Wymiar strategiczny współpracy pomiędzy firmami w branży TSL

Dlatego uwarunkowania makroekonomiczne, jak również coraz częściej postulowane koncepcje zrównoważonego rozwoju transportu ("zielona" logistyka) - zmuszają przedsiębiorstwa do zawierania partnerskich sojuszy kooperacyjnych. We współczesnych gospodarkach stały się one jedną z najważniejszych form organizacyjnych, a także jednym z głównych sposobów realizowania strategii biznesowej firmy i osiągania lub podtrzymywania przewagi konkurencyjnej w dynamicznym otoczeniu gospodarczym.
Do głównych przyczyn zawierania związków kooperacyjnych zalicza się: możliwość zmniejszenia ryzyka gospodarczego, osiągnięcia efektu skali lub efektu zakresu, pokonania (minięcia) barier prawnych, możliwość zwiększenia własnej konkurencyjności (lub osłabienia pozycji konkurencyjnej rywali), możliwość ułatwienia i usprawnienia ekspansji rynkowej, wymiany technologii między kooperantami oraz możliwość połączenia różnych funkcji logistycznych realizowanych przez firmy zawierające związek kooperacyjny, w celu udoskonalenia lub rozszerzenia łańcucha wartości. Nie bez znaczenia jest tu także proekologiczny aspekt współpracy, jako konsekwencja coraz częściej podnoszonej przez odbiorców usług transportowych i spedycyjnych konieczności przestrzegania przez organizatorów i wykonawców tychże usług - obowiązujących, coraz bardziej restrykcyjnych norm ekologicznych (na przykład normy EURO).

Z uwagi na strategiczny charakter decyzji o wejściu w związek kooperacyjny obranie przez firmę tego kierunku obarczone jest dużym ryzykiem. Wynika to z doświadczeń wielu podmiotów, których praktyczne doświadczenia na tym polu nie skłaniają do optymizmu. Praktyka wskazuje bowiem, że ponad połowa zawartych sojuszy kończy się niepowodzeniem. Do najważniejszych przyczyn przekładających się na fiasko związków kooperacyjnych zalicza się brak: dopasowania strategicznego partnerów w zakresie komplementarnych zasobów logistycznych, dopasowania organizacyjnego w zakresie kultury organizacyjnej oraz procesów i systemów podejmowania decyzji, wzajemnego zaufania kooperantów, adaptacyjnych procesów wymiany międzyorganizacyjnej, wystarczającego doświadczenia firmy w formowaniu związków kooperacyjnych oraz w zarządzaniu nimi, wybór niewłaściwej struktury (formy) zarządzania sojuszem, a także nieumiejętność zarządzania konfliktami. W naukach o zarządzaniu podejmuje się także próbę zidentyfikowania przyczyn sukcesów zawartej współpracy. Przy ich pomiarze uwzględnia się na ogół horyzont czasowy, na jaki zawiera się sojusz oraz ocenę relacji we współpracy, dokonywaną przez każdą ze stron porozumienia.

W każdym z wyżej wymienionych dwóch kierunków badań uwaga badaczy zogniskowana jest głównie na istotnych cechach samego porozumienia oraz na wzajemnej "kompatybilności" podmiotów tworzących związek lub ogólniej - na relacjach zachodzących pomiędzy tymi podmiotami. Coraz częściej miejsce pytań o pożądane cechy sojuszu, czy też o właściwe, wzajemne dopasowanie się firm zajmuje inne pytanie, a mianowicie: co powoduje, że jedne firmy odnoszą w relacjach partnerskich sukcesy, a inne nie? Próba odpowiedzi na tak postawione pytanie przekłada się na przeniesienie ciężaru rozważań na taki akcent w badaniach, w których na pierwszy plan wysunął się problem zdolności firmy do tworzenia "odpowiednich" związków kooperacyjnych oraz do umiejętności skutecznego zarządzania nimi.

Artykuł zawiera 20670 znaków.

Źródło: Czasopismo Logistyka 6/2012