Transport w gospodarstwie rolnym jako źródło kosztów logistycznych
- Bogdan Klepacki, Marcin Wysokiński, Sebastian Jarzębowski
- Kategoria: Logistyka
Specyficzny charakter produkcji w rolnictwie sprawia, iż szczególnie istotne znaczenie w jej organizacji mają procesy transportowe. Gospodarstwo rolne jest jednostką transportową "mimo woli", wiele bowiem działań wiąże się z przemieszczaniem wewnątrz obiektów gospodarczych (głównie pasze, woda, obornik itp.), jak też na zewnątrz w skali gospodarstwa i okolicy.
Można tu wskazać potrzeby transportu z gospodarstwa nasion na pole, sadzeniaków, nawozów mineralnych, nawozów naturalnych (obornik, gnojówka, gnojowica), wody do pojenia zwierząt, oprysków itp. Równolegle następuje transport w kierunku przeciwnym, to jest z pola do gospodarstwa, którym przewożone są takie produkty, jak ziarno zbóż, strączkowych, siano, zielonka, kiszonka, słoma, a także na przykład bezpośrednio do odbiorców zewnętrznych ziarno zbóż czy rzepaku. Procesy transportowe odgrywają więc znaczną rolę w funkcjonowaniu gospodarstwa rolnego, w tym także jako miejsce generowania kosztów.
Cel i metoda badań
Celem artykułu jest wskazanie problematyki procesów transportowych jako ważnego źródła kosztów logistycznych w gospodarstwach rolnych. W pracy wykorzystano publikacje z zakresu ekonomiki rolnictwa, logistyki czy też kosztów logistycznych. Posłużono się metodą studiów literaturowych. Wykorzystano metody prezentacji graficznej (rysunki, schematy).
Koszty logistyczne w gospodarstwie rolnym
Rolnictwo jest działem gospodarki, w którym duże znaczenie mają procesy transportowe i magazynowe, występujące powszechnie w gospodarstwach rolnych. W ujęciu logistycznym można zatem definiować gospodarstwo rolne jako celowo zorganizowany system powiązanych z sobą procesów logistycznych, którego zadaniem jest wytwarzanie produktów rolniczych przy użyciu ziemi, pracy, kapitału, decyzji kierownictwa (rolnika) i sił przyrody. W tym podejściu pojawia się kwestia zarządzania procesami, co według S. Jarzębowskiego jest niezbędnym mechanizmem umożliwiającym optymalne i sprawne przeprowadzanie procesów w ramach danego przedsiębiorstwa, jak i całego łańcucha dostaw.
Kluczowymi procesami logistycznymi w gospodarstwie rolnym są transport i magazynowanie, a ich rola wynika między innymi z przestrzennego charakteru produkcji i zjawiska sezonowości. Konieczność transportu i magazynowania ma wpływ na kształtowanie kosztów w gospodarstwie. W ujęciu księgowym obejmują one faktycznie poniesione wydatki pieniężne związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. W ujęciu ekonomicznym natomiast są pojęciem szerszym, obejmującym zarówno koszty poniesione rzeczywiście, jak i kalkulowane, w tym koszty utraconych korzyści. Koszty logistyki to wyrażone w jednostkach pieniężnych celowe zużycie zasobów przedsiębiorstwa oraz wydatki finansowe powodowane przepływem dóbr materialnych (surowców i materiałów, produktów w toku produkcji, wyrobów i towarów), utrzymaniem zapasów oraz przetwarzaniem informacji związanych z działaniami logistycznymi, w przedsiębiorstwie i jego łańcuchach dostaw.
Artykuł zawiera 13110 znaków.
Źródło: Czasopismo Logistyka 2/2013