Czynniki ryzyka dla strumienia towaru w łańcuchu dostaw
- Wieteska Grażyna
- Kategoria: Logistyka
Globalizacja gospodarki, nowe technologie informatyczne i gwałtowny rozwój transportu stwarzają ogromne możliwości dla przedsiębiorców. Odległość geograficzna nie stanowi istotnej przeszkody przy wyborze dostawców, miejsc produkcji oraz rynku zbytu. Partnerzy gospodarczy za pomocą nowych rozwiązań informatycznych mogą komunikować się ze sobą pokonując barierę odległości, a łatwość dostępu do różnych środków transportu usprawnia i przyśpiesza procesy dystrybucji. Wobec powyższego, klienci stali się bardziej wymagający. Żądają produktów zróżnicowanych, o jak najwyższej jakości technicznej, dostarczanych na czas i po jak najniższej cenie. Wymagania te doprowadziły do szukania nowych rozwiązań, dzięki którym zaspokojenie potrzeb klienta stałoby się mniej kosztowne i realne dla producentów. Nic dziwnego, że coraz więcej przedsiębiorców decyduje się na uczestnictwo w globalnych łańcuchach dostaw kierując swoją produkcję tam, gdzie koszty wytworzenia są najniższe (Chiny, Indie, Tajwan, Tajlandia), a także implementuje nowe koncepcje zarządzania. Celem artykułu jest wskazanie wpływu nowych rozwiązań na bezpieczeństwo jednego z trzech podstawowych procesów zachodzących w łańcuchu dostaw, a mianowicie na przepływ dóbr fizycznych. Ponadto, artykuł podejmuje próbę zidentyfikowania zagrożeń dla strumienia dóbr fizycznych i wskazania etapów ograniczania ryzyka ich wystąpienia.
Zwiększenie konkurencyjności
Wymagania klientów (zwłaszcza na rynku B2B), nowe możliwości w warunkach globalnych, jak też szybki postęp w sektorze transportu i komunikacji elektronicznej przyczyniły się do rozwoju strategii podwyższania konkurencyjności poprzez zarządzanie procesami zachodzącymi w łańcuchu dostaw. Zarządzanie to ma na celu zwiększenie efektywności i wydajności podstawowych procesów zorientowanych na zaspokojenie rynkowego popytu. Obejmują one przepływ surowców, materiałów, półproduktów oraz gotowych wyrobów, przepływ informacji, która dotyczy tych dóbr oraz operacje finansowe pomiędzy ogniwami łańcucha dostaw. Aby skutecznie zarządzać tymi procesami, każda jednostka gospodarcza powinna być świadoma konieczności współpracy z uczestnikami swojego łańcucha i odczuwać potrzebę wdrożenia wspólnych działań zorientowanych na doskonalenie procesów i utrzymanie ich ciągłości w całym łańcuchu dostaw.
Nowe rozwiązania i zagrożenie, z którym się wiążą
Wzrastające wymagania klienta w zakresie zróżnicowania i jakości gotowych wyrobów zaowocowały wprowadzeniem wielu koncepcji zarządzania, takich jak Toyota Production System, Lean management i outsourcing. Wdrożenie ich wpływa na podwyższenie poziomu jakości produktów, redukuje koszty utrzymania zapasów oraz liczbę czynności niezwiększających wartości dodanej. Równocześnie jednak, koncepcje te przyczyniają się do utworzenia tak zwanych wrażliwych systemów (ang. fragile systems), poprzez:
-
eliminację naturalnych buforów w postaci zapasów w magazynach do produkcji,
-
redukcję liczby dostawców,
-
wzrost zależności pomiędzy partnerami łańcucha dostaw,
-
redukcję cykli realizacji a przez to zwiększoną odpowiedzialność przedsiębiorców i presję na efektywność procesów w łańcuchu dostaw.
W warunkach globalnych, często bardzo długi czas transportu zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia zakłóceń podczas jego trwania. Towar bowiem przepływa w zmieniającym się otoczeniu (terminale przeładunkowe, porty lotnicze, morskie, śródlądowe, centra usług logistycznych), a także w zmieniających się środkach transportu. Dodatkowo, znaczna odległość utrudnia kontakt i kontrolę działań u dostawców. Ponadto, znaczna odległość pomiędzy ogniwami globalnych łańcuchach dostaw, a także zwykle ich duża liczba, utrudniają rejestrowanie aktualnego popytu, tym samym prowadząc do powstawania efektu byczego bicza.
Czynniki wpływające na bezpieczeństwo dostawy
Główny strumień łańcucha dostaw stanowi przepływ dóbr fizycznych. Z uwagi na to, iż proces przepływu towaru jest podatny (ang. vulnerable) na nagłe zmiany otoczenia, efektywność działań łańcucha dostaw może zostać poważnie zakłócona. Wrażliwość (ang. fragility) utworzonych systemów wynika z podatności zachodzących w nich procesów na wystąpienie niespodziewanych zaburzeń w środowisku, w którym przebiegają. Bezpośrednimi skutkami tego typu zdarzeń mogą być: obniżona jakość techniczna dostarczanego towaru, opóźnienie dostawy lub jej brak. Prowadzą one do powstania zakłóceń i rozchodzenia się ich wzdłuż łańcucha dostaw w postaci opóźnień i przestojów w realizacji zleceń produkcyjnych i dystrybucyjnych.
Do uniknięcia konsekwencji takich sytuacji, służyć może proces zarządzania ryzykiem w łańcuchu dostaw, wdrożony u wszystkich jego uczestników. Skuteczne zarządzanie ryzykiem w procesach przepływu w łańcuchu dostaw wymaga przede wszystkim:
-
zidentyfikowania zagrożeń dla towaru przemieszczającego się pomiędzy ogniwami
-
podjęcia działań minimalizujących prawdopodobieństwo realizacji zidentyfikowanych zagrożeń
-
określenia wpływu zrealizowanych zagrożeń na procesy zachodzące w łańcuchu dostaw
-
wprowadzenia działań minimalizujących skutki zrealizowanych zagrożeń
-
kontroli skuteczności wprowadzonych działań i monitoringu poziomu ryzyka w łańcuchu dostaw.
Artykuł pochodzi z czasopisma "Logistyka" 3/2009.