Transport ładunku ponadgabarytowego - studium przypadku
- Jacek Panasiuk, Marcin Lis, Iwona Krzyżewska, Marta Wistel
- Kategoria: Transport i spedycja
Charakterystyka infrastruktury drogowej.
Celem artykułu jest opis organizacji transportu ładunku ponadgabarytowego na przykładzie domu modelowego. Artykuł identyfikuje problematykę transportu oraz organizację całego procesu transportowego wybranego ładunku. Rozwój technologii i gospodarki wywarł wpływ na wzrost zainteresowania transportem ponadgabarytowym. Budowa nowych dróg, mostów, rurociągów, budynków oraz elektrowni wiatrowych, sprzyja rozwojowi transportu ładunków przekraczających standardowe parametry.
Przewożone obecnie najróżniejsze ładunki, których parametry odbiegają od przyjętych norm, noszą nazwę ładunków ponadgabarytowych. Przykładem takich ładunków mogą być: maszyny (koparki, suwnice, części dźwigów, kruszarki, palownice, traktory itd.), części infrastruktury drogowej (przęsła mostów, części tuneli, barierki), elementy elektrowni wiatrowych (śmigła, turbiny, wieże wiatrowe, maszty energetyczne), elementy linii technologicznych (zbiorniki, reaktory, kotły) oraz konstrukcje budowlane.
Ładunek ponadgabarytowy.
"Ładunki ponadgabarytowe to takie ładunki, których przemieszczanie wymaga użycia specjalnych środków transportu i urządzeń przeładunkowych o udźwigu odpowiadającym ciężarowi ładunku". Transportem ponadnormatywnym jest transport takich ładunków, których przynajmniej jeden z parametrów (długość, szerokość, wysokość, tonaż) przekracza normy ustawowe. Według Ustawy z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych, dopuszczalne parametry zestawu wraz z ładunkiem nie powinny przekraczać: 16,50 m długości, 2,55 m szerokości (przy szerokości pojazdu 2,55 m, szerokość zestawu wraz z ładunkiem nie może przekraczać 3,0 m, ale tylko w taki sposób, aby z jednej strony nie wystawał na odległość większą niż 23 cm), 4,00 m wysokości oraz 40 ton. Ładunki ponadnormatywne można podzielić na:
- wykraczające gabarytami poza zwykłe zestawy samochodowe - konstrukcje, maszyny, elementy linii technologicznych. Są to ładunki, których masa nie przekracza 25 ton, długość wynosi 15-16 m, szerokość 3,5-4,0 m oraz wysokość 3,0-3,5 m. Nie wymagają one specjalistycznego typu naczep do ich przewozu;
- wielkogabarytowe - elementy konstrukcji energetycznych, górniczych oraz stalowych. Ładunki te charakteryzują się niewielką masą i długością, oraz długością mierzącą od 6 do 7 m;
- ciężkie - ładunki o dużej masie (od 70 do 100 ton). Należą do nich ciężkie maszyny, elementy wież wiatrowych, zbiorniki i reaktory oraz pojazdy wojskowe;
- ciężkie o skupionej masie - ładunki posiadające wielką masę, sięgającą do kilkuset ton. Są to między innymi generatory, turbiny, transformatory. Ładunki te wpływają niekorzystnie na powierzchnię drogi i są dużym obciążeniem dla infrastruktury drogowej;
- długie - elementy przemysłu budowlanego i infrastruktury drogowej (przęsła, mosty, filary i suwnice, łopaty śmigła/wirnika elektrowni wiatrowych).
Długość tych ładunków może nawet sięgnąć 75 m.
W zależności od wymiarów transportowanych ładunków, wymagane jest użycie odpowiednich i specjalistycznych naczep. Naczepy można podzielić na:
- platformy - (np. typu "Mega") są przystosowane do przewożenia ładunków o masie do 25 ton, o długości 13 m i maksymalnej wysokości do około 3,0 m
- rozciągane (typu Tele, MegaTele) - przystosowane do transportu ładunków długich, do 20,8 m (MegaTele) i do 36 m (Telesattel);
- niskopodwoziowe (typu Semi) - przystosowane do przewożenia ładunków wyższych niż 3,0 m oraz wysokotonażowych do 50 ton;
- zagłębiane (typu "Tiefbett" oraz "Kessel") do transportu ładunków wysokich (od 3,5 m wysokości), posiadających niski pokład. Służą one również do transportu ładunków ciężkich (do 48 ton);
- modułowe - do przewożenia specjalistycznych ładunków, charakteryzujących się parametrami ponadnormatywnymi.
Organizacja transportu ładunku ponadgabarytowego.
Organizacja każdego transportu ładunków ponadgabarytowych stanowi indywidualny przypadek, ponieważ łączy ze sobą kilka aspektów:
- czas transportu (odległość od miejsca załadunku i rozładunku, relacje międzynarodowe lub krajowe);
- charakterystyka ładunku i jego parametry (parametry takie, jak: długość, szerokość, wysokość, tonaż oraz materiał wykonania: stal, beton, drewno);
- dobór specjalistycznego taboru (dobór do parametrów ładunku wraz z zabezpieczeniami typu: pasy, łańcuchy, przekładki, twistlocki itd.);
- uzyskanie odpowiednich zezwoleń na przejazd ponadgabarytu;
- pilotaż;
- przygotowanie infrastruktury drogowej na czas przejazdu (demontaż sygnalizatorów świetlnych i znaków drogowych wraz z ich ponownym zamontowaniem).
Organizacja transportu ładunków ponadgabarytowych odbywa się zgodnie z wymaganiami prawnymi, aktualnymi przepisami ruchu drogowego i ustawami dotyczącymi zezwoleń oraz prowadzenia pilotażu.
Cały artykuł jest dostępny poniżej w formacie PDF.
Źródło: Czasopismo Logistyka