Artykuł przedstawia przegląd zagadnień związanych z opracowywaniem optymalnych strategii sterowania w miejskich systemach sterowania ruchem (UTC systems). Zwraca się uwagę na złożoność zadania optymalizacji i metody jego uproszczenia. Cechy obecnie stosowanych, w wielu sieciach transportowych, adaptacyjnych strategii sterowania są omówione i wskazano metody rozwiązania zadania poszukiwania najlepszego przebiegu sterowania. Wybrane rozwiązania są krótko naszkicowane ze wskazaniem wpływu różnych uproszczeń na zadanie optymalizacji. Podsumowanie artykułu wymienia inne metody znajdowania optymalnych strategii sterowania o obiecujących własnościach implementacyjnych.

W 1996 r. w porozumieniu AGN (European Agreement on Main Inland Waterways of International Importance) ustalono sieć europejskiego systemu dróg wodnych w ramach transeuropejskiej sieci transportowej (TEN-T). Trzy drogi wodne o znaczeniu międzynarodowym znajdują się na terenie Polski, z czego jedna to droga E łącząca Morze Bałtyckie z Dunajem, która w Polsce przebiega Odrzańską Drogą Wodną od Świnoujścia poprzez Szczecin i Wrocław do granicy z Czechami. Jeszcze do niedawna Polska sieć dróg śródlądowych stanowiła białą plamę na mapie UE. Oprócz nieuregulowanych rzek brak było kompleksowych badań batymetrycznych jak i map nawigacyjnych na polskie śródlądowe trasy żeglugowe.

Scharakteryzowano wymagania dotyczące interoperacyjności i kompatybilności, współpracy pojazdów z nawierzchnią oraz opisano nawierzchnie klasyczne i niekonwencjonalne eksploatowane na tych liniach. Omówiono również parametry układu i profilu linii i zasady ich utrzymania. Przedstawiono program budowy linii dużych prędkości w Polsce.

Dynamiczny rozwój wszelkich dziedzin życia człowieka jest ściśle powiązany z dziedzinami nauki potocznie zwanymi mechatroniką i informatyką. Mechatronika w dziedzinie układów napędowo-sterujących podlega ciągłemu dynamicznemu rozwojowi. Stwarza pole do testowania coraz to nowszych, bardziej efektywnych, skutecznych rozwiązań. Obecnie, w znacznej mierze rosną wymagania co do jakości, elektro-oszczędności, niezawodności i funkcjonalności urządzeń i systemów wchodzących w skład procesu technologicznego. Dlatego też mechatronika łączy w sobie mechanikę, elektronikę, informatykę, w celu stworzenia funkcjonalnego współdziałania i przestrzennej integracji komponentów, modułów i systemów w jedną całość. Wydaje się być słusznym ukierunkowanie laboratoriów w szkolnictwie technicznym do praktycznych stanowisk odzwierciedlających procesy przemysłowe w takim stopniu, aby Student kończący studia mógł biegle poruszać się w procesie produkcyjnym rzeczywistym, a jednocześnie wnosił nowe rozwiązania poznane na laboratoriach do przemysłu.

Śródlądowe drogi wodne nadal stanowią mało wykorzystany element sieci transportowej Polski. W aspekcie przestrzennym (geograficznym) postrzega się je jedynie w kontekście dwóch głównych arterii jakimi są Wisła i Odra, nie biorąc praktycznie pod uwagę pozostałych. Polityka transportowa Unii Europejskiej wymuszająca korelację przebiegu i drożności śródlądowych dróg wodnych w odniesieniu do koncepcji korytarzy transportowych, sprzyja powiązaniu ich z przedsięwzięciami realizowanymi we wszystkich fazach reagowania kryzysowego.

Streszczenie: w ramach referatu przedstawiono bazę danych pomiarowych dostępną w Warszawie. Baza ta odnosi się do pomiarów natężenia ruchu drogowego ze szczególnym uwzględnieniem struktury rodzajowej potoku pojazdów, prędkości chwilowej strumienia ruchu oraz okresu pomiarów. Baza danych składa się ze 104 punktów pomiarowych rozlokowanych w całej sieci drogowej Warszawy. Na części z nich pomiar odbywa się w sposób ciągły pozwalający na prowadzenie szczegółowych analiz zmian w warunkach ruchu. Tak duża baza pomiarowa wymaga zastosowania specjalistycznych analiz służących do wykrywania i eliminacji błędów pomiarowych. W ramach artykułu przedstawiono również analizę prowadzącą do wyznaczenia natężenia miarodajnego dla okresu szczytu porannego, bazując na pomiarach natężenia ruchu na moście Gdańskim.

W artykule przedstawiono nowe pojęcie niezawodności eksploatacyjnej w aspekcie autostradowego systemu poboru opłat wraz z metodologią oceny niezawodności eksploatacyjnej analizowanego systemu. Metoda umożliwia racjonalizację eksploatacji autostradowego systemu poboru opłat poprzez określenie strategii eksploatacji tego systemu. Strategia ta ma umożliwić spełnienie wymagań w zakresie niezawodności i dostępności systemu oraz zapewnić odpowiedni poziom jakości obsługi użytkowników autostradowego systemu poboru opłat.

Wydarzenia natury historycznej, takie jak transformacja systemowa w Polsce, członkostwo Polski w UE oraz oddziaływanie czynników o charakterze globalnym, spowodowały zmianę znaczenia infrastruktury transportowej w Polsce. Okazało się, że infrastruktura transportowa nie jest dostosowana do nowych uwarunkowań społeczno-gospodarczych [Rydzkowski, Wojewódzka-Król 2009], jest przeciążona i przestarzała. Obecny jej stan powoduje, że stanowi ona barierę rozwoju kraju i poszczególnych regionów [Wojewódzka 2010]. Taka sytuacja powoduje konieczność rozbudowy i modernizacji infrastruktury transportowej, co stanowi jedno z zasadniczych wyzwań dla polityki rozwoju w Polsce [MRR 2009], zwłaszcza w kontekście kreowania biegunów wzrostu gospodarczego [Rakowska, Wojewódzka-Wiewiórska 2010], poprzez poprawę ich dostępności.

Opisano hierarchiczną metodę wspomagania zarządzania siecią dostaw. Do ogniw tej sieci należą producenci części składowych, jak i również odbiorcy półproduktów - producenci złożonych wyrobów. Dla tak skonfigurowanej sieci opracowano dwupoziomową metodę budowy harmonogramów dostaw części składowych (półproduktów) do producentów złożonych wyrobów. Na pierwszym poziomie metody budowane są wstępne harmonogramy produkcji dla zakładów produkujących złożone wyroby. Znajomość zapotrzebowania w określonym na poszczególne części składowe wykorzystywana jest na drugim poziomie metody. Wyznaczany jest tu harmonogram dostaw części składowych do producentów złożonych wyrobów. Minimalizowane są koszty przepływu produktów - optymalizacja ma miejsce w skali całej sieci dostaw. Dla metody zbudowano liniowe modele matematyczne zadań programowania całkowitoliczbowego.

Praca zawiera zastosowanie wizualizacji wyników symulacji komputerowych procesu ruchu tramwaju. Opisano krótko pakiet wykorzystanych w tym celu programów symulacyjnych RSEL/RSDL oraz oprogramowanie wizualizacyjne RONG.