IWO - Indeks Współpracy Outsourcingowej

Sytuacja ta dotyczy także obszaru kontraktowania usług logistycznych świadczonych na rzecz podmiotów państwowych w ramach outsourcingu. Pomimo, że obowiązujące przepisy prawa wskazują cenę jako jeden z kryteriów wyboru usługodawcy, to w praktyce w znacznej większości zawieranych umów stanowi ona czynnik decydujący. Główną przyczyną takiego stanu rzeczy jest brak formalnych procedur i narzędzi pozwalających ustrzec się stronie publicznej przed zawarciem umowy z niewłaściwym podmiotem gospodarczym. W artykule zaprezentowana została propozycja opracowania narzędzia parametrycznej, kompleksowej oceny oferty logistycznego partnera zewnętrznego.
Celem artykułu jest charakterystyka nowej mierzalnej miary oceny ofert podmiotów zewnętrznych, realizujących zadania logistyczne na rzecz podmiotów państwowych oraz opis metodologii jej wyznaczania.

Przesłanki opracowania mierzalnej miary oceny logistycznych ofert outsourcingowych 
Problematyka gospodarczej współpracy podmiotów państwowych z państwowymi stanowi od lat obszar zainteresowania wielu ekspertów. Pierwsze regulacje prawne odnoszące się do procedury zawierania kontraktów finansowanych ze środków publicznych pojawiły się już w 1933 roku, w uchwalonej 15 lutego Ustawie "o dostawach i robotach na rzecz Skarbu Państwa, samorządu oraz instytucji prawa publicznego" (Dz. U. Nr 19, poz. 127). Zapisy ustawy zostały skonkretyzowane w Rozporządzeniu Rady Ministrów z 29.01.1937 roku o dostawach i robotach na rzecz Skarbu Państwa, samorządu oraz instytucji prawa publicznego (Dz. U. Nr 13, poz. 92). W 1948 roku weszła w życie Ustawa "o dostawach i robotach na rzecz Skarbu Państwa, samorządu oraz niektórych kategorii osób prawnych", zastępując akty z okresu międzywojennego. Ustawa wprowadziła zasadę bezprzetargowych zamówień w ramach sektora uspołecznionego, co było jawną dyskryminacją sektora prywatnego. Dla przedsiębiorców prywatnych zamówienia publiczne były dostępne tylko wtedy, gdy nie mogły być wykonane przez jednostki gospodarki uspołecznionej. Kolejne zmiany miały miejsce w 1957 roku wraz z pojawieniem się Ustawy "o dostawach, robotach i usługach na rzecz jednostek państwowych". W 1983 roku uchylono ją i od tego momentu instytucje publiczne nie miały obowiązku stosowania ustawowo regulowanych procedur. Instytucja zamówień była uregulowana w niektórych przepisach resortowych, jednak były one bardzo zróżnicowane i niespójne. Sytuacja ta zmieniła się dopiero 1 stycznia 1995 roku, kiedy to w Polsce, na podstawie uchwalonej 10 czerwca 1994 roku Ustawy o zamówieniach publicznych (t. jedn. Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 664 ze zm.), wprowadzono system zamówień publicznych. Od tego czasu była ona wielokrotnie nowelizowana, a wprowadzane modyfikacje wynikały z konieczności dostosowania przepisów do dynamicznie zmieniających się warunków społeczno-gospodarczych oraz regulacji Unii Europejskiej. Podstawowym problemem podczas opracowywania kolejnych wersji Ustawy - Prawo zamówień publicznych była kwestia zagwarantowania transparentnych przepisów, dostosowanych do realiów rynkowych pozwalających na wybór najkorzystniejszej oferty rozumianej jako oferta, która "przedstawia najkorzystniejszy bilans ceny i innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówienia publicznego...". Zgodnie z tą definicją, cena jest jednym z wielu czynników, jakie należy brać pod uwagę w ocenie przedstawionej oferty, jednak bardzo często, z powodu braku dostatecznych narzędzi oceny zaproponowanej usługi, to ona właśnie decyduje o wyborze kontrahenta. Osoby odpowiedzialne za zawieranie kontraktów niejednokrotnie decydują się na wybór najtańszej oferty bez podejmowania wysiłku kompleksowej (zwłaszcza ze strony jakościowej) analizy przedstawionych warunków współpracy. Wynika to przede wszystkim z chęci uniknięcia podejrzeń o stronniczość i braku miarodajnych cech mierzalnych (wielkości) i niemierzalnych (atrybutów) w odniesieniu do realizowanych kontraktów. Pomimo, że podejmowane są próby uporania się z tym problemem zarówno na szczeblu centralnym, jak i decentralnym wciąż nie udało się jednoznacznie wprowadzić mechanizmów pozwalających jednoznacznie zdefiniować szeroko rozumiane cechy jakościowe towarów i usług pozyskiwanych z zewnątrz. Problem zdefiniowania cech jakościowych nabiera szczególnego znaczenia w przypadku zawierania umów na realizację usługi, której cechy nie pozwalają na bezpośredni ich pomiar przed jej wykonaniem. Sytuacja ta odnosi się w dużym stopniu do kontraktów outsourcingowych, podczas realizacji których problem niedotrzymywania jakości dostarczanych usług sięga w skali świata nawet kilkudziesięciu procent.

Jednym ze sposobów rozwiązania tego bardzo złożonego problemu, nabierającego szczególnego znaczenia w przypadku współpracy państwowo-prywatnej może okazać się opracowanie i usankcjonowanie mierzalnej miary oceny logistycznych ofert outsourcingowych.

Artykuł pochodzi z czasopisma "Logistyka" 6/2011.