Podział kosztów dostawy towaru w handlu zagranicznym

W artykule zwrócono uwagę na najważniejsze zmiany jakie zostały w nich wprowadzone oraz na podział między eksportera i importera kosztów transportu. Choć z natury rzeczy te kwestie są przedmiotem zainteresowania eksporterów i importerów, to ich znajomość jest też niezbędna podmiotom zajmującym się obsługą logistyczną ładunków handlu zagranicznego, którzy też często są doradcami swoich zleceniodawców.
Należy dodać, że "Incoterms" jest zastrzeżonym znakiem handlowym Międzynarodowej Izby Handlowej i zgodnie z jej wymogami należy je pisać z symbolem ®.

Najważniejsze zmiany, jakie w nich wprowadzono w stosunku do Incoterms 2000, to:

• Incoterms® 2010 zawierają interpretację 11 formuł. W porównaniu do Incoterms 2000 ich liczba zmniejszyła się o dwie.
  Wyeliminowano cztery formuły, a mianowicie DES, DEQ, DAF i DDU, które zostały zastąpione przez dwie nowe: DAT i DAP (tabela 1). W DAT obowiązkiem eksportera jest dostarczenie towaru do określonego terminalu w porcie lub miejscu przeznaczenia łącznie z wyładunkiem, a w DAP dostarczenie towaru do określonego miejsca przeznaczenia, bez wyładunku ze środka transportu
• w handlu drogą morską wyeliminowano, po 74 latach, występującą już w Incoterms z 1936 roku, linię nadburcia statku (ship's rail), jako miejsce podziału ryzyka uszkodzenia czy utraty towaru w formułach FOB, CFR i CIF, a w formule FOB także podziału kosztów. Obowiązkiem sprzedającego jest dostarczenie towaru na statek i to jest też miejsce podziału ryzyka między kupującym i sprzedającym
• dokonano nowej klasyfikacji formuł, prezentując je w dwóch grupach: formuły stosowane przy przewozach towarów środkami wszystkich gałęzi transportu, także przy wykorzystaniu transportu multimodalnego, w których wskazano miejsce (dostawy/przeznaczenia) oraz formuły stosowane przy przewozach towarów transportem morskim lub wodnym śródlądowym, w których wskazano port (załadunku/przeznaczenia)
• sprecyzowano zakres ubezpieczenia cargo w formułach CIP i CIF, określając, że jest to ubezpieczenie na warunkach (C) Instytutowych Klauzul Ładunkowych
• odniesiono się do obowiązków sprzedającego, kiedy towar jest sprzedawany w trakcie przewozu
• wprowadzono obowiązki stron umowy sprzedaży związane z odprawą pod względem bezpieczeństwa (security clearances)
• określono, że każdy dokument, do którego jest odniesienie w Incoterms® 2010, może mieć formę elektronicznego przekazu, jeśli strony tak uzgodniły, albo wynika to ze zwyczaju (poprzednio dotyczyło to tylko faktury i dokumentu przewozowego).

Koszty przewozu
Dla określenia kto - eksporter czy importer - ponosi koszty przewozu towaru i na jakim odcinku, przydatna jest klasyfikacja formuł Incoterms® 2010 na następujące cztery grupy:

• grupa E obejmująca tylko jedną formułę EXW; kupujący który organizuje transport na całej trasie dostawy od nadawcy do odbiorcy ponosi wszystkie koszty i ryzyko związane z dostawą
• grupa F obejmująca formuły FCA, FAS i FOB; sprzedający nie ponosi zasadniczych kosztów przewozu; w FCA nie ponosi ich w ogóle, jeśli przewoźnik odbiera towar w jego siedzibie, albo ponosi koszt przewozu do terminalu przewoźnika, a w FAS i FOB ponosi koszt przewozu do portu załadunku
• grupa C obejmująca formuły CFR, CIF, CPT i CIP; sprzedający ponosi koszty przewozu do wymienionego w danej formule miejsca (CPT, CIP) lub portu (CFR, CIF) przeznaczenia (ryzyko uszkodzenia czy utraty towaru w czasie transportu ponosi kupujący)
• grupa D obejmująca formuły DAT, DAP, DDP; sprzedający ponosi koszty (a także ryzyko) do określonego w formule miejsca przeznaczenia.

Artykuł pochodzi z czasopisma "Logistyka" 3/2011.