Model optymalizacyjny planu dostaw ładunków na obszarach zurbanizowanych w wieloszczeblowym systemie dystrybucji
- Szczepański Emilian
- Kategoria: Transport i spedycja
Modelowanie i rozwiązywanie zadań optymalizacji w transporcie jest ważnym elementem w projektowaniu i eksploatacji systemów transportowych oraz ich efektywnego wykorzystania. Jednakże należy rozróżnić badania prowadzone w dziedzinie transportu ładunków czy pasażerów; obszaru, na jakim transport jest realizowany; a w szczególności rodzaju środka transportowego. W niniejszej pracy poświęcono uwagę przewozom ładunków transportem drogowym w obszarach miejskich.
Transport towarów jest ważnym czynnikiem umożliwiającym rozwój gospodarczy i społeczny w obszarach miejskich. Dobrze zorganizowany transport ma charakter stymulujący. Funkcje transportu ładunków w miastach obejmują m.in. zaopatrzenie sklepów oraz miejsc pracy i wypoczynku, jak i gospodarkę odpadami. Dystrybucja ładunków jest istotnym elementem łańcucha dostaw. Jest to proces polegający na planowaniu oraz kontroli fizycznego przemieszczania wyrobów gotowych z miejsca nadania do miejsca przeznaczenia. Wymaga ona stosowania podejścia systemowego, które uwzględnia szereg aspektów, np.: czynniki ekonomiczne, dostępność infrastruktury, bezpieczeństwo uczestników ruchu czy chociażby stochastyczny charakter procesu ruchu.
Z drugiej strony transport towarowy jest głównym czynnikiem niepokojącym i utrudniającym życie społeczne mieszkańców aglomeracji miejskich. Jest więc ważnym obszarem, dla którego należy poszukiwać efektywnych rozwiązań usprawniających, co bezpośrednio jest powodem prowadzenia intensywnych prac w zakresie modelowania takich systemów.
Negatywny wpływ transportu na obszarach zurbanizowanych można ograniczyć poprzez odpowiednie gospodarowanie infrastrukturą transportową czy odpowiednio ukierunkowaną politykę miasta. Usprawnienie obsługi logistycznej miast to przede wszystkim zmniejszenie ruchu pojazdów wysokotonażowych w miastach, mające na celu zmniejszenie kongestii, zanieczyszczenia środowiska, a także zwiększenie bezpieczeństwa ruchu. Efekt taki można uzyskać poprzez efektywne planowanie transportu, a w tym m.in. zwiększenie wykorzystania środków transportowych i minimalizację długości tras dostawy. Wiąże się to również z zastosowaniem odpowiednich metod i sposobów dystrybucji.
W niniejszym artykule przedstawiono wybrane aspekty modelowania systemów dystrybucji ładunków na obszarach miejskich. Uwzględniono ponadto dane losowe oraz wektorową funkcję kryterium w zadaniu optymalizacyjnym. Przedstawiono również problematykę rozwiązania sformułowanego zadania optymalizacyjnego.
Wieloszczeblowy system dystrybucji
W związku z koniecznością poprawy jakości transportu ładunków na obszarach miasta, a w tym poprawy jego efektywności, konieczne jest poszukiwanie sposobów organizacji dystrybucji ładunków pozwalających na zmniejszenie pracy przewozowej. Wiąże się z tym także lepsze wykorzystanie środków transportu, a także niższe koszty operacyjne usługodawcy.
Jedną z metod obsługi jest wprowadzenie wieloszczeblowych systemów dystrybucji ładunków. Dystrybucję ładunków odbywa się tu za pośrednictwem obiektów magazynowych zlokalizowanych na obrzeżach miasta (Centra konsolidacji ładunków - CKŁ), a także w jego granicach (HUBy przeładunkowe). Obiekty te pełnią np. funkcje magazynowania, kompletacji czy rozdziału ładunków na poszczególne trasy (na mniejsze pojazdy). Wśród wieloszczeblowych systemów dystrybucji należy wyróżnić przede wszystkim system dwuszczeblowy oraz system mieszany.
Cały artykuł jest dostępny poniżej w formacie PDF.
Źródło: Czasopismo Logistyka