WIEDZA: e-gospodarka

Konsumenci codziennie są bombardowani nowymi doniesieniami o aferach związanych z wycofywaniem niebezpiecznych dla zdrowia produktów ze sklepów. Takich sytuacji jest każdego roku coraz więcej i dotyczą nie tylko żywności, ale także produktów AGD, zabawek, chemii gospodarczej, kosmetyków czy farmaceutyków. Wycofywanie produktów z rynków ma wiele przyczyn, tzn.: nieodpowiednia jakość produktu, złe oznakowanie, a tym samym wprowadzenie konsumenta w błąd, co finalnie może spowodować poważne konsekwencje dla jego zdrowia i życia.

W ubiegłym roku Polacy wypili wina za 2,5 mld zł. Coraz popularniejsze stają się lokalne marki. Liczba zarejestrowanych winnic w Polsce w 2018 roku przekroczyła już liczbę 200, łączna powierzchnia upraw 330 hektarów, a produkcja wina 5200 hektolitrów, ponad 57% produkcji stanowią wina białe. Łącznie winiarze zebrali w tym roku ponad 800.000 kilogramów winogron¹.

GS1 Polska wraz z Instytutem Logistyki i Magazynowania w Poznaniu prześledziła procesy w Winnicy Turnau, produkującej ponad 100.000 butelek wina rocznie. Optymalizacja procesów, przy takiej ilości zamówień, ma kluczowe znaczenie. Badania wykazały, iż wprowadzenie ewidencji dodatków, które są wykorzystywane do produkcji wina (np. drożdże), automatyzacja procesu magazynowania produktów oraz zastąpienie czynności manualnych czynnościami automatycznymi przełoży się na:

- redukcję średniego czasu obsługi ewidencji dodatku z 132 minut do 4,5 minut,
- eliminację błędów wynikających z ręcznego wprowadzania danych,
- poprawienie widoczności produktu w całym łańcuchu dostaw, co w przypadku konieczności wywołania z rynku wybranej partii produktu, skróci czas operacji.

Na temat afery, związanej z przetwarzaniem i dystrybucją wołowiny pochodzącej z chorych lub martwych zwierząt, napisano w ostatnim okresie bardzo dużo. Powstały problem wynika nie tylko z nieprzestrzegania prawa przez przedsiębiorstwa stosujące ukazane praktyki, ale także z systemu nadzoru branży mięsnej. Jakie rozwiązania mogłyby znacznie uszczelnić system, a także spowodować znacząco lepszą kontrolę obszaru identyfikowalności, bezpieczeństwa żywności i powiązanego z tymi pojęciami obszaru fałszowania żywności?

Z punktu widzenia prawa bezpieczeństwo produkowanej i dystrybuowanej na rynek żywności identyfikowalność (z ang. traceability) jest wymogiem. Stąd w relacjach pomiędzy przedsiębiorstwami (B2B – business to business) ten element jest niejako aksjomatem, co do którego istnieją określone wymagania i firmy muszą je spełnić. Natomiast trochę inaczej jest w przypadku relacji B2C, kiedy to konsument jest tym ogniwem rynku, który kształtuje potrzebę, a czasem tworzy specyficzne wymagania, które przedsiębiorca musi spełnić. Świadomi konsumenci coraz częściej myślą o bezpieczeństwie produktów. Kupujący potrzebuje znacznie szerszej informacji o żywności niż było to jeszcze kilkanaście lat temu.

Śledzenie produktów (traceability) w całym łańcuchu dostaw, wynikające m.in. z troski o zdrowie i życie konsumentów, jest teraz obowiązkowe dla branży żywnościowej, kosmetycznej i farmaceutycznej. Wkrótce obowiązek ten będzie również dotyczył branży tytoniowej. W czasach, gdy dziedzictwo niematerialne firmy - marka, stanowi 85% jej całkowitej wartości, kryzys wizerunkowy, spowodowany wprowadzeniem na rynek produktu niepełnowartościowego czy też zagrażającego zdrowiu konsumentów może w znacznym stopniu obniżyć zaufanie do producenta, w efekcie negatywnie wpływając na sprzedaż i wycenę marki. Można zatem powiedzieć, że traceability jest narzędziem nie tylko do skutecznego zarządzania łańcuchem dostaw, ale i reputacją przedsiębiorstw.

Z wycofaniem produktu z rynku wiąże się bezpieczeństwo konsumentów oraz dobre imię i sytuacja ekonomiczna producentów. Jak, w razie konieczności, poradzić sobie szybko, sprawnie i możliwie bez większych strat z taką sytuacją?

Śledzenie produktów (traceability) w całym łańcuchu dostaw, wynikające m.in. z troski o zdrowie i życie konsumentów, jest teraz obowiązkowe dla branży żywnościowej, kosmetycznej i farmaceutycznej. Wkrótce obowiązek ten będzie również dotyczył branży tytoniowej. W czasach, gdy dziedzictwo niematerialne firmy - marka, stanowi 85% jej całkowitej wartości, kryzys wizerunkowy, spowodowany wprowadzeniem na rynek produktu niepełnowartościowego czy też zagrażającego zdrowiu konsumentów może w znacznym stopniu obniżyć zaufanie do producenta, w efekcie negatywnie wpływając na sprzedaż i wycenę marki. Można zatem powiedzieć, że traceability jest narzędziem nie tylko do skutecznego zarządzania łańcuchem dostaw, ale i reputacją przedsiębiorstw.

W ostatnim czasie na rynek trafiły produkty wymagające odwołania ze sklepów. Tylko trzy tygodnie czerwca obfitowały w recall piwa, w którego butelce znajdowały się odłamki szkła i kryzys kawiarni, której klienci zatruli się ciastem i trafili do szpitali. W tym tygodniu do opinii publicznej przedostała się informacja na temat zagrażających zdrowiu konsumentów parówek. Od tego, czy te niebezpieczne produkty trafią do klientów, zależy ich zdrowie i życie. A czy trafią uzależnione jest od skutecznego systemu identyfikowalności producenta.