Zaloguj się

Spadki kolejowych przewozów międzynarodowych

Dla przewoźników towarów, którzy są obecni na polskim rynku i obsługują przewozy w komunikacji międzynarodowej, rok 2024 upłynął pod znakiem spadków – łączna masa obsłużonych ładunków to nieco ponad 79,2 mln ton, czyli mniej o 1,9% w porównaniu z 2023 r. Pozytywnie wyróżniał się jedynie segment tranzytu – ponad 8,1 mln ton przewiezionej masy to wzrost o 4,2% rok do roku.

W 2024 r. przewóz towarów koleją w komunikacji międzynarodowej wykonywało 52 licencjonowanych przewoźników (wobec 46 w 2023 r.). Przewieźli oni nieco ponad 79,2 mln ton towarów, wobec blisko 80,8 mln ton w 2023 r. (-1,9%). Pacę przewozową zrealizowali w wysokości ponad 25,6 mld tonokilometrów i był to poziom niższy o 6,2% rok do roku (27,3 mld tonokilometrów w 2023 r.).

Struktura kierunkowa przewozów międzynarodowych

W strukturze międzynarodowych przewozów towarowych nadal dominował import. W 2024 r. w tej relacji obsłużono ponad 41,7 mln ton ładunków, wobec prawie 43,1 mln ton rok wcześniej (-3,1%). Praca przewozowa wyniosła niemal 11,5 mld tonokilometrów i była o 10,4% niższa niż w 2023 r., kiedy przekroczyła 12,8 mld tonokilometrów.

Na eksport przypadło niespełna 29,4 mln ton ładunków, co w porównaniu do ponad 29,9 mln ton w roku poprzednim oznacza spadek o 1,8%. Praca przewozowa wyniosła 8,8 mld tonokilometrów, wobec 9,7 mld tonokilometrów w 2023 r. (-9,3%).

Jedyny wzrost rok do roku odnotował tranzyt. Masa ładunków przewiezionych w relacjach tranzytowych przekroczyła 8,1 mln ton, co oznacza wzrost o 4,2% w porównaniu do niespełna 7,8 mln ton w 2023 r. Praca przewozowa wyniosła ponad  5,3 mld tonokilometrów, co stanowi wzrost o 11,4% względem 4,8 mld tonokilometrów z roku 2023.

Przewozy międzynarodowe w strukturze rynku

W ostatnich latach widać wzrost znaczenia wymiany międzynarodowej w strukturze przewozów towarowych koleją. W 2024 r. udział przewozów międzynarodowych według masy wyniósł 35,5%, wobec 34,9% w 2023 r. Dla porównania w 2015 r. udział ten sięgał niespełna 29,9%.

Ze względu na większe odległości pokonywane w komunikacji międzynarodowej, jej udział w rynku przewozów mierzony pracą przewozową jest jeszcze wyższy. W 2024 r. osiągnął prawie 44%, wobec 44,4% w roku poprzednim (43,1% w 2015 r.).

Średnia długość tras przewozów międzynarodowych

W 2024 r. średnia odległość przewozu ładunku w komunikacji międzynarodowej wyniosła ponad 323 km, co oznacza o prawie 15 km mniej w porównaniu rok do roku (338,3 km w 2023 r.). W podziale na kierunki przepływu towarów średnia odległość w eksporcie wyniosła blisko 300 km, a w imporcie ponad 275 km (dla porównania w 2023 r. było to odpowiednio 324,4 km i 297,9 km).

Największe średnie odległości odnotowano w tranzycie. W 2024 r. było to ponad 657 km wobec niespełna 615 km w roku 2023.

Liderzy rynku przewozów międzynarodowych koleją

Spośród 52 spółek, które realizowały przewozy w komunikacji międzynarodowej w 2024 r., 21 przekroczyło 1% udziału według masy przewiezionych ładunków (w 2023 r. było ich 20). Według pracy przewozowej ten próg przekroczyło 20 spółek (wobec 18 rok wcześniej).

Prawie 39,7% masy ładunków oraz ponad 36,3% pracy przewozowej w przewozach międzynarodowych zrealizowały łącznie spółki grupy PKP (PKP Cargo i PKP LHS). Udział DB Cargo Polska kształtował się na poziomie 8%, natomiast spółka PCC Intermodal odpowiadała za ponad 4,3% masy i 5,1% pracy przewozowej w relacjach międzynarodowych.

Najważniejsi partnerzy w międzynarodowej wymianie kolejowej Polski

W 2024 r. niemal połowa pracy przewozowej, zrealizowanej zarówno w eksporcie, jak i imporcie, została przypisana do trzech krajów.

 W eksporcie największy udział miały:

  • Niemcy – 26,6%,
  • Ukraina – 16%,
  • Czechy – 6,7%.

Wśród istotnych krajów eksportowych znalazły się także: Indie, Słowacja, Holandia, Chiny i Austria.

W imporcie według pracy przewozowej dominowały:

  • Ukraina – 28,3%
  • Niemcy – 17,2%,
  • Czechy – 3,3%.

W 2024 r. duży udział w imporcie miały również kraje pozaeuropejskie: Kolumbia i Kazachstan (odpowiednio prawie 3,1% i 3% udziału według pracy przewozowej).

W przewozach międzynarodowych znaczący udział mają ładunki z oznaczeniem „nieokreślony” w zakresie kraju załadunku lub rozładunku. Jest to związane z tym, że w przewozach międzynarodowych przewoźnicy nierzadko realizują jedynie określone odcinki międzynarodowego łańcucha dostaw.

W 2024 r. niemal 18,5% pracy przewozowej w eksporcie z Polski oraz blisko 23% w imporcie dotyczyło przewozów o nieokreślonym kraju rozładunku lub załadunku.

Główne grupy towarowe w eksporcie, imporcie i tranzycie

W 2024 r. największy udział w pracy przewozowej zrealizowanej w eksporcie miały przewozy koksu i produktów naftowych (28,9%). W imporcie dominowały tzw. towary nieidentyfikowalne – ładunki przewożone z wykorzystaniem kontenerów, których dokładna klasyfikacja nie jest możliwa (23,5%). W tranzycie udział tej grupy był jeszcze wyższy i sięgnął 30,8%.

Na drugim miejscu (19,4% udziału) w strukturze tranzytu znalazły się produkty z sekcji „Węgiel kamienny i brunatny; ropa naftowa i gaz ziemny”. W ostatnich latach jednak systematycznie spada przewóz tej grupy w relacjach międzynarodowych. O ile w 2022 r. łączna masa przewiezionych w eksporcie, imporcie i tranzycie ładunków z tej grupy wyniosła 21,7 mln ton, a w 2023 r. 18,2 mln ton, to w 2024 r. spadła do poziomu niespełna 12,4 mln ton.

Szczegółowe dane na temat tych przewozów można znaleźć na stronie UTK Dane kolejowe.

Źródło: UTK

Czytaj także:
PUN intensywnie zmienia kolej
Kolej traci towary
Fundusze europejskie dla kolei

Zaloguj się by skomentować