Podział i internalizacja kosztów zewnętrznych transportu samochodowego

Dochodzi do częstszych kolizji i wypadków, które pochłaniają wiele ofiar śmiertelnych. Eksploatacja środków transportu powoduje zanieczyszczenia środowiska oraz różnego rodzaju choroby wśród populacji ludzkiej. Okres użytkowania większości polskich dróg, zaprojektowanych i wykonanych w latach 70, zbliża się do granicy zakładanej na etapie projektu, co wpływa na szybszą eksploatację i degradację infrastruktury drogowej. Mimo pozyskiwanych i wykorzystywanych środków na finansowanie drogownictwa oraz planów budowy, prace nad realizacją projektów i budową nowych autostrad, dróg krajowych i ekspresowych wydłużają się. W dużych miastach i aglomeracjach miejskich tworzą się zatory komunikacyjne (kongestia transportowa) na drogach, które nie spełniają w obecnym czasie wymogów natężenia związanego z poziomem swobody ruchu. W tym przypadku natężenie ruchu dopływającego do danego przekroju (odcinka) jezdni przewyższa jej przepustowość. Każdy z ww. elementów zalicza się do grupy czynników generujących koszty zewnętrzne transportu, które powodują straty materialne, a także straty o podłożu psychologicznym. Podmiotami odpowiedzialnymi za generowanie tych kosztów są przede wszystkim przedsiębiorstwa wykonujące usługi transportowe. Dodatkowo warto podkreślić, iż koszty zewnętrzne w transporcie nie są ponoszone przez kupującego ani wytwórcę usługi, lecz przez ogół społeczeństwa. Komitety techniczne, które opracowują komunikaty i strategie w obszarze transportu UE, opracowały metodologie szacowania kosztów zewnętrznych w transporcie.

Jedną z nich jest Metoda WTP (Willingness To Pay - "gotowość do zapłaty"). Istota tej metody polega na uzyskaniu od potencjalnych lub aktualnych użytkowników odpowiedzi na pytanie, ile byliby gotowi zapłacić za określone dobro utracone w związku z negatywnym oddziaływaniem na środowisko analizowanej gałęzi transportu (środka transportu). Istotne jest tutaj pytanie o kwotę, jaką użytkownik jest gotowy zapłacić za dostarczenie mu danego dobra, nie zaś za jego utratę.

Kolejną jest Metoda WTA (Willingness To Accept - "gotowość do przyjęcia rekompensaty"), której istotą jest uzyskanie od potencjalnych lub aktualnych użytkowników odpowiedzi na pytanie, jaką kwotę są w stanie uznać jako rekompensatę za odstąpienie dobra. Celem tych metod jest estymacja kosztów, czyli określenie przybliżonej wartości (szacunku) kosztu zasobów niezbędnych do realizacji działań.

Artykuł zawiera 37190 znaków.

Źródło: Czasopismo Logistyka