Sieci logistyczne - nowy wymiar logistyki

Trendy gospodarcze sprzyjające rozwojowi sieci logistycznych
W ostatnim dziesięcioleciu dużą karierę zrobiło pojęcie Nowej Gospodarki (New Economy) jako odzwierciedlenie sytuacji gospodarczej, w której rozwój i upowszechnienie technologii teleinformatycznych zasadniczo zmieniło praktykę prowadzenia biznesu, zarządzania i marketingu. Takie elementy Nowej Gospodarki jak informatyzacja, globalizacja, łączność sieciowa, suwerenność klientów oraz kluczowa rola wiedzy stały się powszechnie akceptowalnymi podstawami rozwoju ekonomicznego . Upowszechnił się również pogląd, że w Nowej Gospodarce zasadniczą zmianą jest przejście od gospodarki opartej na produkcji dóbr fizycznych do gospodarki bazującej na produkcji i zastosowaniu wiedzy.

Doprowadziło to do poglądu, że najbardziej właściwe jest rozumienie Nowej Gospodarki jako Gospodarki Opartej na Wiedzy, w której informacje i umiejętności posługiwania się nimi stają się obok ziemi, pracy i kapitału czwartym i to coraz ważniejszym czynnikiem produkcji .
Głównym wyróżnikiem współczesnej ekonomii powiązanym z rozwojem technologii teleinformatycznych jest globalizacja, rozumiana jako proces umiędzynarodowienia działalności gospodarczej. Uważa się, że proces globalizacji trwa od czasu rewolucji w transporcie międzynarodowym (parostatki) i komunikacji (telegraf). Za okres wielkiego postępu w globalizacji przyjmuje się lata 1870–1914, kiedy to nastąpiła era wolnego handlu opartego na złotej walucie oraz duża migracja ludności w skali międzynarodowej. Obecnie jako siłę sprawczą globalizacji wymienia się obok handlu międzynarodowego i przepływu kapitału w skali międzynarodowej także działalność inwestycyjną korporacji transnarodowych oraz przepływ technologii.
Omawiając wpływ handlu międzynarodowego na rozwój procesów globalizacyjnych, należy podkreślić, że handel w ostatnim półwieczu wzrastał w tempie średniorocznym 2 razy szybszym od wzrostu światowego PKB, dzięki czemu udział handlu w tworzeniu światowego produktu wzrósł z 8% w 1950 roku do 17% w 1975 roku i do ponad 25% w 2000 roku. Z kolei liberalizacja rynków kapitałowych doprowadziła do sytuacji, w której wartość międzynarodowych transakcji kapitałowych dochodzi do 1500 mld $ dziennie, co oznacza ponad 50-krotnie większą wartość od transakcji handlowych zawieranych w tym samym czasie.

Powszechnie obserwowany wzrost znaczenia korporacji międzynarodowych w procesach globalizacyjnych najlepiej obrazuje ich udział w wartości transakcji handlu międzynarodowego, który osiągnął poziom 75%, z tym że połowę tego handlu stanowił obrót wewnątrz korporacji. Ważnym elementem oceny trendów globalizacyjnych był szybki wzrost bezpośrednich inwestycji zagranicznych, które w ostatnich latach XX wieku osiągnęły średnioroczne tempo przyrostu w wysokości 27%, osiągając w 1999 roku poziom 1 000 mld $. Rozwój procesów globalizacyjnych i związany z tym systematyczny wzrost wymiany handlowej był efektem rozwoju światowej gospodarki i usuwania barier w handlu międzynarodowym oraz rozwoju ICT (Information and Communication Technologies), czyli technologii informacyjnych i komunikacyjnych. Doprowadziło to do powstania sieci informacyjno-komunikacyjnych, które stały się, zdaniem ekspertów, najistotniejszym narzędziem technologicznym współczesnej gospodarki, służącym do gromadzenia, przetwarzania, transmisji i dystrybucji informacji w celu wzrostu produktywności gospodarki. M. Castells wysunął tezę, iż logikę sieci przejmują struktury społeczne, gospodarcze, sfera publiczna i kultura, co sprawia, że współczesne społeczeństwa informacyjne stają się społeczeństwami sieci . Uważa się, że u podłoża tych przemian leży globalna sieć komputerowa, jaką jest Internet, która nie posiada uporządkowanej struktury, organu zarządzającego oraz formalnego właściciela. Sieć ta jako medium powszechnej komunikacji, a szczególnie jej najważniejsze narzędzie WWW (Word Wide Web), zdominowała światową gospodarkę i spowodowała wzrost znaczenia informacji jako podstawowego zasobu przedsiębiorstw.

Rozwój Internetu stał się podwaliną ekspansji e-gospodarki rozumianej jako wirtualna arena, na której prowadzona jest działalność gospodarcza, przeprowadza się transakcje, dochodzi do tworzenia i wymiany wartości, gdzie dojrzewają bezpośrednie kontakty pomiędzy jej uczestnikami. E-gospodarka sprawiła, że przekroczone zostały granice czasu i przestrzeni w ramach sieciowego połączenia pomiędzy producentami, dostawcami, dystrybutorami i konsumentami. Szerokie wykorzystywanie sieci internetowej w e-biznesie wymusza zmianę sposobu funkcjonowania firm ukierunkowaną na gospodarkę usieciowioną. Ważnymi elementami tej gospodarki stały się rynki elektroniczne, które są płaszczyzną kształtowania się dynamicznie zmieniających się łańcuchów dostaw.
Węższymi pojęciami w stosunku do e-gospodarki są e-biznes oraz e-handel (e-commerce).

Cały artykuł w formacie PDF.