Stadion Narodowy w Warszawie wyzwaniem dla komunikacji w mieście

Czynniki lokalizacyjne Stadionu
Stadion Narodowy znajduję się w obszarze metropolitarnym centrum Warszawy. Decyzja o budowie właśnie w tym miejscu nie była łatwa i z pewnością nie wpisuje się w mainstreamowy, światowy trend budowania dużych obiektów sportowych poza miastem. Staje też niejako w poprzek ogólnej koncepcji logistyki miejskiej, według której wszelkie generatory ruchu powinny powstawać poza ścisłym centrum, a najlepiej na jego obrzeżach. Lokalizacja ta ma jednak swoje zalety, głównie o podłożu ekonomicznym. Z dużym rozmachem zaplanowano wewnątrz budynku powierzchnie biurowe, sale konferencyjne (największa sala kongresowa w Warszawie), restauracje, sklepy, etc., które mają gwarantować ciągłość wykorzystania stadionu i generowania zysku niezbędnego do jego utrzymania. Istotny jest również czynnik logistyczny. Istniejąca sieć komunikacyjna, w tym także powstająca druga linia metra, były ważnym kryterium przy wyborze właśnie tej lokalizacji. W niemal naturalny sposób, bez potrzeby budowy nowej infrastruktury drogowej, możliwa jest obsługa komunikacyjna stadionu. Pytanie na ile jest skuteczna?

Należy też wspomnieć o uwarunkowaniach wynikających z tradycji miejsca, o swoistym genius loci. Lokalizacja w starej niecce Stadionu X-lecia wprost kontynuuje tradycję funkcjonalną, odwołując się do głęboko i pozytywnie zakodowanych skojarzeń obecnych od ponad 60 lat w świadomości kilku pokoleń. Inwestor rozumiał i docenił wagę tego czynnika - świadomie eksponując ikony starego stadionu: pomnik sportowców, zielony nasyp niecki, owalny wjazd na stadion.

Jak to robią inni
Nowoczesne stadiony, powstające z okazji wielkoformatowych imprez sportowych (Mistrzostwa Świata, Mistrzostwa Europy), znajdujemy zwykle na obrzeżach lub wręcz poza miastem. Lokalizacje te determinowane są głównie odciążeniem obszaru centralnego z napływu ogromnej liczby kibiców w jednym czasie. Istotnym czynnikiem jest także ułatwiony dostęp z zewnątrz do stadionu zlokalizowanego poza centrum, przy ważnych arteriach komunikacyjnych (obwodnica, autostrada). Zwykle obiekty te są połączone z centrum miasta metrem, koleją lub szybkim tramwajem. Bywa, że na czas meczów komunikacja publiczna, obsługująca stadion, jest darmowa, aby zachęcić kibiców do korzystania z niej i równocześnie zniechęcić do przyjeżdżania własnym środkiem transportu; dobrym przykładem zastosowania tej koncepcji jest Amsterdam.
Niskie ceny gruntu w obszarach pozamiejskich są silnym czynnikiem lokalizacyjnym dużych obiektów sportowych, ale prawie zawsze w ścisłym powiązaniu z wysoko rozwiniętą siecią infrastrukturalną, szczególnie komunikacyjną. Przykład warszawskiej lokalizacji paradoksalnie potwierdza tę tezę: o ile możliwe było pozyskanie tanich gruntów w obszarze peryferyjnym miasta, to już budowa nowej infrastruktury komunikacyjnej z niezależną linią metra okazała się zbyt kosztowna.
Dla porównania warszawskiej lokalizacji warto przeanalizować różnorodne przykłady z ostatnich lat realizacji wielkich, prestiżowych stadionów w Europie i spróbować je określić według kryteriów opisujących lokalizację Stadionu Narodowego (kryteria ekonomiczne, komunikacyjne, kulturowe).

Artykuł pochodzi z czasopisma "Logistyka" 3/2012.