Wybrane sposoby ograniczenia zużycia paliwa w transporcie morskim

W myśl zapisów tego dokumentu rola transportu morskiego ma ulec w przyszłości dalszemu zwiększeniu, ponieważ jest to jedna z gałęzi, która generuje najniższe koszty zewnętrzne (na jednostkę pracy przewozowej). Kluczowy jest jednak fakt, że transport morski w całości zasilany jest paliwami pochodzącymi z rafinacji ropy naftowej, która w zdecydowanej większości pochodzi z importu spoza UE. Ponadto jest to zasób bardzo ograniczony. Dlatego konieczne jest poszukiwanie nowych, innowacyjnych rozwiązań, które pozwolą ograniczyć zużycie paliw i tym samym emisję gazów cieplarnianych i innych zanieczyszczeń do atmosfery, co jest celem niniejszego artykułu.

Znaczenie transportu morskiego w systemie transportowym UE
Transport morski jest kluczową gałęzią transportu w UE. W 2009 r. wykonano tą gałęzią transportu aż 1336 mld tkm, co stanowi 36,8% łącznej pracy przewozowej wykonanej wszystkimi gałęziami transportu i mimo spadków przewozów spowodowanych ogólnoświatowym kryzysem utrzymuje niezmienną tendencję wzrostową. W portach leżących na wybrzeżu UE obsłużono 3445,5 mln ton ładunków. Szczególne znaczenie ma dla handlu zagranicznego prowadzonego między państwami Unii Europejskiej, a ich zewnętrznymi partnerami. W 2009 r. łącznie w imporcie i eksporcie przewieziono nim 1,47 mld ton ładunków (72,7% łącznego tonażu) o wartości aż 1,12 bln euro (48,7%). Transport morski jest gałęzią transportu powodującą powstanie relatywnie niewielkich kosztów zewnętrznych. Ich głównymi składnikami w przypadku tej gałęzi transportu jest zanieczyszczenie powietrza i zmiany klimatyczne. Zdecydowanie mniejsze znaczenie odgrywają koszty hałasu, zajętości terenu (choć często bardzo rozległa to wyłącznie infrastruktura punktowa - porty) i koszty wypadków, które uległy znacznemu zmniejszeniu, dzięki licznym inicjatywom i działaniom podjętym w ciągu ostatnich dekad.
Badania przeprowadzone przez ekspertów z Uniwersytetu w Karlsruhe oraz szwajcarskiego ośrodka badawczego IWW wskazują, że transport morski powoduje powstanie kosztów zewnętrznych o łącznej wartości 22,5 euro/1000 tkm. Jest to znacznie mniej niż w przypadku transportu samochodowego - 87,8 euro/1000 tkm i lotniczego - aż 271,3 euro/1000 tkm. (...)