Monitoring produktów rolnych w magazynach zbożowych

W przemyśle spożywczym oraz zbożowo - młynarskim o jakości i trwałości produktu decyduje szereg czynników pojawiających się w trakcie całego cyklu, prowadzącego od jego produkcji, przechowywania, przetwarzania, transportu, aż po jego zakup przez konsumenta. Podstawowym sposobem kontroli tych parametrów jest dobór właściwych narzędzi pomiarowych oraz wykonanie pomiarów, które dostarczą informacji o rzeczywistych wartościach krytycznych, mających wpływ na produkt.
Nowoczesne i wydajne systemy logistyczne mają ogromne znaczenie gospodarcze w magazynowaniu przemysłowym. Przemysł zbożowy nie jest tutaj żadnym wyjątkiem. Zboże, rośliny oleiste, pasze oraz inne produkty muszą być przechowywane w optymalnych i opłacalnych warunkach. W tym celu wymagane są nowoczesne rozwiązania, które łączą płynną eksploatację z opłacalnością produkcji.

Przemysł zbożowo - młynarski jest jedną z ważniejszych gałęzi gospodarki. Magazyn zbożowy powinien spełniać wszelkie wymogi techniczne i technologiczne w celu zapewnienia jak najlepszych warunków przechowywania. Monitorowanie ziarna zbóż polega na regularnym jakościowym i ilościowym pomiarze parametrów, między innymi takich jak wilgotność i temperatura magazynowanego ziarna. Pomiary monitoringu często są stosowane w celu gromadzenia informacji na temat stanu i kondycji zbóż. Zgromadzone dane ułatwiają wybór właściwych działań w przypadku szkodliwego wpływu na przechowywane ziarno oraz podjęcie akcji naprawczych lub usuwania skutków w już istniejącej sytuacji.
System magazynowania i obsługę zapasów w postaci produktów rolnych można określić jako skoordynowaną działalność w czasie i przestrzeni, polegającą na gromadzeniu ziarna zbóż, jego składowaniu wraz z czynnościami manipulacyjnymi oraz kontrolą. Działalność ta jest prowadzona z wykorzystaniem całej infrastruktury magazynowej. Należy zaznaczyć, że ziarno zbóż znajduje różnorodne zastosowanie w gospodarce. Stanowi ono podstawę produkcji pasz i wyrobów zbożowych przeznaczonych do bezpośredniej konsumpcji takich jak mąka, kasze, czy płatki śniadaniowe. Produkcja pieczywa, makaronów oraz wyrób ciast również bazuje na mące, która jest podstawowym wyrobem przemysłu młynarskiego.
Celem opracowania jest przedstawienie monitoringu produktów rolnych w magazynach zbożowych oraz zwrócenie uwagi na to, jak ważne miejsce zajmują magazyny zbożowe w logistyce i łańcuchu dostaw.

Polskie Młyny SA - charakterystyka magazynów zbożowych
Firma Polskie Młyna Spółka Akcyjna powstała w grudniu 2003 roku z połączenia trzech przedsiębiorstw: Polskich Zakładów Przetwórstwa Zbożowego "Brzeg" Spółka Akcyjna w Brzegu (PZZ Brzeg SA), Zakładów Przetwórstwa Zbożowego Szymanów Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Teresinie (ZPZ Szymanów Sp. z o.o.) i Przedsiębiorstwa Przetwórstwa Zbożowo - Młynarskiego „PZZ” Spółka Akcyjna w Bydgoszczy (PZZ SA Bydgoszcz).
Pojemność magazynowa Polskich Młynów SA wynosi 430 000 ton zbóż i opiera się na elewatorach i spichrzach, rozlokowanych na terenie województw: Mazowieckiego, Kujawsko - Pomorskiego, Śląskiego, Opolskiego i Dolnośląskiego. Elewatory Spółki charakteryzują się wysokim poziomem mechanizacji prac związanych z przyjmowaniem, suszeniem oraz przechowywaniem masy zbożowej. Zdolność przyjęciowa w magazynach wynosi przynajmniej 100 ton na godzinę. Spółka prowadzi skup pszenicy, żyta, jęczmienia, rzepaku i kukurydzy na swoje potrzeby, jak również usługowy skup ww. towarów dla innych podmiotów. Prowadząc skup zbóż pozyskuje surowiec o wysokich walorach jakościowych. Ocena jakościowa ziarna dokonywana jest w obecności dostawcy, w laboratoriach Spółki, na wysokiej klasy sprzęcie, co gwarantuje obiektywne oznaczenie parametrów jakościowych zboża. Firma jest pionierem w zakresie wprowadzania nowych technologii w procesie przemiału i przygotowywania piekarniczych mieszanek wypiekowych. Obecnie Spółka produkuje wysokiej jakości mąki pszenne i żytnie - paczkowane i produkcyjne, mąki standaryzowane oraz piekarnicze mieszanki wypiekowe. Ponadto, wytwarza kaszę mannę zwykłą i błyskawiczną oraz śrutę i otręby.

Magazyn zbożowy jako ważne ogniwo w logistyce
Magazyn zbożowy stanowi ważne ogniwo w logistyce produktów rolnych, a monitoring produktów w magazynach zbożowych zapewnia ciągłość pracy i funkcjonowanie magazynów zbożowych. Podstawowym zadaniem magazynu zbożowego jest skup zboża, magazynowanie, konserwacja i redystrybucja ziarna. Konieczność utrzymywania zapasów w magazynach związana jest przede wszystkim z zapewnieniem ciągłości procesów produkcyjnych, ciągłości sprzedaży, zabezpieczeniem przed zmianami cen, jak również utrzymaniem jakości wytworzonych produktów rolnych.
Nowoczesne i wydajne systemy logistyczne mają ogromne znaczenie gospodarcze w magazynowaniu płodów rolnych zarówno w gospodarstwie rolniczym jak i w sektorze przemysłowym. Tylko racjonalne powiązanie rozwiązań technologicznych we wszystkich etapach cyklu produkcji żywności umożliwi spełnienie wymogów jakości i konkurencyjności (rys. 1). Zboże, rośliny oleiste, pasze oraz inne produkty rolne muszą być przechowywane w optymalnych dla ich procesów biologicznych, opłacalnych warunkach. W tym celu wymagane są nowoczesne rozwiązania budowlane i techniczne oraz technologiczne, które łączą efektywną eksploatację stosowanych technologii z opłacalnością produkcji.

Artykuł pochodzi z czasopisma "Logistyka" 3/2011.