Logistyczne próby porządkowania Bielska-Białej
- Bylinko Leszek
- Kategoria: Transport i spedycja
Wybrane realizacje z zakresu logistyki miejskiej
Próbując skuteczniej sterować rozwojem miejskiej infrastruktury transportowej zarządcy miast w Polsce odwołują się często do przykładów zagranicznych. Swoisty "benchmark" dla zajmujących się logistyką miejską w Polsce stanowią przykłady niemieckie. Berlin, Monachium, Kassel czy Kolonia regularnie podawane są w literaturze tematu, jako ilustracje skutecznej polityki transportowej i zarządzania miejską infrastrukturą transportową. Rozwiązania stosowane w tych ośrodkach stanowią wartościowy materiał do badań nad zastosowaniem ich w miastach w Polsce. Mimo systemowego charakteru zarządzania miejską infrastrukturą transportową, zastosowanie takich rozwiązań wiąże się z koniecznością uwzględnienia warunków specyficznych danego ośrodka. Właściwe zarządzanie infrastrukturą transportową miasta może zapewnić odpowiednie podejście, które poza warunkami specyficznymi danego miasta i jego możliwościami finansowymi uwzględniało będzie także rozwiązania sprawdzone już w praktyce.
Cennym, z punktu widzenia logistyki miast w Polsce, zbiorem metod i technik zarządzania miejską infrastrukturą transportową są przykłady, które szeroko opisywał w swoich Podstawach logistyki miejskiej J. Szołtysek. Chodzi tu między innymi o rozwiązania z zakresu telematyki oraz przykłady podziału zadań przewozowych pomiędzy komunikacją zbiorową i indywidualną (Helsinki, Kurytyba, Madryt).
Odwołując się do przykładów zagranicznych nie sposób pominąć projektów, które wzbogacały kanon zarządzania logistycznego miejską infrastrukturą, a których miejscem powstania i rozwoju była Polska. Jednym z takich programów była szeroko opisywana w "Logistyce", datowana na lata 70., próba realizacji koncepcji dzielnic magazynowych. Koncepcja ta uwzględniała różne aspekty logistyki, podobnie jak uwzględniają to aktualne koncepcje budowy centrów logistycznych. Przedmiotem programu były nowoczesne wówczas rozwiązania modelowe o charakterze dzisiejszych centrów logistycznych. Jedną z planowanych lokalizacji takiej "zintegrowanej dzielnicy magazynowej" miało być Franowo, będące dziś częścią Nowego Miasta - dzielnicy Poznania. W istocie, ale dopiero w latach 90. XX wieku, Franowo rozwinęło się jako poważny ośrodek dystrybucyjny tej części miasta - powstało tu między innymi wiele sklepów wielkopowierzchniowych i magazynów.
Postulat kompleksowości rozwiązań z zakresu logistyki miejskiej
Niewątpliwie zagadnienia związane z logistyką w ramach miasta wymagają rozwiązań kompleksowych. Kompleksowość tych rozwiązań osiągana jest w różny sposób. Niedobrą zasadą jest, że działania podejmowane w ramach przekształceń miejskich systemów transportowych podejmowane są po fakcie. System logistyki miejskiej stanowią silnie związane ze sobą komponenty i ich wzajemne relacje, które - odpowiednio zarządzane - zaspokoić mogą potrzeby wszystkich podmiotów miasta. Jednym z elementów systemu logistyki miejskiej jest podsystem zarządzania infrastrukturą transportową miasta. Właściwa identyfikacja problemów związanych z zarządzaniem procesami przewozów osób w ramach miejskiego systemu transportowego może nie tylko zapewnić szybką reakcję na zaistniałe problemy, ale również zapobiegać przyszłym, prawdopodobnym zagrożeniom. Wyróżnienie w strukturze procesów zarządzania miastem procesów zarządzania logistycznego infrastrukturą transportową, której elementem jest właściwe rozpoznanie i oddalona w czasie - przyszła perspektywa stanu infrastruktury transportowej może stanowić warunek konieczny wzrostu poziomu życia mieszkańców i rozwoju samego miasta.
Zagadnienia rozwoju i rozwiązywania problemów funkcjonowania miast nabierają nowego znaczenia w świecie dynamicznych przemian. Gwałtowny wzrost liczby ludności obszarów miejskich i zapotrzebowania na przewozy w ramach miast wymuszają uporządkowanie oraz integrację działań zmierzających do ich logistycznego systematyzowania. Niestety, w większości przypadków integracja taka przybiera charakter zarządzania interwencyjnego, podejmowanego po zajściu zdarzeń dla miasta niekorzystnych. Kompleksowość rozwiązań stosowanych w ramach logistyki miejskiej, poza perspektywą integracyjną powinna uwzględniać również długą perspektywę czasową.
Do niedawna uważano, że miejskie inwestycje drogowe nie nadążają za rozwojem transportu wyłącznie z powodu braku pieniędzy i gdyby budować drogę za drogą i poszerzać stare, udałoby się przywrócić znośne warunki jazdy. Opracowania studialne i doświadczenia państw Zachodu, zmuszają do rewizji takich opinii. Obrazki z zatłoczonych ulic europejskich metropolii są tego najlepszą ilustracją. Nigdzie - niezależnie od nakładów - nie udało się nadążyć drogowcom za rozwojem motoryzacji i wzrostem zapotrzebowania na przewozy.
Problematyka kongestii transportowej i projekty z zakresu logistyki miejskiej nie są wyłączną domeną naszych czasów. Uciążliwość transportu odczuwana była na każdym etapie jej rozwoju. Można stwierdzić, że kluczową rolę odegrały tutaj zaniedbania kilkudziesięciu ostatnich lat. Negatywne skutki przewozów w ramach miast wywoływały potrzebę logistycznego porządkowania obszarów miejskich jednak już na przełomie XIX i XX wieku. Do określenia zakresu działań nie używano wówczas dzisiejszej logistycznej terminologii, ale istota problemu pozostaje taka sama.
Artykuł pochodzi z czasopisma "Logistyka" 5/2010.