Streszczenie: Zmiana niektórych parametrów struktury silnika wpływa na zmianę emisji składników szkodliwych w spalinach. Dotyczy to przede wszystkim uszkodzeń następujących w układzie wymiany ładunku a także w układzie paliwowym i układzie doładowania silnika. W referacie przedstawiono model diagnostyczny silnika, w którym symptomami diagnostycznymi są wskaźniki i charakterystyki emisji gazowych składników spalin. Model uzupełniono wynikami badań na stanowisku jednocylindrowego silnika badawczego ZS. Badanie modelu ukazuje różną wrażliwość zmian wybranych parametrów struktury silnika na parametry diagnostyczne.

Struktura linii produkcyjnej odzwierciedla rozmieszczenie przestrzenne modułów technologicznych powiązanych systemem transportowym. System ten gwarantuje również czasowe rezerwowanie przez zastosowanie zasobników międzyoperacyjnych. Moduł technologiczny będąc podstawową jednostką posiada wewnętrzny system międzyoperacyjnego transportu. System ten oparty jest zwykle o stół obrotowy lub transporter liniowy.

Przy formułowaniu i rozwiązywaniu zagadnienia transportowego uwzględnia się w ujęciu tradycyjnym jedynie czynniki o ilościowej naturze. W otoczeniu systemów transportowych występują jednak również czynniki o jakościowym charakterze, mogące istotnie wpływać na wielowymiarowe i dalekosiężne skutki podejmowanych decyzji.

W artykule przedstawiono wybrane problemy w zakresie kształtowania ruchu lotniczego w przestrzeni powietrznej. Istotą zarządzania przestrzenią powietrzną jest systemowe podejście do ruchu lotniczego, taboru lotniczego, portów lotniczych oraz naziemnych i pokładowych urządzeń i systemów nawigacyjnych wraz z odpowiednią organizacją obszarów kontrolowanych lotnisk. Rozwój infrastruktury transportu lotniczego staje się obecnie priorytetem wzrostu gospodarczego w Europie. Rozwój ten zależy również od efektywnego prowadzenia wielkich programów takich jak GALILEO (radionawigacja satelitarna) czy ITER (synteza jądrowa). Dlatego też istnieje konieczność wprowadzenia zmian uwzględniających nowe podejście do zarządzania europejską przestrzenią powietrznią.