Znaczenie cen w outsourcingu logistycznym - cz. 1

Jednak pomimo wielu poglądów i rozbieżnych opinii, zasadniczo wszyscy są zgodni co do tego, że podstawową przesłanką wdrażania koncepcji outsourcingowej była i nadal pozostaje możliwość obniżenia kosztów przedsiębiorstwa. Aby z tej możliwości skorzystać, przedsiębiorstwo zlecając pewne czynności na zewnątrz musi zakupić określony rodzaj usług, co - od czasu wynalezienia przez Fenicjan pieniędzy - wiąże się z ceną. Zachodzi zatem konieczność rozpoznania cenowych uwarunkowań outsourcingu na rynku usług TSL.

Cena jest bowiem instrumentem spotkania sprzedającego i kupującego usługę logistyczną. Pomimo takiej doniosłej roli i znaczenia tej kategorii ekonomicznej, sprawa cen jak gdyby zginęła z pola widzenia logistyków. Co prawda praktycy z konieczności muszą posługiwać się cenami, jednak i oni - jak to zostanie dalej wykazane - mają z tym w logistyce wiele problemów. Warto więc bliżej zająć się tym zagadnieniem.

Relacja outsourcingu logistycznego do ceny

Problematyka cen rozważana w kontekście outsourcingu logistycznego kojarzona jest najczęściej tylko z cenami usług logistycznych. Faktycznie jednak, stosowanie outsourcingu logistycznego może rozciągać się na wiele innych decyzji strategicznych przedsiębiorstwa, związanych z kategorią ceny. Należy do nich zaliczyć przede wszystkim:

- konstruowanie systemu logistycznego przedsiębiorstwa,

- organizację współpracy w łańcuchu (sieci) dostaw,

- kształtowanie logistycznej obsługi klienta,

- wybór strategii logistycznej,

- wybór strategii cenowej przedsiębiorstwa,

- zakup usług logistycznych.

W każdym z tych przypadków outsourcing logistyczny może odegrać bardzo ważną rolę. Należy jednak pamiętać, że zakres stosowania outsourcingu logistycznego jest w dużym stopniu zdeterminowany wysokością cen usług logistycznych, które z kolei decydują o rozmiarach kosztów logistycznych przedsiębiorstwa. Te zaś mają wpływ na cenę produktu sprzedawanego przez przedsiębiorstwo. Gdy chodzi o ceny produktów, to sprawa ta uwarunkowana jest licznymi czynnikami i leży przede wszystkim w gestii marketingu. Jednak marketing, operując własnymi narzędziami, musi także bazować na atrakcyjnych rozwiązaniach logistycznych, a te z kolei coraz częściej uwarunkowane są stosowaniem outsourcingu. Dotyczy to w szczególności dystrybucji oraz logistycznej obsługi klienta. Oddziaływanie logistyki, w tym koncepcji outsourcingowej na koszty firmy, dokonuje się w całym systemie, poczynając już od źródeł zaopatrzenia. Jest to problematyka bardzo złożona i nie sposób jej tu szerzej rozwinąć. W dużym jednak uproszczeniu wpływ kosztów logistycznych na cenę wyrobu można przedstawić w postaci dwóch bloków czynników (rys.1).

Pierwszy z nich dotyczy cech przemieszczanych dóbr, a drugi czynności logistycznych. Surowce, prefabrykaty i wyroby gotowe, czym są droższe oraz mają mniejszą podatność transportowo - magazynową, tym generują większe koszty oraz bardziej są predestynowane do objęcia outsourcingiem. Po pierwsze, ze względu na większe trudności organizacji procesu logistycznego, a po drugie - z uwagi na możliwość obniżenia kosztów w drodze zlecenia czynności logistycznych wyspecjalizowanej firmie. Przykładowo, potrzeba przewiezienia ładunku ponadnormatywnego prawie zawsze stanowi poważne wyzwanie i na ogół jest zlecana na zewnątrz. Drugi blok dotyczy czynności logistycznych, które muszą być wykonane. Ich liczba oraz stopień komplikacji, również poprzez koszty, oddziałuje na cenę wyrobu, a w wielu wypadkach skłania do zastosowania outsourcingu. Widzimy więc, że outsourcing logistyczny powiązany jest nie tylko z cenami usług logistycznych, ale pośrednio także z cenami wytwarzanych wyrobów, a powiązania te przybierają system wielorakich zależności. Tym samym znajomość problematyki cenowej warunkuje podejmowanie właściwych decyzji logistycznych, w tym zwłaszcza odnoszących się do zakresu i charakteru stosowania outsourcingu.

Cena usługi logistycznej jako determinanta granic outsourcingu logistycznego

Wiedza logistyczna rozwija się bardzo dynamicznie, w związku z czym trudno wyznaczać jej jakiekolwiek granice. Wiele opracowań czy rozwiązań logistycznych sprzed kilkunastu, czy nawet kilku lat postrzegamy w świetle aktualnej wiedzy jako znacznie zdezaktualizowane. Do tego dochodzą ciągle nowe obszary zastosowania logistyki, co może prowadzić do wniosku, że nie tylko każde przedsiębiorstwo, ale także każda organizacja wymaga w większym lub mniejszym stopniu jakiejś formy wsparcia logistycznego. Jeśli tak, to z tego wynika kolejny wniosek, że prawie każda forma wsparcia logistycznego może stać się przedmiotem outsourcingu logistycznego, a tym samym zakup każdej z nich będzie się wiązał ze stosowaniem ceny.

Tradycyjnie outsourcing kojarzył się z zaopatrzeniem. W krótkim jednak czasie został on rozszerzony na inne obszary funkcjonowania przedsiębiorstwa obejmując obecnie logistykę zaopatrzenia, logistykę produkcji oraz logistykę dystrybucji. W ramach tego fazowego podziału można wyróżnić inne tradycyjne obszary logistyki w przedsiębiorstwie, a tym samym możliwości stosowania outsourcingu logistycznego, takie m.in. jak: transport, magazynowanie, kontrola zapasów, czynności manipulacyjne, obsługa zwrotów, realizacja zamówień itp.