Ewolucja łańcuchów dostaw - cz. 3

Szczególnie dla łańcuchów wymagających szybkich i punktualnych dostaw oraz elastycznego dostosowywania się do życzeń klientów, efektywne zarządzanie jest tak ważne i istotne. Z treści rysunku 5 wynika, że największy potencjał korzystnych zmian w sferze realizowanych procesów, znajduje się na poziomie operacyjnym. Należy tutaj wymienić realizację zamówień, planowanie i sterowanie produkcją, również planowanie potrzeb i zbytu oraz zaopatrzenia. W planowaniu strategicznym, przykładowo przy planowaniu struktury produkcji, nie występują istotne potencjały ulepszeń.
Inny, możliwy potencjał innowacji i polepszenia zdolności konkurencyjnej może być uruchomiony poprzez wzajemne oddziaływanie trzech czynników; agilności (Agility), adaptacyjności (Adaptability) i zdolności do wspólnych uzgodnień (Alignment).

Agilność oznacza zdolność danej organizacji do elastycznego, aktywnego, dostosowawczego działania z wykorzystaniem elementów zewnętrznej aktywności w czasach istotnych zmian, charakteryzujących się wzrostem poziomu niepewności. Agilność pojawiła się jako reakcja na bezwolne, biurokratyczne organizacje, w celu sprostania zmieniającym się warunkom rynkowym. Wirtualne przedsiębiorstwo wymienia się jako skrajny przypadek agilnej organizacji. W przypadku zarządzania łańcuchami dostaw, agilność umożliwia uruchomienie właściwych reakcji w przypadku występowania krótkookresowych fluktuacji dotyczących zmian wielkości popytu i podaży na rynku, jak również właściwe przygotowanie się na oddziaływanie czynników zewnętrznych. Tworzenie układów kooperacyjnych z partnerami niezawodnymi w łańcuchach dostaw, poprawa przepływu informacji i zarządzanie sytuacjami kryzysowymi należą do katalogu działań pozwalających na uzyskanie agilności.

Adaptacyjność pojawia się w przypadku zmian strukturalnych na rynku, poprzez modyfikację sieci powiązań. Przedsiębiorstwa zmuszone są do dostosowania się do zmieniających się strategii, produktów i technologii. Istotne znaczenie ma w związku z tym obserwacja rynku światowego i aktualnego stanu cyklu życia produktów, aby z wyprzedzeniem rozpoznać charakter trendu i zastosować właściwe środki i rozwiązania. Na pierwszym planie pojawia się ponadto wykorzystanie infrastruktury sieciowej i ogniw pośrednich (pośredników handlowych). Od przedsiębiorstw oczekuje się przygotowania elastycznego designu produktu dla potrzeb zachowania konkurencyjności. Z uwagi na globalizację gospodarki, jak również rosnącą presję konkurencyjną, czas powstania produktu staje się decydującym czynnikiem konkurencji i miernikiem sukcesu firmy. Doprowadziło to do opracowania kompleksowego sposobu tworzenia nowego produktu. Koncepcja ta polega na możliwie wczesnym powiązaniu i integracji wszystkich wydziałów, które będą uczestniczyć w procesie jego powstawania, przy użyciu nowoczesnego software'u. Sprawą kluczową jest zapewnienie elastycznych struktur w obrębie modelowania produktu, planowania produkcji poszczególnych komponentów i planowania sekwencji montażowych. Podstawę tych działań stanowią zestandaryzowane elementy konstrukcyjne, które są stawiane do dyspozycji przy wykorzystaniu technologii typu "feature", co umożliwia wsparcie procesu konstrukcyjnego i jego strukturyzację. Elementy typu "feature" to tak zwane elementy szkieletowe i funkcjonalne, które standaryzują modelowanie szkieletowe, dzięki czemu uzyskuje się wyższą transparentność w obrębie modelu produktu, ponieważ jest on opracowany według jednolitych sposobów działania. Technologia typu "feature" umożliwia naukową prezentację w modelach cyfrowych rozwoju produktu i planowania produkcji, przez co obszary geometryczne mogą być rozwinięte w sposób automatyczny. System umożliwia ocenę różnych alternatyw technologicznych i produkcyjnych. Dla wdrożenia prototypu wykorzystać można różne elementy typu "feature". Celem podstawowym modelowania produktów jest możliwość wspierania wykorzystania różnych danych z całego cyklu życia produktu. Wykorzystanie wiedzy w formie "features" umożliwia w krótkim czasie wysoki poziom dojrzałości produktów seryjnych i uzyskanie ich optymalnej jakości. Przy pomocy technologii "features" można automatycznie wyprowadzać informacje o produkcie dla późniejszych faz jego rozwoju. Dzięki tym rozwiązaniom uzyskuje się oszczędności czasu i kosztów we wczesnych fazach rozwoju i konstrukcji produktu.

Zdolność do wspólnych uzgodnień oraz ich zakres mają związek z tworzeniem systemu zachęt dla partnerów w celu bardziej efektywnego kształtowania współpracy. Swobodna wymiana informacji, jak również rozkład odpowiedzialności, ryzyka, kosztów i korzyści (zysków), to elementy, które winy zostać zaakceptowane przez partnerów, jako warunek efektywnej współpracy w ramach zarządzania łańcuchem dostaw. Otoczenie przedsiębiorstw ulega istotnym zmianom, ale ponadto wymagania wobec przedsiębiorstw znacząco wzrosły. Konieczne zatem jest dysponowanie szczupłymi łańcuchami dostaw, które w elastyczny, a zarazem dynamiczny sposób mogą się dostosować do oczekiwań klientów. Jeżeli elementy te mogą być zrealizowane na całej długości łańcucha, umożliwi to uzyskanie przewagi konkurencyjnej i doprowadzenie do sytuacji "win-win" w odniesieniu do wszystkich jego uczestników. Takie doskonalenie zarządzania łańcuchami dostaw prowadzi do istotnej zmiany ich charakteru; przejścia do zarządzania łańcuchami wartości.

Artykuł pochodzi z czasopisma "Logistyka" 3/2009.