Jakie korzyści dla branży transportowej daje wdrożenie e-CMR?
- Napisał Łukasz Chwalczuk
- Kategoria: Ekspert radzi - prawo transportowe dla opornych
Cyfryzacja procesów logistycznych postępuje każdego roku. Użycie oprogramowania typu TMS, WMS lub pozycjonowania pojazdów nikogo już nie dziwi, a mimo powszechnej potrzeby usprawnienia sposobu udowodnienia wykonania przewozu Europa nadal zmaga się z wdrożeniem rozwiązań umożliwiających stosowanie elektronicznych (cyfrowych) listów przewozowych. Branża spedycyjna od kilku lat stosuje najrozmaitsze zapisy w zleceniach transportowych, których celem jest wyegzekwowanie jak najszybszego dostarczenia dokumentów potwierdzających dostarczenie ładunku do odbiorcy. Problem jednak powstaje wtedy, gdy kierowca przebywa w trasie nawet 3 tygodnie, a wysyłka dokumentów operatorami powszechnymi jest często czasochłonna. Stąd też powstaje pytanie, czy stosowanie różnego rodzaju kar za niedostarczenie listów przewozowych w określonym terminie jest zgodne z prawem?
Łukasz Chwalczuk - wspólnik w Kancelarii Prawnej Iuridica, prezes zarządu OSPTN, ESTA Europe Board Member: Sądy powszechne zajmowały się tą problematyką już wiele razy, powołując się m.in. na treść ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, które uniemożliwiają stosowanie klauzul w zleceniach, które stoją w sprzeczności z zasadą umowy przewozu. O ile orzecznictwo sądowe coraz częściej stoi na straży obowiązku realizowania zapłaty za wykonaną usługę przewozu (dostarczenie przesyłki) nawet jeśli dokumenty transportowe zostaną dostarczone w dłuższym terminie, niż było to przewidziane w zleceniu, to rozwiązaniem tego problemu byłoby powszechne stosowanie elektronicznych listów przewozowych. Dostępność oraz niskie koszty korzystania z internetu mobilnego w pełni umożliwiają wystawienie elektronicznego listu przewozowego przy użyciu komunikacji elektronicznej - zgodnie z Protokołem dodatkowym do Konwencji o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów (CMR) dotyczącym elektronicznego listu przewozowego, sporządzonym w Genewie dnia 20 lutego 2008 r. Jednak tak długo jak kraje europejskie nie podejmą wyraźnych działań legislacyjnych w tym kierunku, korzystanie z e-CMR będzie nadal utrudnione. Polskie prawo przewozowe (vide art. 47 ust. 3) daje możliwość stosowania "przekazu elektronicznego", jednakże jest to nadal mało spotykane rozwiązanie.
Prace prowadzone przez Komisję Europejską nad eFTI (Electronic Freight Transport Information) są na zaawansowanym poziomie, a obecne problemy wywołane epidemią SARS-Cov-2 powinny przyspieszyć wdrożenie zmian w europejskim porządku prawnym. Korzyści z powszechnego stosowania e-CMR są niezaprzeczalne. Potwierdzenie dostarczenia przesyłki w czasie rzeczywistym, dostępność informacji dla organów kontrolnych czy chociażby możliwość zachowania poufności pewnych danych. Okazuje się zatem, że stosowanie elektronicznych listów przewozowych mogłoby być rozwiązaniem dla tych firm, które oczekują tzw. neutralizacji listów przewozowych. Możliwość zautomatyzowania umieszczania danych w e-CMR będzie także rozwiązaniem powszechnych problemów związanych z nieprawidłowym wypełnieniem listów przewozowych, które często powodują odmowę wypłaty odszkodowania przez ubezpieczycieli. Tak popularne odmowy wynikające z braku pełnej nazwy i adresu przewoźnika w liście przewozowym przestaną być przyczyną-wymówką do uniknięcia odpowiedzialności towarzystw ubezpieczeniowych na podstawie polis OCP.
Pozostaje zatem wspierać działania nad eFTI oraz zachęcać swoich partnerów biznesowych (nadawców, załadowców, odbiorców, firmy logistyczne) do przechodzenia na cyfrowy obieg dokumentów transportowych.
Łukasz Chwalczuk
Wspólnik w Kancelarii Prawnej Iuridica, prezes zarządu OSPTN, ESTA Europe Board Member. Od początku swojej praktyki zawodowej specjalizuje się w zakresie obsługi prawnej firm z branży transportowej. W ramach współpracy z Ogólnopolskim Stowarzyszeniem Pracodawców Transportu Nienormatywnego brał czynny udział w pracach nad ustawą o ruchu drogowym w zakresie nowelizacji przepisów dotyczących przejazdu pojazdami nienormatywnymi.
Kancelaria Prawna Iuridica od 13 lat specjalizuje się w obsłudze prawnej firm logistycznych, spedycyjnych i transportowych. Zajmujemy się zarówno doradztwem prawnym i ubezpieczeniowym, analizą i tworzeniem umów, jak i reprezentacją w procesach sądowych oraz szkoleniami. Świadczymy usługi zarówno dla dużych przedsiębiorców, jak i MŚP. Dzięki znajomości języków obcych (poza angielskim także niemiecki i francuski), zapewniamy szybką i profesjonalną obsługę prawną. Nasza współpraca z OSPTN oraz ESTA Europe pozwoliła wypracować sieć kontaktów z wyspecjalizowanymi kancelariami zza granicy, poszerzając paletę naszych usług.