Kierunki ekspansji gospodarki morskiej - polska perspektywa
- Katarzyna Skrzeszewska
- Kategoria: Pozostałe zagadnienia
W światowej gospodarce morskiej na przestrzeni ostatnich 30-40 lat dokonywały się ogromne zmiany będące wynikiem globalizacji, postępu technicznego, nowych ogólnoświatowych przepisów regulujących możliwości i zakres eksploatacji mórz oraz organizacji pracy. W Polsce, dodatkowym czynnikiem, który diametralnie zmienił strukturę gospodarki opartej o morze oraz kondycję podmiotów gospodarczych w nią zaangażowanych był proces transformacji ustrojowej zapoczątkowany w 1989 roku.
Opracowana w 2007 roku Zintegrowana Polityka Morska Unii Europejskiej, wyznaczyła kierunki rozwoju europejskiej gospodarki morskiej wskazując na jej istotną rolę w osiąganiu celów strategii Europa 2020. […]
Czy w takim razie gospodarka morska jest ważna w polskiej gospodarce narodowej? Aby odpowiedzieć na tak zadane pytanie autor dokonał przeglądu wybranych aspektów związanych z gospodarką morską oraz odniósł się do najważniejszych kwestii postrzegania gospodarki morskiej przez pryzmat wybranych krajów oraz Polski.
Pojęcie i zakres gospodarki morskiej
Pojęcie gospodarki morskiej nie posiada uniwersalnej definicji powszechnie akceptowanej. W Polsce pod koniec ubiegłego wieku podjęta została na ten temat dyskusja. Z różnych propozycji kryteriów decydujących o zaliczeniu danej działalności do gospodarki morskiej, żadne nie zyskały powszechnej aprobaty. Państwa o największych gospodarkach morskich przyjmują zróżnicowane definicje. W Kanadzie do gospodarki morskiej zalicza się "(…) te indywidualne, przemysłowe, administracyjne rodzaje aktywności, które zależą od, lub są związane z morzem". Działalność ta, jest klasyfikowana jako pierwotna (rdzeń gospodarki morskiej - w oparciu o zasoby morskie / oceaniczne) lub wtórna (branże lub części branż współpracujące z podmiotami prowadzącymi "pierwotną" działalność morską). W Stanach Zjednoczonych na gospodarkę morską składają się: gospodarka oceaniczna oraz gospodarka przybrzeżna. Gospodarka oceaniczna "(…) to ta część gospodarki narodowej, w której ocean jest zasobem lub działalność gospodarcza odbywa się w środowisku oceanicznym". Zaś gospodarka przybrzeżna to "(…) działalność gospodarcza prowadzona na, lub w pobliżu wybrzeża". W Rosji, za gospodarkę morską przyjmuje się aktywność gospodarczą, w której ocean jest przedmiotem badań i eksploatacji oraz wykorzystywany jest do zapewnienia bezpieczeństwa i zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego państwa.
W Unii Europejskiej przyjmuje się, że gospodarka morska obejmuje wszystkie rodzaje aktywności gospodarczej człowieka wykorzystujące morze i jego zasoby. Choć często działalność ta jest determinowana geograficznie (sektory morskie), to jednak w rzeczywistości położenie nie ma większego znaczenia. Uznaje się bowiem, że do gospodarki morskiej zaliczane są wszystkie podmioty, które bezpośrednio lub pośrednio wspierają morskie sektory.
Z pewnością, gospodarka morska nie może być traktowana wyłącznie jako jeden z sektorów gospodarki narodowej. Świadczy o tym chociażby zakres materii, który obejmują polityki morskie kreowane na różnych szczeblach decyzyjnych. Kwestie związane z działalnością morską dotyczą zarówno środowiska, jak i transportu, zasobów naturalnych, polityki żywnościowej, obronnej etc. W tabeli 1 podano przykłady istotnych zagadnień, działań, które zawierają się w poszczególnych politykach, a odnoszą się bezpośrednio do spraw związanych z gospodarką morską.
Artykuł zawiera 32970 znaków.
Źródło: Czasopismo Logistyka