Dzielenie się wiedzą w przedsiębiorstwach a zarządzanie zielonym łańcuchem dostaw

Wiedza stanowi również niezbędny zasób, dzięki któremu możliwe jest podejmowanie kompleksowych działań ukierunkowanych na redukcję wpływu działalności gospodarczej na środowisko. Działania te są przedmiotem szczególnego zainteresowania zarządzania zielonym łańcuchem dostaw. Ich skuteczność wymaga holistycznego uwzględniania wszystkich ogniw łańcucha dostaw oraz wzajemnych powiązań i interakcji między nimi i środowiskiem przyrodniczym. Oparcie ich na odpowiednio skonfigurowanych i wykorzystywanych zasobach wiedzy powinno skutkować wprowadzaniem rozwiązań ekoinnowacyjnych, które współcześnie coraz częściej stanowią źródło przewagi konkurencyjnej.
Pomimo, że badania empiryczne obejmujące zakresem przedmiotowym dzielenie się wiedzą oraz zarządzanie zielonym łańcuchem dostaw charakteryzują się cennymi walorami poznawczymi i utylitarnymi, są one w Polsce stosunkowo skromne, a wskazana problematyka wciąż jest słabo rozpoznana. W nawiązaniu do zidentyfikowanej luki badawczej, przedstawione w artykule studium literatury oraz wyniki badań empirycznych stanowiły podstawę rozważań, których celem było:

• przedstawienie istoty i specyfiki dzielenia się wiedzą w przedsiębiorstwach oraz zarządzania zielonym łańcuchem dostaw,
• określenie poziomu zaawansowania wybranych praktyk dotyczących dzielenia się wiedzą w przedsiębiorstwach działających w Polsce, z uwzględnieniem identyfikacji jego zróżnicowania w zależności od wielkości badanych podmiotów oraz rodzaju prowadzonej działalności,
• ocena zaawansowania wybranych praktyk w obszarze zarządzania zielonym łańcuchem dostaw w przedsiębiorstwach działających w Polsce, a przede wszystkim porównanie jego poziomu w zależności od stopnia intensywności dzielenia się wiedzą w badanych podmiotach.

Istota i praktyki dzielenia się wiedzą w przedsiębiorstwach
Dzielenie się wiedzą w przedsiębiorstwach stanowi podstawę organizacyjnego uczenia się. Jest ono integralną składową zarządzania wiedzą i polega na wymianie oraz upowszechnianiu wiedzy pomiędzy pracownikami lub ich grupami. Proces ten przyczynia się do tworzenia nowej wiedzy, jednocześnie ułatwiając jej zastosowanie w praktyce. Dzielenie się wiedzą obejmuje podaż i popyt na nową wiedzę, co oznacza, że konieczne jest, by uczestniczyły w nim jednostki gotowe do przekazania posiadanej wiedzy, jak również jednostki skłonne do jej pozyskania. Dzielenie się wiedzą odbywa się na poziomach: pojedynczych ludzi, grupowym, organizacyjnym i międzyorganizacyjnym.

Proces ten obejmuje zarówno wiedzę jawną, jak i wiedzę ukrytą. Dla wyjaśnienia jego istoty można posłużyć się modelem SECI zaproponowanym przez I. Nonakę i H. Takeuchiego. Model ten bazuje na tak zwanej spirali wiedzy, powtarzającym się cyklu konwersji wiedzy jawnej i ukrytej w ramach społecznych interakcji, obejmującym:

• socjalizację - proces konwersji od wiedzy ukrytej do wiedzy ukrytej, polegający na interakcjach uczestników przekazywania wiedzy w ramach upowszechniania wspólnych doświadczeń (obserwacje, naśladownictwo, wspólna praca),
• eksternalizację - proces konwersji od wiedzy ukrytej do wiedzy jawnej polegający na przekazywaniu posiadanej wiedzy innym uczestnikom za pomocą znanych i zrozumiałych dla odbiorców pojęć (stosowanie metafor, analogii, wzorów, modeli itp.),
• kombinację - proces konwersji od wiedzy jawnej do wiedzy jawnej, polegający na łączeniu, porządkowaniu, selekcjonowaniu i kategoryzowaniu elementów nowej wiedzy jawnej z wiedzą istniejącą (w dokumentach, na spotkaniach itp.) w wyniku czego powstaje nowa wiedza,
• internalizację - proces konwersji od wiedzy jawnej do wiedzy ukrytej, polegający na przyswojeniu zdobytej wiedzy przez jej posiadaczy dzięki jej zgromadzeniu i odpowiedniej interpretacji (uczenie poprzez działanie), w wyniku czego staje się ona użytecznym zasobem.

Artykuł zawiera 43690 znaków.

Źródło: Czasopismo Logistyka