Poczta Polska liderem we wdrażaniu standardów globalnych - cz. 1

Dlaczego zastosowano standardy globalne GS1
Wśród istniejących aplikacji kodów kreskowych można wyróżnić rozwiązania indywidualne, branżowe i globalne (uniwersalne). Nie od razu Poczta Polska zdecydowała się na rozwiązanie w oparciu o standardy globalne GS1. W początkowej fazie firma pracowała nad własnym, wewnętrznym rozwiązaniem. Tą drogą niestety podąża wiele firm i to z różnych sektorów.

1. Rozwiązania indywidualne w zakresie kodów kreskowych
W rozwiązaniach indywidualnych stosować można dowolne symboliki kodów kreskowych (jest ich kilkaset rodzajów) z wyjątkiem tak zwanych symbolik bezpiecznych, to znaczy zarezerwowanych wyłącznie do standardu globalnego, dla ściśle określonych zastosowań (globalnych, krajowych i wewnętrznych). Zalecenia Światowego Związku Pocztowego (UPU) uwzględniają takie rozwiązania (określane jako „prywatne”), jednak mogą być one wykorzystywane wyłącznie w ramach danej firmy. Należy mieć świadomość, że są to rozwiązania najmniej efektywne, gdyż:
– nie mogą być wykorzystywane przez firmę do kontaktów jej z otoczeniem
– nie mogą być wykorzystywane przez firmę do usprawnienia innych funkcji, jakie realizuje ta firma (stosuje się w nich standardy globalne).
W takiej sytuacji firma musi stosować odrębne systemy ADC, co zawsze podnosi koszty.

2. Zalecenia UPU odnośnie stosowania standardów kodów kreskowych
Po około dwuletnich przymiarkach do rozwiązań wewnętrznych, w Poczcie Polskiej zaczęto rozpatrywać wdrożenie systemu ADC w oparciu o rozwiązania co prawda międzynarodowe, ale wyłącznie o zasięgu branżowym. W tym celu rozpatrywano rozwiązania, jakie dla tej branży przygotował Światowy Związek Pocztowy - standardy branżowe S24-1 i S26-1. Jednocześnie UPU rekomenduje przedsiębiorstwom pocztowym, stosującym S24-1 i S26-1, żeby mogły przetwarzać informacje o przesyłkach, zapisywane w innych standardach zgodnych z Normami Europejskimi: EN1572 i EN1573, w tym w standardzie globalnym GS1. Wytyczne UPU zalecają także, aby firma stosująca rozwiązania własne wykorzystywała również standardy globalny i branżowe, jeśli takie stosują jej partnerzy (w Polsce klienci Poczty Polskiej stosują standardy globalne GS1). Należy jednak pamiętać, że w przypadku stosowania rozwiązań wewnętrznych i branżowych, używanych jest wiele rodzajów symbolik kodowych, co oznacza, że firma taka musiałaby stosować równolegle kilka lub kilkadziesiąt rozwiązań, adaptując nie zabezpieczone symboliki, stosowane przez pojedyncze firmy według ich wewnętrznych rozwiązań. Takie założenie tworzy wysoki koszt stosowanych zarówno urządzeń, jak i rozwiązań oraz stosowanie mało przyjaznych rozwiązań z punku widzenia ich obsługi przez pracowników poczty (na przykład jeżeli kilka firm zastosuje tą samą symbolikę kodu to z uwagi na możliwość zdublowania identyfikatora, nie ma automatycznej możliwości ich rozróżnienia odnośnie wartości sczytywanych danych kodowych. Nie ma też zabezpieczenia przed sczytywaniem kodów z dokumentów firm, z którymi Poczta Polska nie podpisała stosownej umowy i co do której nie uruchomiła kolejnego modułu oprogramowania. W każdym zatem przypadku, gdy nadawca posiada własny system kodowania przesyłek kodem kreskowym, Poczta Polska jest zmuszona przygotować interfejs umożliwiający automatyczne wprowadzenie danych do własnego systemu informatycznego. Najkorzystniejszym rozwiązaniem tych problemów jest więc stosowanie zarówno przez Pocztę Polską, jak i jej klientów, standardów globalnych GS1.

Wdrażanie kodów kreskowych na przesyłkach pocztowych
Opierając się na powyższej analizie rozwiązań wewnętrznych i branżowych oraz zaleceń UPU, Poczta Polska przyjęła do stosowania standardy globalne GS1. Już w 2001 roku Dyrektor Generalny Poczty Polskiej (Jacek Turczyński) wydał stosowne zarządzenie w sprawie kodu kreskowego obowiązującego w firmie, odnośnie wdrożenia systemu ADC z wykorzystaniem kodów kreskowych do procesu obsługi przesyłek i opakowań zbiorczych. Na podstawie art. 23 ust. 1 Ustawy z dnia 30.07.1999 roku o Państwowym Przedsiębiorstwie Użyteczności Publicznej "Poczta Polska" (Dz.U. nr 106 poz. 675), zarządził wprowadzenie do stosowania w ruchu krajowym i zagranicznym kodu kreskowego UCC/EAN-128 (obecna nazwa: GS1-128) do identyfikacji przesyłek i opakowań zbiorczych, według standardu globalnego EAN.UCC (obecna nazwa: GS1), przy czym dla przesyłek zagranicznych i EMS-POCZTEX utrzymał użytkowany kod kreskowy 39, zgodnie ze standardami technicznymi przyjętymi przez Światowy Związek Pocztowy. Zobowiązał też do podjęcia działań dostosowawczych komórki organizacyjne CZPP oraz 9 innych jednostek organizacyjnych Poczty Polskiej.

Opis zawartości kodu UCC/EAN-128 do identyfikacji przesyłek i opakowań zbiorczych w ruchu krajowym stanowił załącznik do zarządzenia. Wymagania dotyczące Kodu 128 podano w nim według normy PN-EN 799:1999 Kody kreskowe – Wymagania dotyczące symboliki "Kod 128". Załącznik do tego zarządzenia przedstawia "Zawartość kodu kreskowego UCC/EAN-128 dla identyfikacji przesyłek pocztowych i opakowań zbiorczych". W międzyczasie nastąpiło kilka jego modyfikacji, przy czym aktualna wersja pochodzi z 11 stycznia 2007 roku (poniżej przedstawimy zawartość tego załącznika, ale tylko w odniesieniu do przesyłek pocztowych - kodowanie opakowań zbiorczych to już temat na odrębny artykuł).

Artykuł pochodzi z czasopisma "Logistyka" 1/2008.