Wsparcie logistyczne akcji humanitarnych

Według L. N. Wassenhove i R. Tomasini, "logistyka akcji humanitarnych to rodzaj logistyki, która specjalizuje się w organizowaniu dostaw i magazynowaniu zapasów podczas naturalnych katastrof lub złożonych, nagłych wypadków na obszarach nimi dotkniętych, szczególnie w odniesieniu do ludzi tam zamieszkałych".
Wsparcie logistyczne akcji humanitarnych zawiera się w dwóch podstawowych przesłankach:
1) logistyka akcji humanitarnych nie może stać się improwizacją aktów podejmowanych w momencie wystąpienia danej klęski żywiołowej i innych nieprzewidzianych krytycznych zdarzeń. Wszystkie kraje oraz organizacje muszą wyrażać gotowość do podjęcia odpowiednich działań i posiadać plan nagłego reagowania. Dotyczy to zarówno wolontariuszy jak i sprzętu, i zasobów potrzebnych do wsparcia osób narażonych na skutki katastrof, działań wojennych, przewrotów politycznych, czy klęsk żywiołowych. Wiąże się to ściśle z monitorowaniem, oceną, próbą oszacowania danego zdarzenia, stałą kontrolą zagrożonych rejonów oraz stworzeniem planu działań;
2) wszystkie ogniwa łańcucha dostaw zaangażowane w akcje humanitarne stają się współzależne i w związku z tym każdy podmiot w łańcuchu dostaw jest odpowiedzialny za dostawy od momentu ich pozyskania do momentu dostarczenia do obdarowanych. Zarządzanie łańcuchem dostaw we wsparciu akcji humanitarnych skupia się na ciągłym monitorowaniu wszystkich ogniw w jednoczesnym czasie.

Organizacje humanitarne działają w specyficznych warunkach, dlatego zarządzanie łańcuchem dostaw w tym obszarze jest również nietypowe. Działania logistyczne nacechowane są wymuszoną szybkością reakcji, brakiem wielu potrzebnych informacji do zaplanowania i wykonania operacji logistycznych, a także nieprzewidywalnością w miejscu udzielania pomocy.
W "łańcuchu dostaw dla życia" fundamentalne działania określa się mianem "5B": Bowes - czyli surowiec, fizyczny produkt dostarczany do klienta; bytes - informacje związane z zamówieniem i jego fizycznym przepływem; bucks - środki finansowe, warunki kredytowania, harmonogram spłat, przygotowanie partii towaru do przesyłki; bodies - zasoby ludzkie uczestniczące w łańcuchu dostaw; brains - wiedza i umiejętności. Wszystkie wymienione komponenty są istotne z punktu widzenia zarządzania ryzykiem w ramach logistyki akcji humanitarnych, a niespójność działania jednego z nich powoduje zakłócenia w pozostałych. W humanitarnym łańcuchu dostaw uwzględnia się przede wszystkim następujące procesy:

• zaopatrzenie - celem procesu zaopatrzenia jest upewnienie się, że organizacje zaangażowane w akcje pomocowe posiadają zasoby, które odzwierciedlają faktyczne potrzeby,
• transport - celem transportu jest dostarczenie produktów do miejsc gdzie są one faktycznie potrzebne. Strategia transportu oznacza aktualne możliwości dostarczenia zasobów od punktu A do punktu B, a także zapewnienie bezpieczeństwa dostaw i asystowania w akcjach pomocowych,
• składowanie - celem składowania jest zabezpieczenie strategicznych dostaw do czasu, gdy będą dostarczone do beneficjentów. Poziom składowanych towarów musi uwzględniać również nagłe nieprzewidziane potrzeby,
• dystrybucja - nadrzędnym celem w łańcuchu dostaw jest dostarczenie pomocy ludziom dotkniętym kataklizmem, lub przynajmniej powierzenie dostaw organizacjom dystrybuującym zasoby w celu przeciwdziałania nadużyciom i ewentualnym stratom.

Wszystkie procesy logistyczne realizowane w ramach łańcucha dostaw wsparcia akcji humanitarnych muszą być ściśle powiązane. Nieprawidłowe funkcjonowanie choćby jednego z procesów spowoduje załamanie się całego planu wsparcia akcji humanitarnych. Zatem logistyka akcji humanitarnych, będąc jednym z procesów zarządzania ryzykiem w łańcuchach dostaw, jest sercem wszelkich działań, które wymuszają szybką reakcję.

Artykuł pochodzi z czasopisma "Logistyka" 2/2012.