Znaczenie zaufania dla zarządzania ryzykiem w ujęciu sieciowym
- Filip Nowacki
- Kategoria: Logistyka
Zaufanie jest zagadnieniem, które było dotychczas analizowane przez wielu badaczy, stanowiąc jedno z dominujących pojęć w szczególności w pracach badaczy należących do grupy IMP (Industrial Marketing and Purchasing Group). Podobną popularność można zaobserwować w przypadku powiązanego zagadnienia relacji, których siła jest zależna właśnie od poziomu zaufania występującego pomiędzy podmiotami. Wzrost zaufania oddziałuje bowiem na siłę relacji, z uwagi na co zaufanie pojawia się w publikacjach związanych z siłą relacji pomiędzy przedsiębiorstwami. Pomimo popularności obu zagadnień, zauważalny jest brak opracowań na temat zastosowania zaufania na potrzeby zarządzania ryzykiem w łańcuchu dostaw. Artykuł poddaje analizie zagadnienie zaufania z perspektywy sieci, których wpływ jest bardzo istotny na kształtowanie relacji pomiędzy podmiotami.
Artykuł opiera się na analizie literatury krajowej oraz zagranicznej, dotyczącej prezentowanych zagadnień. Jego celem jest przedstawienie znaczenia zaufania jako alternatywnej metody zarządzania ryzykiem w łańcuchu dostaw, która może stanowić prostsze oraz tańsze w zastosowaniu rozwiązanie dla zainteresowanych przedsiębiorstw. Praca analizuje poszczególne etapy powstawania zaufania oraz jego wpływ na siłę relacji między podmiotami.
Zarządzanie ryzykiem pojawiającym się w łańcuchu dostaw przedsiębiorstw w ujęciu sieciowym
Zarządzanie ryzykiem w łańcuchu dostaw jest definiowane jako narzędzie pozwalające na zarządzanie przepływem informacji oraz usług pomiędzy różnymi podmiotami. Najbardziej ogólnym, przy jednoczesnym zachowaniu praktycznych właściwości podziałem ryzyka jest ten wyróżniający:
- ryzyko wewnętrzne w stosunku do firmy, czyli zachodzące procesy oraz sprawowana kontrola
- ryzyko zewnętrzne w stosunku do firmy, ale wewnętrzne w stosunku do łańcucha dostaw - istniejący popyt oraz podaż
- ryzyko zewnętrzne w stosunku do firmy oraz łańcucha dostaw, czyli otoczenie.
Sieci zależności pomiędzy przedsiębiorstwami są niewątpliwie coraz bardziej rozbudowane, stąd niekiedy nawet przedsiębiorstwa mogą mieć znaczne trudności z ich prawidłowym przedstawieniem. W konsekwencji wzrasta poziom ich złożoności oraz ryzyka pojawiającego się częściej w rozbudowanych sieciach. Przedsiębiorstwo stanowiące jedno z ogniw istniejącego łańcucha dostaw może nie posiadać wpływu czy też nawet wiedzy o zdarzeniach występujących w innych miejscach łańcucha dostaw, ponieważ sieć coraz częściej zastępuje pojedyncze przedsiębiorstwa. Dlatego decyzje podejmowane przez jedno przedsiębiorstwo pociągają za sobą dalsze implikacje nie tylko dla niego, ale również dla innych podmiotów w ramach sieci. Im bardziej rozbudowana jest taka sieć zależności, tym większa liczba pozornie ze sobą niepowiązanych zaangażowanych podmiotów. W literaturze przytacza się podział zarządzania ryzykiem z dwóch perspektyw: krajowej oraz międzynarodowej, której źródła pochodzą z innych krajów. Podział taki jest jednak podważalny i znajduje zastosowanie jedynie w przypadku odizolowanych podmiotów, działających na niewielką skalę. Tylko podmioty, które są powiązane wyłącznie z lokalnymi przedsiębiorstwami nie stanowią elementu międzynarodowych łańcuchów dostaw. Inne przedsiębiorstwa, nawet pomimo braku bezpośrednich relacji z zagranicą, z uwagi na obecność firm zagranicznych w ich sieciach mogą podlegać z tego tytułu zagrożeniom. Dlatego też dominujące znaczenie przypisuje się perspektywie międzynarodowej.
Oczywiście z uwagi na złożoność zagadnienia ryzyka, nie każde potencjalne zagrożenie może zostać powstrzymane, ponieważ nie każdym z nich można zarządzać, stąd nie istnieją uniwersalne metody pozwalające całkowicie uniknąć potencjalnego ryzyka. Można jednak mówić o jego minimalizacji, co w rzeczywistości stanowi dominujące zadanie zarządzania ryzykiem w łańcuchach dostaw. Dlatego przedsiębiorstwo decydujące się na aktywne zarządzanie ryzykiem powinno wprowadzić odpowiednią metodę oraz monitorować jej efekty, a także być przygotowanym na wystąpienie zagrożenia z każdego potencjalnego źródła. Oczywiście można wymienić sytuacje w których takie działanie okazuje się niemożliwe. Przedsiębiorstwo może napotkać na opór ze strony partnerów, którzy nie będą zainteresowani wprowadzeniem przez siebie podobnych metod, może brakować mu doświadczenia we wprowadzaniu zaawansowanych metod systemowych, środków finansowych na dodatkowe działania lub też wiedzy. Pomimo tego przedsiębiorstwo nie może zaniechać zarządzania ryzykiem, ponieważ jak słusznie zauważają badacze, nawet jeśli przedsiębiorstwo dotychczas nie odczuło negatywnych skutków z tytułu występujących zagrożeń, to nie oznacza to, że nigdy one już nie wystąpią, ale raczej, że przedsiębiorstwo miało wiele szczęścia. Dlatego konieczne jest przedstawienie rozwiązania możliwego do zastosowania przez potencjalnie zainteresowane podmioty.
Artykuł zawiera 21980 znaków.
Źródło: Czasopismo Logistyka