Strategiczne zarządzanie łańcuchem dostaw

Strategiczne elementy łańcucha dostaw
Strategiczne zarządzanie łańcuchem dostaw wymaga zmiany spojrzenia na łańcuch dostaw. Oznacza to stworzenie takiej konfiguracji łańcucha dostaw, która umożliwia osiągnięcie celów strategicznych organizacji. Dla osiągnięcia największej sprawności łańcucha dostaw należy rozważyć 5 elementów wpływających na jego konfigurację:

• strategię operacyjną,
• strategię dotyczącą outsourcingu,
• strategię dotyczącą kanałów dystrybucji,
• strategię obsługi klienta,
• sieć aktywów.

Strategia operacyjna ma związek z przyjętym sposobem produkcji oraz świadczenia usług. Decyzje w tym obszarze dotyczą strategii produkcji lub outsourcingu w zakresie wytwarzania, ostatecznej finalizacji produktu, systemu zarządzania zakładami produkcyjnymi, magazynami oraz systemami obsługi zleceń, jak również projektowania procesów oraz systemów informacyjnych. W ramach łańcucha dostaw można wyróżnić 4 rodzaje strategii operacyjnych, które w wielu przypadkach występują w postaci kombinacji.
W odniesieniu do produktów standardowych, zaliczanych do kategorii FMCG, najlepszą strategią jest produkcja wyrobów na magazyn, która umożliwia szybką odpowiedź na rosnący popyt. Wiąże się ona jednak z koniecznością utrzymywania wysokiego poziomu zapasów wyrobów gotowych. Kolejną strategią operacyjną jest produkcja na zamówienie. Dotyczy ona produktów zorientowanych na zaspokojenie skonkretyzowanych potrzeb klientów i dostaw, które znajdują odzwierciedlenie w bieżących zamówieniach. Pozwala ona na utrzymywanie niskiego poziomu zapasów wyrobów gotowych. Konfiguracja na zamówienie zaliczana jest do strategii hybrydowych, łączących w sobie elementy wyżej omawianych strategii. Jej istota polega na utrzymywaniu zapasów w postaci wyrobów niefinalnych, na przykład modułów, które stają się wyrobami gotowymi w momencie pojawienia się zamówień. Strategia ta jest preferowana w sytuacji występowania dużego zróżnicowania wyrobów finalnych oraz gdy celem jest osiągnięcie niskiego poziomu zapasów wyrobów gotowych. Wiąże się ona również ze skróceniem czasu realizacji zamówień w porównaniu do strategii zakładającej produkcję na zamówienie. Ostatnią strategią operacyjną łańcucha dostaw jest opracowanie techniczne wyrobu na zamówienie, która łączy w sobie wiele cech charakterystycznych strategii produkcji na zamówienie i jest wykorzystywana w przemysłach, w których złożone produkty i usługi są tworzone w celu spełnienia specyficznych wymagań klientów. Decyzje dotyczące outsourcingu powinny być poprzedzone analizą doskonałości stosowanych rozwiązań w łańcuchu dostaw. Takie działanie pozwala na określenie procesów logistycznych i działań, które należy pozostawić wewnątrz organizacji i w przyszłości rozwijać. Najważniejszym efektem zastosowania strategii outsourcingu jest możliwość identyfikacji posiadanych kluczowych kompetencji, które należy doskonalić. Włączenie do działalności logistycznej partnerów zewnętrznych może potencjalnie przynieść korzyści, takie jak:

• zwiększenie rozmiarów prowadzonej działalności. Dostawcy usług logistycznych mogą oferować tańsze usługi dzięki obsługiwaniu dużej liczby klientów, co wpływa na wysoki wskaźnik wykorzystania posiadanego potencjału oraz niskie koszty jednostkowe świadczonych usług. Partnerzy zewnętrzni mogą również przyczyniać się do szybszego wzrostu produkcji, bez konieczności ponoszenia wydatków inwestycyjnych związanych ze zwiększeniem zdolności produkcyjnej
• zwiększenie zakresu prowadzonej działalności. Ma to szczególne znaczenie dla firm, które chcą poszerzyć swoją działalność o nowe rynki lub regiony. Partnerzy zewnętrzni mogą umożliwić realizację działań logistycznych w lokalizacjach, w których dotychczas było to nieuzasadnione ekonomicznie z powodu występowania zwielokrotnienia procesów wewnątrz organizacji
• wykorzystanie światowej klasy rozwiązań technologicznych. Partnerzy zewnętrzni mogą ułatwić rozwój technologiczny produktów oraz procesów, który wymaga znacznych nakładów finansowych w przypadku, gdy jest to realizowane wewnątrz organizacji.

Strategia dotycząca kanału dystrybucji stanowi kolejny element wpływający na strategiczną konfigurację łańcucha dostaw. Decyzje w tym obszarze dotyczą sposobu, w jaki produkty i usługi są dostarczane do klientów lub ostatecznych użytkowników. Strategia obejmuje wykorzystanie kanałów bezpośrednich, pośrednich obejmujących dystrybutorów oraz rozwiązań wirtualnych w postaci sprzedaży przez Internet. Różnice w osiąganych marginesach zysku wynikają bezpośrednio z przyjęcia konkretnych sposobów dystrybucji, zatem kwestią strategiczną jest optymalne określenie kombinacji kanałów dystrybucji. Innym zagadnieniem, które musi być uwzględnione w łańcuchu dostaw, jest określenie priorytetów w dostawach w sytuacji braku produktów lub gwałtownie rosnącego popytu.

Strategia obsługi klienta opiera się na ustaleniu wolumenu sprzedaży, jej zyskowności oraz zrozumieniu potrzeb poszczególnych klientów. Takie całościowe spojrzenie pozwala zarówno na określenie priorytetów w zakresie obsługi klienta, jak również na dostarczanie produktów po niższych kosztach, co wiąże się ze zrozumieniem potrzeb klientów. Zatem dostosowanie poziomu obsługi do wymagań klientów prowadzi do najlepszych relacji trade off pomiędzy kosztami i poziomem obsługi, i w konsekwencji stanowi wsparcie dla strategii łańcucha dostaw.

Artykuł pochodzi z czasopisma "Logistyka" 6/2010.