeń światowych wynika, że wykorzystanie w transporcie nowoczesnych technologii informacyjnych pozwala na osiągnięcie następujących korzyści:
- zmniejszenie nakładów na infrastrukturę transportu (nawet o 30 - 35% przy zachowaniu dotychczasowej przepustowości sieci)
- zwiększenie przepustowości sieci transportowej (nawet o 20%) bez dodatkowych nakładów inwestycyjnych
- wzrost bezpieczeństwa przewozów
- zmniejszenie negatywnego oddziaływania na środowisko, ograniczenie kongestii
- zwiększenie efektywności poboru opłat za korzystanie z infrastruktury transportu
- dostarczanie informacji w zakresie potrzeb utrzymaniowych i inwestycyjnych w odniesieniu do sieci transportowej
- wzrost efektywności zarządzania łańcuchami dostaw, poprzez lepszą komunikację pomiędzy przewoźnikami, producentami i dystrybutorami ładunków.
Artykuł pochodzi z czasopisma "Logistyka" 3/2009.