Łańcuch dostaw - zagadnienia wybrane
- Maternowska Małgorzata
- Kategoria: Logistyka
Określenie "łańcuch dostaw" weszło na scenę biznesu stosunkowo niedawno - jakieś 10 -12 lat temu. Mówi ono o procesie zarządzania koncepcjami i zawiera w sobie nadzieje, że zarządzający dostrzegą istotną wartość w inwestowaniu w bardzo dobrze zaaranżowanym łańcuchu dostaw.
Łańcuch dostaw jest postrzegany jako określona sekwencja działań, a więc proces lub procesy skupiające się na finalnym odbiorcy, prowadzone zgodnie ze strategią konkurencyjności na rynku, a związane z efektywnym i dynamicznym zarządzaniem przepływami fizycznymi, finansowymi, informacyjnymi oraz wiedzą, które towarzyszą ruchowi produktów i realizacji usług w różnych fazach cyklu ich życia.
Zatem - firmy różnią się swoimi łańcuchami dostaw. Nie ma dwóch takich firm, które posiadałyby identyczne łańcuchy dostaw. Jest to zrozumiałe, gdy przyjmie się, że przedsiębiorstwa funkcjonują w odmiennym otoczeniu, mają inne cele , inne wzorce i co się z tym wiąże - inne aspekty łańcucha dostaw są dla nich istotne. Poniżej przedstawione zostaną najważniejsze z nich. Jednocześnie trzeba pamiętać, że z biegiem czasu i pod naciskiem konkurencji będą zachodziły zmiany, także w sposobie podejścia do kwestii łańcucha dostaw.
Aspekt funkcjonalny
Jest istotny w przypadku przedsiębiorstw, które tak naprawdę w ogóle nie myślą kategoriami łańcucha dostaw w rozumieniu podanej wyżej definicji. Podstawowym zagadnieniem jest w tym przypadku wyodrębnienie podstawowych funkcji realizowanych w przedsiębiorstwie i późniejsza analiza łańcucha dostaw w kontekście jednej z nich. Niestety, wydaje się, że funkcjonalne podejście do łańcuchów dostaw, aczkolwiek nieracjonalne ze względu na odnoszone korzyści, nie jest zjawiskiem odosobnionym. Większość podejmowanych w tym przypadku inicjatyw ma charakter lokalny (w zakresie pojedynczych funkcji), a jako takie nie mogą one wpływać pozytywnie na rozwój łańcucha dostaw w rozumieniu wyżej podanej definicji: każdy pion funkcjonalny ma swój własny program działania, nadzorowanie powiązań między pionami w przedsiębiorstwie jest trudne, a między przedsiębiorstwami biorącymi udział w danym łańcuchu dostawczym - wręcz niemożliwe.
Aspekt zaopatrzeniowy
Odchodzenie od czysto funkcjonalnego spojrzenia na łańcuch dostaw często powodowane jest chęcią obniżenia kosztów, głównie kosztów materiałowych. Szczególnie jest to widoczne w przypadku przedsiębiorstw przemysłowych, w których koszty materiałów stanowią największą część kosztów całkowitych. Przedsiębiorstwa usługowe również zaopatrują się w towary i usługi (np. firmy ubezpieczające samochody mają rozległe sieci warsztatów napraw i regulacji pojazdów), zatem koszt materiałów i zewnętrznych usług wpływa tu także na podejmowanie decyzji w sferze zaopatrzenia warunkujących redukcję kosztów. Każdorazowo proces zarządzania kieruje się tam "gdzie są pieniądze", w tym przypadku chodzi o dostawców i proces nabywania. Wynikiem mogą być m.in. rewizja źródeł zaopatrzenia, programy redukcji liczby dostawców, zarządzanie zapasami przez sprzedawcę (vendor - managed inventory, VMI). W efekcie powstają "łańcuchy wiążące firmę" (por. rys. 1) wykraczające swym zasięgiem poza firmę, uwzględniające "partnerstwo" z wybranymi dostawcami i ograniczenie wielkości bazy dostawców. Często jednak, szczególnie w przypadku, gdy nabywający ma przewagę nad dostawcą, partnerstwo to polega na wymuszaniu redukcji cen materiałów, co prowadzi jedynie do alokacji przychodów w łańcuchu dostaw bez widocznych zmian we wpływie takiej formy łańcucha na konkurencyjne możliwości przedsiębiorstw.
Artykuł pochodzi z czasopisma "Logistyka" 3/2004.
Ostatnio zmieniany w poniedziałek, 12 marzec 2007 15:34
Zaloguj się by skomentować