Regionalizacja systemu transportu pasażerskiego
- Oliwia Pietrzak
- Kategoria: Transport i spedycja
Regiony we współczesnym podejściu uznawane są za szczególnie istotny element zrównoważonego i harmonijnego rozwoju nie tylko danego państwa, ale także całej Europy. Decentralizacja władzy państwowej przyczyniła się do przybliżenia możliwości decyzyjnych poszczególnym mikro- i mezospołeczności, uznając jednocześnie ich samodzielność oraz możliwość realizacji zadań o charakterze użyteczności publicznej. W aspekcie transportu pasażerskiego ma to szczególne znaczenie, doświadczenia bowiem wielu krajów wskazały, iż podporządkowanie lokalnego i regionalnego transportu pasażerskiego całkowicie władzom państwowym na poziomie centralnym było nieefektywne i nie sprzyjało racjonalizacji decyzji i działań podejmowanych na tym rynku.
Region i regionalizacja
Problematyka związana z regionem i regionalizacją stała się niezmiernie istotna w drugiej połowie XX w., kiedy to sytuacja regionów uległa znacznym przemianom. W tym okresie widoczna stała się ewolucja regionów od jednostek przestrzennych, o charakterze wyłącznie pomocniczo-administracyjnym do pełnego ich upodmiotowienia. Wiążący się z tym wzrost znaczenia społeczności regionalnych był wynikiem postępującego procesu rozwoju społeczno-gospodarczego kraju. Ponadto, zachodzące procesy decentralizacji struktur państwowych, a także deregulacji i prywatyzacji spowodowały, iż dokonało się swego rodzaju "przetasowanie" hierarchii przestrzeni, związanych z wcześniejszymi formami regulacji oraz mobilizacja nowych instytucjonalnych "aren" takich, jak właśnie regiony, czy też miasta. Regionalizacja uznawana jest ponadto za proces komplementarny wobec globalizacji, stanowiący jednocześnie sposób łagodzenia wielu jej negatywnych następstw.
Pojęcie regionalizacji związane jest z określoną procedurą wyróżniania pewnych zbiorów jednostek przestrzennych - regionów; dokonywana może być ona na dwa sposoby:
- poprzez dzielenie danego obszaru na jednostki regionalne na podstawie określonych przyjętych kryteriów,
- poprzez łączenie ze sobą przylegających do siebie określonych jednostek o podobnych cechach.
Istotną cechą regionalizacji jest fakt, iż obejmuje ona cały obszar, nie pozostawiając przy tym miejsc nienależących do żadnego z wyróżnionych regionów.
Samo określenie regionu ma wielorakie znaczenie, a jego rozumienie może być różne. Pojęcie regionu inaczej identyfikowane jest w aspekcie:
- prawnym - ujmowany jest jako jednostka podziału administracyjnego najwyższego stopnia, wyodrębniona przez ustawodawcę ze względu na cechy różniące ją od innych jednostek podziału administracyjnego tego samego stopnia,
- geograficznym - postrzegany jako zwarta pod względem terytorialnym jednostka przestrzenna, cechująca się wewnętrzną spójnością, wynikającą z położenia geograficznego, wspólnej historii oraz rozwoju wzajemnych powiązań elementów środowiska w ich obrębie,
- socjologicznym - określany jako pewna zintegrowana całość, mająca określony, właściwy dla danego obszaru koherentny model życia,
- etnicznym - związany w pewnym stopniu z regionem w ujęciu socjologicznym, przybiera jednak różne formy w zależności od sposobu zdefiniowania etniczności jako zjawiska kulturowego, lingwistycznego lub psychospołecznego,
- politologicznym - definiowany jako przestrzeń, w której stykają się konkretne interesy społeczności lokalnej oraz interesy abstrakcyjnie pojętego społeczeństwa globalnego, utożsamianego często z państwem i narodem,
- ekonomicznym - identyfikowany ze swego rodzaju centrum aktywności gospodarczej, postrzegany przez pryzmat miejsca, w którym jednostka angażuje się w procesy wytwarzania i produkcji.
W ujęciu ogólnym natomiast można przyjąć, iż region to zespół obszarów graniczących ze sobą, wyróżnionych pod względem podobnych kryteriów w stosunku do obszarów przyległych. Region cechuje się wewnętrzną spójnością wynikającą z wzajemnego położenia elementów składowych. Składowe regionu są ze sobą powiązane określonymi relacjami, dzięki którym może on funkcjonować w określony sposób jako spójna całość.
Artykuł zawiera 27810 znaków.
Źródło: Czasopismo Logistyka