Rynki frachtowe jako instrumenty regulacji sektora morskich globalnych przewozów kontenerowych
- Andrzej S. Grzelakowski
- Kategoria: Transport i spedycja
Sektor morskich globalnych przewozów kontenerowych, stanowiący integralny element składowy globalnej żeglugi morskiej, podlega współcześnie oddziaływaniu trzech równolegle działających mechanizmów, które kształtują procesy realne realizowane w tej silnie umiędzynarodowionej sferze transportu.
Z jednej strony jest to rynek frachtowy z typowym dla niego mechanizmem regulacji autonomicznej, wspieranej przez wypracowane w sektorze transportu i handlu wzorce dobrej praktyki. Z drugiej, publiczny międzynarodowy podsystem regulacji, którego mechanizm działania oparty jest na ustalonych normach i standardach, które wyznacza polityka żeglugowa o zasięgu światowym, kreowana przez organizacje i instytucje międzynarodowe typu: IMO, ILO, KE, EMSA, EASA itp. I wreszcie trzecim mechanizmem regulacji jest funkcjonujący w skali globalnej system logistyczny (megasystem), w ramach którego funkcjonują morscy operatorzy i przewoźnicy kontenerowi. Mechanizm tego podsystemu regulacji działa na bazie precyzyjnie określonych przez operatorów logistycznych globalnych łańcuchów i sieci dostaw parametrów, wyznaczających w kategoriach logistycznych (czasu i kosztów) wymogi w zakresie obsługi strumieni towarowych, informacyjnych i pieniężnych. Tak określony system regulacyjny sfery realnej sektora morskich globalnych przewozów kontenerowych przedstawiono w sposób schematyczny na rys. 1.
Rys. 1. Sfera regulacyjna morskiego globalnego sektora przewozów kontenerowych. Źródło: Opracowanie własne.
Działania regulacyjne podejmowane w ramach podsystemu regulacji publicznej, które obecnie są dość precyzyjnie koordynowane w wymiarze międzynarodowym, tworzą podwaliny współczesnego systemu regulacji w sektorze globalnego transportu morskiego. Uzupełniają i wspomagają one działanie tradycyjnego podsystemu regulacji - autonomicznej, z właściwym mu mechanizmem rynku frachtowego. Jego mechanizm regulacyjny, mimo wielu zalet jakie posiada, a w tym znacznej przejrzystości, otwartości i niezależności (autonomii), nie jest bowiem idealnym mechanizmem kształtowania relacji w tym sektorze. Nie jest on w stanie rozwiązywać w sposób satysfakcjonujący społeczność międzynarodową poważnych problemów, jakie generuje działalność transportowa realizowana tak w kontenerowym, jak i innych sektorach przewozów drogą morską w skali globalnej, a w tym szeregu wyzwań z zakresu szeroko rozumianych kwestii bezpieczeństwa żeglugi oraz bezpieczeństwa morskiego (safety and security), bezpieczeństwa ekologicznego, socjalnego, itp. Z tych głównie powodów musi być uzupełniony przez dodatkowy względem niego, publiczny reżim regulacyjny, kształtowany przez silne i wpływowe organizacje międzynarodowe o charakterze rządowym i pozarządowym.
Artykuł zawiera 30240 znaków.
Źródło: Czasopismo Logistyka