GS1 w ochronie zdrowia

    
Izabela Wielicka: Wszyscy od lat narzekamy na służbę zdrowia i na jakość wykonywanych usług medycznych. Kadry zarządzające ośrodkami zdrowia, a zwłaszcza szpitalami, mają twardy orzech do zgryzienia. Nakłady finansowe na służbę zdrowia są w dużym stopniu niewystarczające. Trudna sytuacja ekonomiczna zmusza służbę zdrowia do ciągłego szukania oszczędności. Czy oszczędne zarządzanie to wyłącznie ograniczenie zakupu leków i materiałów opatrunkowych oraz zmniejszanie liczby przyjmowanych pacjentów? Raczej trudno zaakceptować taką taktykę.
Anna Gawrońska-Błaszczyk: Ograniczenie zakupu leków i materiałów medycznych rzeczywiście pomaga obniżyć koszty poprzez redukcję nadmiernych zapasów, lecz powinno być wynikiem świadomych i uzasadnionych decyzji, a nie efektem nieprzemyślanych lub przypadkowych działań. Natomiast próba sztucznego ograniczenia liczby przyjmowanych pacjentów kłóci się z podstawowym celem funkcjonowania każdej jednostki szpitalnej, jakim jest świadczenie usług medycznych właśnie na rzecz pacjentów. Oszczędne zarządzanie powinno polegać na zweryfikowaniu sposobu prowadzenia działalności, a w efekcie wyeliminowaniu czynności zbędnych i nieproduktywnych oraz usprawnieniu i zoptymalizowaniu tych niezbędnych.

I.W.: Czy kłopoty służby zdrowia są wynikiem wyłącznie złej sytuacji ekonomicznej? Z jakimi jeszcze trudnościami borykają się jednostki szpitalne?
A.G.-B.: Rzeczywiście trudna sytuacja wielu szpitali publicznych i niewystarczające nakłady finansowe na funkcjonowanie tych szpitali sprawiają, że szpitale zamiast koncentrować się na swojej podstawowej działalności, skupiają środki i czas na poszukiwanie różnego rodzaju źródeł oszczędności. Zgodnie z wynikami regularnie prowadzonych badań, pogarszająca się sytuacja ekonomiczna i utrata płynności finansowej dotyczy znacznej części publicznych zakładów opieki zdrowotnej. Ponadto nie wszystkie systemy finansowo-księgowe i materiałowe wdrożone przez polskie szpitale oraz będące na etapie implementacji systemy do obsługi ruchu chorych i apteki, analizują pozyskane dane pod kątem optymalizacji procesów zachodzących w szpitalu i śledzenia kosztów generowanych przez pacjenta. Brakuje w nich modułów monitorowania zapotrzebowania i optymalizacji wielkości utrzymywanych zapasów leków i materiałów medycznych. Aplikacje te nie posiadają możliwości elektronicznej wymiany danych z dostawcami, co powoduje konieczność ręcznego wpisywania danych z dokumentów handlowych. Pomimo takiego stanu rzeczy, coraz częściej można usłyszeć lub przeczytać o szpitalach, które wyrażają zainteresowanie wdrożeniem rozwiązań, mających na celu usprawnienie procesów wewnątrzszpitalnych.

I.W.: Jakie więc rozwiązania mogą poprawić tę trudną sytuację?
A.G.-B.: Jak pokazują pierwsze doświadczenia, poprzez zastosowanie sprawdzonych w innych branżach rozwiązań logistycznych, można szybko poprawić efektywność funkcjonowania szpitala, zredukować koszty jego działalności oraz ograniczyć czynniki ryzyka wpływające na bezpieczeństwo pacjenta w szpitalu. Prowadzi to tym samym do uwolnienia znacznych środków finansowych na jego podstawową działalność - leczenie pacjentów. Ocenia się, że nakłady konieczne tylko na gospodarkę materiałową, mogą sięgać nawet 15% budżetu szpitala. Wyniki badań pokazują, że wielu szpitalom europejskim udało się usprawnić logistykę w swoich placówkach dzięki:
•    wdrożeniu efektywnych modeli zarządzania zapasami,
•    zautomatyzowaniu obiegu informacji przy wykorzystaniu technologii kodów kreskowych i elektronicznej wymiany danych (EDI),
•    zbudowaniu partnerskich stosunków z pacjentami, dostawcami leków i materiałów medycznych.
W tym celu konieczne jest między innymi stosowanie jednolitych rozwiązań przez wszystkich partnerów w łańcuchu dostaw. Dotyczy to jednolitych identyfikatorów, na przykład leków, pacjentów, personelu medycznego, lokalizacji oraz wspólnego dla wszystkich formatu wymiany danych drogą elektroniczną. Właśnie takie standardy są od ponad 30 lat wypracowywane i wdrażane przez GS1.

I.W.: Jaką rolę w ochronie zdrowia odgrywa GS1?
A.G.-B.: GS1 odgrywa w ochronie zdrowia rolę integratora - niezależnej instytucji scalającej aktorów tej niezwykle złożonej branży. Rozwiązania GS1 zyskują coraz większe światowe uznanie i obecnie są zalecane przez takie instytucje, jak: Komisja Europejska, EFPIA, EUCOMED, FDA, Ministerstwa Zdrowia Wielkiej Brytanii, Nowej Zelandii, Kanady. W Polsce prowadzimy działania informacyjne i edukacyjne, których celem jest zwrócenie uwagi instytucji rządowych na konieczność wypracowania wspólnych i jednolitych dla branży rozwiązań, które są niezależne od technologii i są w pełni otwarte, bezpieczne i możliwe do zastosowania przez wszystkich uczestników łańcucha dostaw.

I.W.: W jakich szpitalach w Polsce wdrożono już takie rozwiązania?
A.G.-B.: W latach 2003-2005 Wojewódzki Szpital Specjalistyczny, we Wrocławiu we współpracy z Instytutem Logistyki i Magazynowania, zrealizował projekt, którego celem było usprawnienie zarządzania przepływem leków i materiałów medycznych oraz automatyczna rejestracja materiałowych kosztów procedur medycznych. Wdrożenie zintegrowanego systemu obsługującego sferę logistyczną szpitala pozwoliło na znaczne usprawnienie nadzorowania zużycia leków i materiałów medycznych, a co za tym idzie pozyskanie wiedzy na temat rzeczywistego obrazu rozkładu kosztów działania szpitala.

I.W.: Czy zastosowanie automatycznej identyfikacji w tym szpitalu przyczyniło się do poprawienia jego funkcjonowania? Jak oceniają to rozwiązanie menedżerowie szpitala?
A.G.-B.: Analiza efektywności ekonomicznej realizowanego według opisanych założeń projektu wykazała wysoką opłacalność tego typu inwestycji. W wyniku synergii działań zaobserwowano spadek zapasów leków w Aptece Centralnej o ok. 40%. Podobne efekty obserwowane są w placówkach zagranicznych, gdzie dzięki zastosowaniu uzgodnionych rozwiązań globalnych, niezależnych od technologii, usprawniono funkcjonowanie szpitali i osiągnięto daleko idące korzyści w postaci:
•    Pełnej informacji na temat śledzonych produktów i materiałów
•    Pełnej informacji na temat materiałowych kosztów leczenia pacjenta
•    Oszczędności czasowych i finansowych
•    Optymalizacji gospodarki zapasami
•    Optymalizacji procesu planowania usług medycznych
•    Optymalizacji procesu przepływu pacjentów i wykorzystania sprzętu medycznego
•    Eliminacji dublujących się czynności
•    Obniżenia kosztów działalności szpitala
•    Większego bezpieczeństwa pacjenta

I.W.: Dziękuję bardzo za rozmowę.
A.G.-B.: Dziękuję bardzo!