Ewolucja zainteresowań logistyki miasta - nowe kierunki eksploracji naukowo-badawczej

Obserwowane wkraczanie koncepcji logistyki miasta w obszar ujawnionej niedawno logistyki społecznej pozwala na podejmowanie prób wykorzystywania koncepcji tejże logistyki w nowych - wydawałoby się odległych od logistyki - zastosowaniach społecznych. Z tego też powodu należy uznać, że prognozowane dekadę temu perspektywy logistyki miasta uległy istotnej zmianie. Celem tego artykułu jest wskazanie tych wyłaniających się obszarów, których wcześniej nie przewidywano oraz przeprowadzenie rozważań na temat ich związków z koncepcją logistyki.

Czynnik społeczny w mieście
W kontekście wspomnianych zmian, na pierwsze miejsce wysuwa się coraz mocniej eksponowana rola stosunków społecznych w miastach. Miasto możemy uznać za specyficzną kombinację dwóch dynamicznie kształtujących się zasobów: przestrzeni, która jest w sposób intensywny zagospodarowana przez ludzi, tworząc w ten sposób swoisty metahabitat, oraz ludzi - twórców owej przestrzeni, którzy poza ciągłym jej tworzeniem i eksploatowaniem, coraz bardziej świadomie nią władają. To moje spojrzenie na miasto można uznać za jego definicję na potrzeby tych rozważań. Istotą miasta jest zatem umożliwianie ludziom realizowania swoich dążeń życiowych, a poprzez to - osiąganie satysfakcji z życia, którą można w ograniczonym zakresie opisać w postaci konceptu jakości życia. Jakość życia w wielu pracach jest utożsamiana przeze mnie wynikowo ze stanem szczęścia. "Szczęście to w gruncie rzeczy suma przyjemności i cierpienia, to najwłaściwszy sposób postępowania w każdej kwestii zarówno dla rządów, jak i jednostek, ustalić można za pomocą prostego działania matematycznego, tak, aby zmaksymalizować to pierwsze i zminimalizować jednocześnie to drugie". Takie podejście zazwyczaj środowisko logistyków krytykuje, uznając je za "nienaukowe", bądź wychodzące poza dyscyplinę, w której logistyka jest plasowana. Trudno nie podzielać obaw środowiska w tym zakresie - niekiedy bowiem między "szczęściem" i "jakością życia" intuicyjnie wyczuwamy pewien dystans, a z racji raczej "ścisłego" sposobu traktowania procesów i czynności logistycznych - wszystko, co nie poddaje się pomiarowi, nie jest uznawane za przydatne. Stąd moja uwaga o koncepcie jakości życia, który jedynie nieudolnie próbuje zastępować pojęcie szczęścia. Dodatkowo - w kontekście rozważań prowadzonych w tym tekście, wymienione założenie i prowadzone wokół niego dywagacje mają za zadanie jedynie ułatwienie w pewnym stopniu zrozumienia prezentowanych tu poglądów. Myśląc o jakości życia, można też tu przywołać poczucie życiowej satysfakcji, rozumianej jako możliwość wielowymiarowego rozwoju i autokreacji człowieka oraz realizacji jego aspiracji i celów życiowych, zgodnie z przyjętymi wartościami i oczekiwaniami, przy uwzględnieniu materialnego aspektu statusu społecznego. Dążenie do osiągania takiego stanu życiowego należy uznać za uzasadnione i realizowane między innymi w miastach, w stosunkach z innymi osobami, oraz - jak pokazują obserwacje głównie psychologów - rzadziej w samotności. Stąd z coraz większą intensywnością obserwujemy dążenia ludzi do nawiązywania kontaktów personalnych z innymi osobami.