Transport ładunków ponadgabarytowych na przykładzie przewozu transformatora
- Mariana Honcharuk, Damian Bednarz
- Kategoria: Transport i spedycja
W artykule został opisany proces transportu nienormatywnego w wybranej firmie logistycznej na przykładzie przewozu transformatora. Obecnie wciąż występuje wiele problemów związanych z transportem ładunków ponadnormatywnych, a najpopularniejszą gałęzią transportu wykorzystywaną do przewozu tego typu ładunków jest transport drogowy, borykający się z szeregiem problemów. W Polsce nie ma obecnie łatwo dostępnych informacji dotyczących przeszkód występujących na poszczególnych odcinkach dróg. Nie istnieją szczegółowe instrukcje dotyczące prawidłowego mocowania ładunków w transporcie drogowym, podczas gdy na przykład w Niemczech istnieją szczegółowe normy branżowe dotyczące mocowania ładunków w transporcie i są one bezwzględnie egzekwowane.
Zarówno krajowy, jak i międzynarodowy transport ładunków ponadgabarytowych wymaga starannego i kompetentnego planowania. Przy organizacji transportu ponadgabarytowego niezbędna jest:
- inspekcja specjalistów z zakresu ładunku planowanego do przewozu,
- określanie kategorii i parametrów przewożonego ładunku,
- wybór metody transportu i odpowiednich pojazdów, najlepiej odpowiadających parametrom ładunku,
- wyznaczanie optymalnej trasy, przy której wąskie drogi i mosty muszą być wykluczone.
Należy ponadto uwzględnić specyfikę przepisów i zasad ruchu drogowego podczas wykonywania międzynarodowego transportu ładunków. Prostym przykładem jest fakt, że we Francji nie ma żadnych ograniczeń odnośnie wysokości ładunków, ale na autostradzie można przewozić ładunki o szerokości do 3 m. W przypadku przekroczenia dozwolonej szerokości konieczne jest uzyskanie specjalnego zezwolenia (załatwienie którego zajmuje dość dużo czasu), albo zaplanować przebieg trasy poza autostradą. Innym rozwiązaniem jest korzystanie ze szlaków wodnych. Międzynarodowy transport morski umożliwia dostarczanie ładunków ponadgabarytowych z przeładunkiem w terminalach portowych i dalszym transportem drogowym. Niezbędne jest też opracowanie schematów / rysunków zabezpieczenia ładunku oraz technologii załadunku i rozładunku, przygotowanie pakietu dokumentów i zezwoleń zgodnie ze specyfiką ładunku i zaprojektowaną trasą, a także - w razie potrzeby - dokumentacji celnej. Zapewnienie bezpieczeństwa też jest bardzo ważnym aspektem przy transporcie ładunków ponadgabarytowych - w przypadku ich przewozu kierowcy muszą mieć wystarczające doświadczenie w dostarczaniu ciężkich i niebezpiecznych towarów. Ponadto wszystkie pojazdy są poddawane wcześniej ścisłej kontroli, a transporty muszą się odbywać przy sprzyjających warunkach pogodowych i drogowych. Podczas wykonywania transportu kierowcy ściśle przestrzegają trasy wyznaczonej przez logistyków i ograniczeń prędkości. W niektórych przypadkach, w celu zapewnienia bezpieczeństwa i dopilnowania zachowania dozwolonej prędkości, ładunek jest pod nadzorem samochodu patrolowego. Przy realizacji transportu ładunków ponadgabarytowych występuje wiele problemów, a dodatkowo w każdym kraju jest on inaczej uregulowany i rozwiązany, mimo że takie przewozy wpływają na rozwój przemysłu wytwórczego, różnych sektorów gospodarki, a także infrastruktury. W przewozach towarów ponadnormatywnych widać wyraźnie przewagę firm z Unii Europejskiej. Ich konkurenci spoza UE za główną barierę w rywalizowaniu o coraz bardziej wymagających klientów wskazują brak dostępności do odpowiednich, nowoczesnych maszyn oraz urządzeń technicznych, wykorzystywanych w przewozach towarów ponadgabarytowych. Producentów ciężkich zestawów, specjalnych modułów oraz naczep-platform jest dużo mniej w państwach spoza UE, niż w samej Unii i nie są oni konkurencyjni pod względem jakości oraz funkcjonalności oferowanych urządzeń. Osobnym zagadnieniem jest brak możliwości zaspokojenia przez transport kolejowy, morski i lotniczy w 100% potrzeb przewozowych, w tym w relacjach "door to door", konieczność omijania wiaduktów i tuneli, a także niezadowalający stan dróg i mostów, wskutek czego po pokonaniu długich tras sprzęt potrzebuje nieraz kosztownych napraw. Przedsiębiorstwa z Unii Europejskiej, w tym m.in. z Niemiec, Polski, Litwy, Szwecji i Danii, są najbardziej konkurencyjne na rynku usług transportowych w przewozach nienormatywnych. Realizują one różne projekty unijne, mające na celu m.in. likwidację "wąskich gardeł" w transporcie. Dodatkowo przewidywane są wspólne działania ukierunkowane na poprawę jakości istniejących połączeń transportowych i tworzenie nowych, a także przedstawienie propozycji praktycznych rozwiązań służących podniesieniu jakości oraz trwałości środków transportu nienormatywnego.
Cały artykuł jest dostępny poniżej w formacie PDF.