Kolejowe przewozy towarowe i usługi logistyczne: razem czy osobno?

Mając na uwadze, iż różne formy transportu w logistyce zajmują ok. 70-80% zachodzących procesów, a prawidłowe zarządzanie przepływami towarów ma duże znaczenie, tak ważna jest jego odpowiednia forma i organizacja. Może on mieć różne formy - począwszy od transportu wewnątrzzakładowego w procesach produkcji, poprzez transport pomiędzy centrami logistycznymi na duże odległości czy tzw. odwozowo-dowozowy na ostatniej mili. Właściwie zorganizowane procesy transportowo-magazynowe są ważnym elementem walki konkurencyjnej pomiędzy dużymi przedsiębiorstwami na międzynarodowym rynku. Logistyka wymaga sprawnych systemów transportowych, w których występuje równowaga ilościowa i jakościowa, a więc pełna synergia infrastruktury liniowej i punktowej oraz poruszających się po niej środków transportu i przyjętej organizacji. Prawidłowo funkcjonujące łańcuchy dostaw mają wpływ na obniżenie finalnych kosztów nie tylko produkcji, ale też dostawy gotowego wyrobu do finalnego klienta. Wyjaśniając w sposób bardzo uproszczony znaczenie procesów logistycznych, można powiedzieć, że są one częścią działalności gospodarczej, dotyczącej przemieszczania (przepływu) wszelkich materiałów i informacji o nich, w celu zapewnienia ich dostępności oraz zarządzania tymi procesami. Działania logistyczne w budowaniu łańcuchów dostaw pojmowane są jako złożony system, mogący być podzielony na etapy, w których łatwo wyłonić poszczególne ogniwa.
Warunkiem powodzenia funkcjonowania łańcuchów dostaw jest stworzenie spójnej organizacji, której części przyczyniają się do powodzenia całości. Gospodarka rynkowa i ostra walka konkurencyjna pomiędzy firmami logistycznymi wymusiły dużą orientację na klienta, co wiąże się z zapewnieniem kompleksowej obsługi. Wykonawcą tych zadań są przedsiębiorstwa logistyczne i nowoczesne firmy transportowe, które oprócz podstawowej działalności coraz szerzej zajmują się usługami logistycznymi. Wraz z rozwojem środków transportu, ich zasięgu, prędkości i zdolności przewozowych oraz szybkości przepływu informacji, pojawiły się łańcuchy transportowe wykorzystujące więcej niż jeden środek transportu na całej drodze przewozu towaru. Określono je mianem przewozów kombinowanych (dobrym przykładem jest połączenie przewozu kolejowego i samochodowego, w którym jednostka ładunkowa na zasadniczej części trasy przewożona jest między terminalami przez kolej, a jej dowóz i odwóz odbywa się transportem drogowym) czy właśnie multimodalnych w podobnym zestawieniu. Konieczność koordynacji przebiegu transportu z użyciem dwóch lub więcej gałęzi transportu nakłada na organizatora wiele zadań, a więc i konieczności znajomości szeregu przepisów. Z transportem multimodalnym mamy najczęściej do czynienia w przypadku kompleksowych usług logistycznych.
Obecnie możemy obserwować proces stopniowego przekształcania się przedsiębiorstw spedycyjnych i przewozowych w zakresie wykonywanej obsługi klienta. Szereg z nich z podstawowego profilu swojej działalności (samych przewozów, czy organizowania w imieniu klienta procesu przewozowego, ubezpieczenia, przygotowania dokumentacji przewozowej oraz jej obiegu i obsługi celnej) stopniowo przechodzi do coraz bardziej zaawansowanych usług - poprzez tworzenie własnych terminali przeładunkowych czy inwestowaniu w środki transportowe. Takie przekształcanie wiąże się z koniecznością poniesienia istotnych nakładów finansowych, lecz przynosi też wymierne korzyści finansowe, szczególnie przy przewozach specjalistycznych czy transporcie kontenerów. W miarę rozwoju usług spedycyjnych ich zakres jest coraz większy i - w wielu przypadkach - zaczyna zbliżać się do zakresu usług świadczonych przez przedsiębiorstwa logistyczne. Oczywiście brakuje tutaj jeszcze kilku podstawowych elementów, jakimi są np.: zarządzanie magazynami, zarządzanie zapasami, zarządzanie przepływem informacji w imieniu klienta itp. Jednakże zakres kompleksowości rośnie.

Cały artykuł jest dostępny poniżej w formacie PDF.

O transporcie pisaliśmy więcej w czasopiśmie Logistyka 4/2018.
E-wydanie czasopisma jest dostępne w naszej ofercie!