Rozwój rynku przewozów intermodalnych w Polsce i jego wpływ na portowy rynek kontenerowy
- Andrzej S. Grzelakowski
- Kategoria: Transport i spedycja
Rynek przewozów intermodalnych w Polsce
Przewozy intermodalne, jako technologicznie wydajna, proekologiczna i efektywna forma przemieszczania jednostek ładunkowych, sprzyjają tworzeniu nie tylko podstaw interoperacyjności - głównie w układzie kolejowych systemów transportowych, ale również szeroko postrzeganej komodalności w transporcie.
Z tego powodu, w ramach realizowanej od ponad 22 lat polityki zrównoważonego rozwoju transportu w UE, ta forma przewozów jest silnie promowana. Przejawem tego było ustanowienie już w 1997 roku specjalnego programu wsparcia PACT dla operatorów i przewoźników rozwijających przewozy w transporcie kombinowanym (to węższa, dostosowana do strategii UE kategoria transportu intermodalnego), a następnie programów Marco Polo I i II.
Komisja Europejska (KE) optymistycznie ocenia, iż 1 euro wydatkowane z programu MP II na nowo uruchamiane projekty intermodalne generuje przeciętnie efekty w wysokości 6 euro (redukcja kosztów zewnętrznych plus szereg innych korzyści o charakterze pośrednim). Skala oczekiwanych korzyści, tak bezpośrednich jak i pośrednich, z rozwoju transportu kombinowanego sprawia, iż KE dopuszcza w tym przypadku także możliwość udzielania pomocy finansowej przez kraje członkowskie na przedsięwzięcia z zakresu wspierania rozwoju tej formy przewozów i wiele państw tego typu publiczne środki pomocowe uruchamia dla przewoźników i operatorów działających w tym segmencie przewozów. W rezultacie tego udział transportu intermodalnego w przewozach kolejowych ogółem jest tam znacznie wyższy, niż w tych krajach, które tej formy pomocy nie stosują.
Polska zalicza się do tej drugiej grupy krajów i skutki tego są widoczne tak w sferze materialno - technicznej transportu intermodalnego, jak również w układzie rynku przewozów kombinowanych. Jako kraj posiadający jeden z największych rynków kolejowych w Europie, który stanowi pod względem realizowanej pracy przewozowej ponad 1/8 rynku kolejowego UE, zajmując jednocześnie drugie miejsce pod względem wolumenu przewozów i liczby licencjonowanych przewoźników kolejowych, Polska plasuje się dopiero na siódmym miejscu w rynku przewozów intermodalnych UE w kategoriach wykonanej pracy przewozowej. Pomimo tego, że w latach 2007-2012 praca przewozowa wykonana przez przewoźników oferujących usługi intermodalne rosła średniorocznie o 13,1%, to udział Polski w rynku przewozów intermodalnych UE w jednostkach pracy przewozowej wyniósł zaledwie 3,29% w 2012 roku. Wyprzedzają nas nie tylko takie kraje, jak Francja i Niemcy z udziałami odpowiednio 11,3% oraz 48% w tym rynku, ale również Włochy, Hiszpania, Wielka Brytania, Austria i Szwecja. Znamiennym faktem jest także to, że o ile w krajach o największym stopniu rozwoju przewozów kontenerowych stanowią one 30-40% ogólnego kolejowego rynku przewozowego, to w Polsce w 2012 roku ich udział nie przekroczył nawet poziomu 7% mierząc go w jednostkach pracy przewozowej.
Źródło: Czasopismo Logistyka