Centra logistyczne w Polsce i perspektywy ich rozwoju

Usługi logistyczne oraz zasady ich świadczenia
Obserwowany dynamiczny rozwój usług logistycznych jest reakcją na oczekiwania licznych klientów, związane z dostarczeniem im niezbędnych produktów we właściwym czasie, po odpowiedniej cenie, przy równoczesnym zapewnieniu wysokiego poziomu jakościowego usługi. Spełnienie tych oczekiwań wymaga, by usługa logistyczna była zorganizowana i świadczona przez wyspecjalizowaną firmę, najlepiej przez odpowiednie centrum usług logistycznych. Wynika to między innymi z definicji usługi logistycznej, którą pozwalam sobie przytoczyć poniżej korzystając z opracowania zbiorowego pt. „Kompendium wiedzy o logistyce... ”. Brzmi ona następująco: „usługa logistyczna jest to zorganizowane przez firmę zewnętrzną transportowanie i magazynowanie produktów logistycznych wraz z pełną obsługą formalno-prawną, w tym celną”. Do obowiązków tych firm należy przede wszystkim integracja trzech typów przepływów, tj. informacji, produktów i gotówki. Zapewnia to bowiem podniesienie efektywności ekonomicznej świadczonych usług logistycznych, z której korzystają wszyscy uczestnicy procesu logistycznego. W kompleksowej usłudze logistycznej można wyróżnić cztery podstawowe elementy składowe, tj.:
• magazynowanie i obsługę zapasów,
• transportowanie i obsługę ładunku,
• badanie rynku i tworzenie marketingowego systemu informacji,
• finansowanie transakcji, obsługę bankową i ubezpieczenia kontraktów.
 
Każdy z wymienionych elementów obejmuje wiele ważnych badań, co ilustruje tablica 1. Ich realizacja ma ogromny wpływ na jakość i efektywność świadczonych usług oraz procesu logistycznego.
Wymienione elementy usług logistycznych – w praktyce – mogą występować zarówno w sposób wyizolowany, jak i zintegrowany. Wynika to z dużej różnorodności form logistycznego zarządzania przepływami, co przedstawione zostało schematycznie na rysunku 1. Przedstawione warianty obsługi logistycznej przepływów ładunków, informacji i gotówki istniały od dawna i niewątpliwie istnieć będą nadal, z tym, że zauważa się tendencję do świadczenia usług kompleksowych obejmujących zintegrowane łańcuchy dostaw. Wynika to z faktu, że wiele podmiotów gospodarczych, zwłaszcza tych wielkich, uświadomiło sobie, że ich sukces rynkowy jest uzależniony od efektywności całego łańcucha dostaw, którego stanowią jeden z elementów. Na tendencję tę zwrócił uwagę między innymi K. Rutkowski w swoim referacie na III Międzynarodową Konferencję Logistics’96 stwierdzając, że lata dziewięćdziesiąte cechuje rozwój zarządzania logistycznego zintegrowanymi łańcuchami dostaw, jako warunku sprostania rodzącej się konkurencji globalnej.

Abstrahując od stopnia integracji zarządzania procesami logistycznymi trzeba pamiętać, że w każdym przypadku należy przestrzegać ogólnych zasad racjonalnej produkcji materialnej. Wynika to z faktu, że proces logistyczny nosi wszystkie cechy procesu produkcyjnego (patrz rys. 2). Powinien więc być realizowany w ściśle określonej technologii. Ze względu na to, że proces logistyczny przebiega z reguły w różnych warunkach, tj. dla różnych nadawców i odbiorców, przy użyciu innych środków pracy i zespołów pracowniczych oraz przedmiotów pracy – nosi cechy procesu produkcji jednostkowej. Oznacza to konieczność indywidualnego projektowania technologii dla konkretnego procesu logistycznego. Wymaga to z kolei wielu wcześniejszych zabiegów organizacyjno-administracyjnych mających doprowadzić do skoordynowania czynników produkcyjnych w poszczególnych fazach jego realizacji. Wymóg ten dotyczy wszystkich procesów logistycznych bez względu na to, czy są one realizowane systemem zleconym, czy też systemem gospodarczym i odnosi się zarówno do całego łańcucha logistycznego, jak i poszczególnych ogniw. Oczywiście w każdym przypadku wielkość oraz struktura czynników produkcyjnych są różne. Wynika to głównie z odmienności skali zadania logistycznego oraz warunków brzegowych. Warto podkreślić, że zakres prac organizacyjnych związanych z efektywnym przebiegiem złożonego procesu logistycznego jest zależny od stopnia integracji danego procesu. Udowodniono, że w przypadku realizacji całego tego typu procesu logistycznego przez jednego wykonawcę, nakład prac organizatorskich jest dużo niższy, niż w przypadku jego realizowania przez różnych uczestników tego procesu, w którym prace te są zwielokrotnione. A zatem tylko pełna integracja procesu logistycznego gwarantuje ostatecznemu odbiorcy dostawę towarów lub usług wysokiej jakości, we właściwym czasie i po odpowiednio niskich cenach. Stanowi to jednocześnie argument o celowości tworzenia centrów logistycznych.

Cały artykuł w formacie PDF.