WIEDZA: pozostałe zagadnienia

Porty morskie jako ośrodki lokalizacji centrów logistycznych
Porty morskie, z racji swych funkcji gospodarczych i charakteru działalności oraz atrakcyjnego usytuowania, zawsze były dogodnym miejscem dla lokalizacji magazynów i składów (w tym wolnocłowych, domów składowych i magazynów celnych, stref wolnocłowych i tranzytowych, a także centrów dystrybucyjnych). Na ich terenie lub w bliskim sąsiedztwie tworzono również w minionych kilku dekadach klastry - głównie o profilu zbliżonym do funkcjonujących tam przemysłów morskich. W ostatnich latach, dzięki między innymi rozwojowi klastrów, stały się one również atrakcyjnymi ośrodkami lokalizacji centrów dystrybucyjno-logistycznych, centrów logistycznych (CL) i distriparków. Spełniały one bowiem większość z kryteriów leżących u podstaw lokalizacji tego typu obiektów, niezbędnych do rozwoju transportu intermodalnego oraz logistycznych koncepcji zarządzania łańcuchami dostaw w skali globalnej. Globalizacja uruchomiła ponadto samoistny mechanizm rosnącego zapotrzebowania na centra logistyczne, wskazując w naturalny niejako sposób - z racji ponad 90% udziału transportu morskiego w realizacji handlu światowego - na porty morskie, jako idealne wręcz miejsca ich lokalizacji. Proces rozwoju centrów transportowo-logistycznych w sposób schematyczny przedstawiono na rysunku 1.

Referat został zaprezentowany na Międzynarodowej Konferencji Logistycznej "Logistics 2002 - Elastyczne łańcuchy dostaw - koncepcje, doświadczenia, wyzwania". Poznań 14-15 maja 2002 r.

Lata 90. ubiegłego stulecia zapoczątkowały dynamiczny rozwój technologii informatycznych, przejawiający się między innymi zwiększeniem mocy obliczeniowej komputerów, pojemności nośników pamięci elektronicznej czy przepustowości sieci teletransmisyjnych. Dużo lepsze parametry sprzętu komputerowego dawały większe możliwości twórcom oprogramowania. Powstające aplikacje stawały się coraz dojrzalsze funkcjonalnie, dając użytkownikom niespotykane dotąd możliwości, ale i bardziej wymagające w stosunku do wykorzystywanych zasobów. Spirala rozwoju została nakręcona, włączając do wyścigu coraz nowsze rozwiązania, urzeczywistniające wizję "globalnej wioski" i wpisujące się w obraz ery informacji, jaki rysuje się dla XXI w. Wspomniane aplikacje, czyli konkretne rozwiązania teleinformatyczne, wspomagają różne sfery życia człowieka, tworząc z nich "e-obszary" (e-administracja, e-gospodarka, e-zdrowie, e-turystyka, itp.), w których podstawową rolę odgrywają procesy komunikacyjne, a wartością samą w sobie staje się informacja. E-rozwiązania przenoszą ich użytkowników (ludzi, podmioty gospodarcze, instytucje, jednostki administracji rządowej i samorządowej, itd.) na poziom e-relacji (C2C, B2B, B2C, G2B, A2B, G2G), tworząc coraz gęstszą sieć układu informacyjnego oraz nową jakość współpracy.

W 2006 roku największy na świecie terminal kontenerowy - port Singapur - obsłużył prawie 25 mln kontenerów. Drugi co do wielkości port, Hong Kong, ponad 1,5 mln TEU mniej. W tym samym czasie gdyńskie terminale kontenerowe - Baltic Container Terminal (BCT) i Gdynia Container Terminal (GCT) - około 480 000 TEU. Każdego dnia na przykład bramę BCT przekracza średnio ponad 1 000, a Singapuru - 68 000 TEU. Na rzecz każdego z kontenerów na terminalu wykonywane są liczne usługi; takie, jak na przykład:
- podjęcie/złożenie kontenera na placu składowym
- składowanie
- przeładunek w relacji środek transportu (lądowego, morskiego) - plac składowy i odwrotnie
- usługi rzeczoznawstwa i kontroli ładunków (na przykład kontrola sanitarna, weterynaryjna, jakościowa)
- czynności związane z procedurami celnymi
- formowanie i rozformowywanie kontenera
- składowanie i obsługa pustych kontenerów (na przykład fumigacja, naprawy).

O współczesnych trendach w europejskiej i polskiej logistyce oraz e-biznesie rozmawiamy z Dyrektorem Instytutu Logistyki i Magazynowania, dr. inż. Grzegorzem Szyszką.