WIEDZA: pozostałe zagadnienia

Transport we współczesnej logistyce jest niezmiernie ważnym elementem, który często warunkuje powodzenie realizacji oraz wpływa znacząco na ocenę zarządzania całą logistyką.

Współczesny rynek usług transportowych jest bardzo wymagający. Utrzymanie się działających na nim firm oraz ich rozwój rodzi konieczność sprostania wysokim wymaganiom klientów w zakresie jakości świadczonych usług. Zaspokojenie oczekiwań klientów powoduje potrzebę odejścia od tradycyjnego pojmowania usług przewozowych, podniesienia progu dotychczasowych standardów i wdrożenie w firmie pełnej orientacji rynkowej. Przedsiębiorstwa towarowego transportu kolejowego, aby konkurować z transportem samochodowym muszą w istotny sposób zmienić jakość, a zarazem zakres świadczonych usług.
Klienci coraz częściej wymagają pojedynczego, wyraźnie wskazanego i solidnego partnera usług transportowych oraz przejrzystych łańcuchów transportowych w towarowym ruchu krajowym i międzynarodowym. Oczekują określenia poziomu jakości wykonania usługi i adekwatnej do niej ceny.

Przez setki ostatnich lat główną rolę w wymianie gospodarczej między Europą i Azją odgrywał transport morski. Nie ma wątpliwości, że w dzisiejszych realiach gospodarczych, przy aktualnych uwarunkowaniach logistycznych oraz obecnym poziomie rozwoju techniki i technologii, międzynarodowy system transportu morskiego obsługuje rynek Dalekiego Wschodu już na granicy swoich możliwości. Globalizacja i wynikająca stąd ogromna dynamika rozwoju wymiany handlowej na makrokontynencie euroazjatyckim zmusza do poszukiwania rozwiązań alternatywnych dla zapewnienia rosnących potrzeb mobilności ładunków na tym obszarze geopolitycznym. Szansę usprawnienia warunków funkcjonowania międzynarodowego rynku przewozowego stwarza szybka aktywizacja innych gałęzi transportu na kontynencie azjatyckim.

Turcja kojarzy się nam jako kraj o niezwykłych walorach turystycznych. Mało kto wie, że międzynarodowa wymiana handlowa, dynamicznie zwiększające się spożycie wewnętrzne i rosnący poziom inwestycji zagranicznych stworzyły bardzo dobre warunki dla rozwoju logistyki w tym kraju. W przypadku Turcji położenie geograficzne jest niezwykle ważnym atutem, co w połączeniu z obecnie realizowanymi i planowanymi inwestycjami infrastrukturalnymi sprawia, że kraj ten zyskał miano swego rodzaju "mostu logistycznego" pomiędzy Europą a Środkowym Wschodem.

Warunkiem sprawnej realizacji procesów logistycznych jest istnienie i właściwe funkcjonowanie infrastruktury logistycznej, w tym centrów logistycznych i nowoczesnych powierzchni magazynowych. Stan aktualny rozwoju centrów logistycznych w Polsce w dalszym ciągu określić można mianem "brakującego ogniwa krajowego systemu logistycznego". Pomimo powstałych wielu koncepcji i planów budowy centrów logistycznych, ich stan realizacji w dalszym ciągu jest niezadowalający. System infrastruktury logistycznej kraju oparty jest o funkcjonowanie małych, branżowych centrów logistycznych o lokalnym zasięgu.

Silny, degradacyjny wpływ transportu na środowisko jest podstawą polityki zrównoważonego rozwoju transportu, której zasadnicze kierunki zostały określone w białej księdze z 2001 roku. Niestety, od tego czasu niewiele z postulatów w niej przedstawionych udało się wdrożyć.
Udział transportu w zużyciu energii nadal przekracza 30%, a udział tego działu gospodarki w emisji CO₂ wzrósł od 1990 do 2005 roku o 7%. Rosnące koszty kongestii szacowane są na kilka procent PKB, a sukcesy w zwiększaniu stopnia zagrożenia bezpieczeństwa są mało satysfakcjonujące.
W tej sytuacji UE podjęła bardziej zdecydowane działania mające na celu zmniejszenie degradacyjnego wpływu na środowisko, między innymi poprzez stymulowanie rozwoju transportu wodnego śródlądowego, który w zróżnicowanych sferach zastosowania, w tym w wielu nowych niszach rynkowych, może odciążyć transport drogowy, najsilniej degradujący środowisko i nienadążający za rosnącymi potrzebami przewozowymi.

Istota i znaczenie usług logistycznych w gospodarce
Warunkiem zidentyfikowania specyfiki usług, które w sposób znaczący wskazują na ich odmienność od dóbr materialnych, stanowi zestaw ich cech (niematerialność, jednoczesność procesu świadczenia i konsumpcji, niejednolitość, nietrwałość, brak możliwości nabycia usług na własność, substytucyjność i komplementarność). Ciężar gatunkowy poszczególnych cech bywa zmienny i jest on uzależniony między innymi od rodzaju usługi, miejsca i czasu jej świadczenia oraz podmiotu, który daną usługę świadczy. Niekiedy na te cechy wpływają sami usługobiorcy, jak i inne czynniki, takie jak: uwarunkowania historyczne, społeczne, ekonomiczne itp.
Te same warunki odnoszą się do usług logistycznych, których głównym zadaniem jest zaspokajanie potrzeb logistycznych podmiotów gospodarczych i ludności. Usługa logistyczna jest swoistym produktem, który zawiera zbiór życzeń i oczekiwań klienta. W takiej interpretacji usługa logistyczna stanowi zorganizowanie przez firmę zewnętrzną procesu transportowania i magazynowania produktów wraz z pełną obsługą formalno - prawną. W takim rozumowaniu należy podkreślić, że usługa logistyczna nie jest tożsama z klasyczną usługą transportową czy spedycyjną, ze względu na to, że zawiera w sobie znacznie szerszy zakres obsługi. Analogicznie, przedsiębiorstwa logistyczne świadczą znacznie szerszy zakres usług niż przedsiębiorstwa świadczące podstawowe usługi transportowe czy czystą spedycję. Należy jednakże za znaczyć, że w palecie usług logistycznych zazwyczaj znajduje się usługa transportu, co wynika z substytucyjności usług logistycznych wobec usług transportowych. Stąd też, w zakres usług logistycznych wchodzą wykonywane zarobkowo różnorodne usługi z branży spedycji, transportu, magazynowania, wraz z pełnym zakresem tak zwanych usług pokrewnych oraz takich, które wspomagają i usprawniają proces przepływu dóbr w systemie logistycznym.
Rola usług w gospodarce nabrała szczególnego wymiaru w chwili, gdy rozwój przedsiębiorstw uwarunkowany został dążnością do posiadania jak najnowocześniejszych (w tym najsprawniejszych) rozwiązań techniczno - organizacyjnych. Wynikiem tego jest coraz powszechniejsze korzystanie przez przedsiębiorstwa produkcyjne jak i usługowe z ofert firm zewnętrznych (outsourcingu), również w od niesieniu do usług logistycznych.

Firma Planung Transport Verkehr (PTV) z niemieckiego Karlsruhe zaprezentowała ostatnio interaktywny system nawigacji pojazdów, sprzężony z inteligentnymi systemami transportowymi. Miejscem testów był Dortmund.