Metoda dynamicznej inwentaryzacji infrastruktury kolejowej
- Młyńczak Jakub, Celiński Ireneusz, Sierpiński Grzegorz
- Kategoria: Transport i spedycja
Procesem inwentaryzacji nazywa się uporządkowany zbiór czynności elementarnych, zmierzających do sporządzenia tzw. spisu z natury określonych elementów systemów rzeczywistych. Spis taki zestawiany jest na określony dzień (nawet gdy trwa w praktyce dłużej, co w przypadku dużych zbiorów danych jest powszechną praktyką).
Podstawowym celem inwentaryzacji jest ustalenie faktycznego stanu elementów, a należących do pewnego zbioru A (na ogół majątku trwałego, tzw. inwentarza). Inwentaryzowany zbiór może dotyczyć jakichkolwiek rzeczy materialnych, ale może dotyczyć również praw. Bezpośrednim wynikiem przeprowadzenia inwentaryzacji jest sporządzenie protokołu rozbieżności i podjęcie próby wyjaśnienia różnic pomiędzy stanem stwierdzonym z pomocą bieżącego spisu a stanem wynikającym z dokumentacji poprzedniego spisu (procedura ta dotyczy brakujących elementów spisywanego zbioru). Ustalany jest w ten sposób zbiór elementów brakujących B oraz zbiór elementów pozostających w inwentarzu C=A-B. Spis inwentaryzacyjny jest czynnością powtarzaną cyklicznie z pewnym interwałem Δt. Różnice w poszczególnych okresach pomiędzy stanem spisu inwentarza wynikają głównie z powodu występujących ubytków formalnych. Powstają one na skutek naturalnych zmian cech fizycznych i użytkowych przedmiotów, procesów niszczenia, zużywania, erozji i przebywania w agresywnym chemicznie środowisku. Różnice te stanowią zbiór D, któremu towarzyszy zbiór ubytków pozaformalnych powodowanych przez np. kradzieże, zmiany organizacyjne, błędy dokumentacyjne i inne, stanowiące zbiór E, stąd B=D+E. W odniesieniu do rzeczy fizycznych główną formą przeprowadzenia inwentaryzacji jest spis z natury. Polega on na fizycznym ustaleniu lokalizacji i stwierdzeniu obecności w tym miejscu konkretnego elementu i spisanie lub sczytanie (z wykorzystaniem różnych technik i technologii) jego identyfikatora. Dla aktywów finansowych oraz pewnych składników majątku, których nie można weryfikować w racjonalnym czasie z wykorzystaniem dostępnych środków technicznych, dopuszcza się inne formy akwizycji: weryfikacji i uzgodnienia (deklaracje, uzgodnienia itp.). Zasadniczo inwentaryzacja infrastruktury kolejowej wykonywana może być metodą spisową z natury. Jednak liczba składników majątkowych w skali całej sieci krajowej (podmiot odpowiedzialny: PKP PLK) czy nawet wojewódzkiej (okręgowej, PKP PLK) jest tak duża, że jest to proces niezmiernie skomplikowany i czasochłonny. Często wykorzystywana technika zaczytywania danych z map lotniczych czy satelitarnych (tak jak ma to miejsce w geodezji i kartografii), w tym przypadku jest zawodna. Sposób opracowywania ortofotomap powoduje, że małe elementy infrastruktury kolejowej mogą być na takich mapach nieczytelne. Inwentaryzacja takich rozległych składników majątkowych może być zatem przeprowadzana ręcznie, ale jest nieefektywna, zwłaszcza na obszarze kilkuset tysięcy kilometrów kwadratowych w skali sieci kolejowej całego kraju. W tym przypadku w celu przeprowadzenia inwentaryzacji korzystniejsze jest zastosowanie współczesnych narzędzi informatycznych i telekomunikacyjnych.
Cały artykuł jest dostępny poniżej w formacie PDF.
Źródło: Czasopismo Logistyka