Komentarz tygodnia

Ogólne tendencje w rozwoju logistyki zwrotnej
Logistyka zwrotna stanowi stosunkowo nowy obszar badawczy, zarówno w warstwie teoretycznej, jak i empirycznej. W literaturze anglojęzycznej można spotkać takie pojęcia, jak dystrybucja odwrotna (reverse distribution), logistyka zwrotów (return logistics), odwrócona logistyka (reversed logistics) czy logistyka działająca wstecz (retro logistics), które w istocie odnoszą się do takich samych zagadnień.
Logistyka zwrotna w sposób zasadniczy różni się od takich dziedzin, jak zarządzanie odpadami, które odnosi się głównie do skutecznego i efektywnego zbierania oraz przetwarzania odpadów. W zarządzaniu odpadami przyjmuje się, że pojęcie odpadów określa produkty, dla których nie istnieje nowe zastosowanie. Wypływa stąd wniosek, iż problemy z uściśleniem koncepcji logistyki zwrotnej oraz jej rozgraniczeniem w stosunku do innych, pokrewnych dziedzin nauki, sprowadzają się do rozumienia pojęcia odpady wraz ze wszystkimi wynikającymi z definicji konsekwencjami. Logistyka zwrotna dotyczy takich strumieni przepływów, w których istnieje możliwość od tworzenia wartości z wycofywanych produktów oraz sytuacji, gdy wyjście stanowi zasilenie dla nowego łańcucha dostaw.

Rozmowa z Anną Gawrońską-Błaszczyk, pracownikiem Instytutu Logistyki i Magazynowania - organizacji krajowej GS1 w Polsce, specjalistą z zakresu upowszechniania standardów systemu GS1.

Przez setki ostatnich lat główną rolę w wymianie gospodarczej między Europą i Azją odgrywał transport morski. Nie ma wątpliwości, że w dzisiejszych realiach gospodarczych, przy aktualnych uwarunkowaniach logistycznych oraz obecnym poziomie rozwoju techniki i technologii, międzynarodowy system transportu morskiego obsługuje rynek Dalekiego Wschodu już na granicy swoich możliwości. Globalizacja i wynikająca stąd ogromna dynamika rozwoju wymiany handlowej na makrokontynencie euroazjatyckim zmusza do poszukiwania rozwiązań alternatywnych dla zapewnienia rosnących potrzeb mobilności ładunków na tym obszarze geopolitycznym. Szansę usprawnienia warunków funkcjonowania międzynarodowego rynku przewozowego stwarza szybka aktywizacja innych gałęzi transportu na kontynencie azjatyckim.

Szereg dokumentów opracowanych przez Unię Europejską, odnoszących się do strategii rozwoju transportu, wskazuje na kierunki rozwoju transportu oraz jego szkodliwe oddziaływania dla ludności i środowiska naturalnego. Promowane są systemy transportu minimalizujące emisję zanieczyszczeń: transport kolejowy i wodny, nowe technologie transportu i zasady organizacji. Generalnym celem polityki transportowej zrównoważonego rozwoju jest tworzenie warunków do sprawnego, bezpiecznego, efektywnego ekonomicznie, a zarazem społecznie, gospodarczo i przestrzennie zasadnego przemieszczania osób i ładunków w ramach wyznaczonych przez dostępne do tego działania, szeroko rozumiane zasoby naturalne i możliwości odprowadzania zanieczyszczeń do środowiska.

Wzrost zainteresowania zużytymi produktami i materiałami jest jedną z konsekwencji zwiększenia liczby przedsiębiorstw zajmujących się ich zagospodarowaniem i ochroną środowiska. Redukcja odpadów stała się jednym z głównych obszarów zainteresowania nauki w krajach uprzemysłowionych. Ze względu na ograniczenia prawne, ekonomiczne oraz techniczne, przedsiębiorstwa poszukują nowych rozwiązań, które umożliwiłyby ponownie wykorzystać zużyte już produkty i odzyskać z nich wartość. Dlatego też wdrażane są rozwiązania w sferze produkcji i logistyki, zmierzające do przywrócenia zużytym produktom utraconej w czasie eksploatacji wartości i ich ponownego wprowadzenia na rynek. Kreowanie zielonego wizerunku stało się ważnym elementem strategii przedsiębiorstw. Ponowne użycie produktów jest ekonomicznie atrakcyjne z powodu ograniczoności zasobów i nowych możliwości kreowania wartości do danej. Pojawiające się w tym zakresie możliwości stanowią szczególny obszar zainteresowania logistyki zwrotnej, która dostarcza metod i technik umożliwiających odzyskanie produktów i materiałów wycofywanych z obiegu i zarządzania ich strumieniem.