Wybrane aspekty internalizacji kosztów zewnętrznych transportu
- Olena Sivets
- Kategoria: Transport i spedycja
Transport jest gałęzią gospodarki, która odgrywa istotną rolę w rozwoju gospodarczym i społecznym. Jednocześnie transport wywiera destrukcyjny wpływ na otoczenie i przyczynia się do degradacji środowiska naturalnego oraz wywiera negatywny wpływ na zdrowie ludzi. Z racji negatywnego oddziaływania transportu, niezwykle istotnym zagadnieniem jest poszukiwanie możliwości zaspokojenia potrzeb przewozowych społeczeństwa, przy jednoczesnym ograniczeniu i minimalizacji negatywnego wpływu transportu na środowisko oraz zdrowie ludności.
Zgodnie z opublikowaną przez European Environment Agency w 2013 roku oceną emisji zanieczyszczeń, pochodzących ze sfery transportu, sektor transportu odpowiada m.in. za:
- 57% całkowitej emisji tlenków azotu (NOx), w tym 33% ma udział transport drogowy,
- 30% tlenku węgla (CO), w tym 7% transport drogowy,
- 18% niemetanowych lotnych związków organicznych (NMVOC), z czego 13% transport drogowy,
- 22% pyłów PM10 i 27% pyłów PM2,5 (cząstek stałych o frakcji odpowiednio 10 i 2,5 μm), udział transportu drogowego odpowiednio 7% i 10%,
- 21% emisji SO2, przy czym w przypadku tej substancji toksycznej największy udział ma transport morski, bo aż 18,7%, zaś transport drogowy tylko 0,1%.
W Polsce, obok sektora paliwowo-energetycznego, szczególnie znaczący udział w zanieczyszczeniu powietrza ma dynamicznie rozwijający się transport samochodowy. W przypadku wszystkich pozostałych rodzajów transportu, mają one łącznie wyraźnie mniejszy udział w emisji tych zanieczyszczeń niż transport drogowy. Transport drogowy jest jednym z głównych źródeł emisji, odpowiadających za zanieczyszczenie powietrza, które stanowią zagrożenie dla życia ludzi oraz środowiska naturalnego.
Na podstawie danych, opublikowanych przez Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE) dla 2012 roku, na tle krajowej emisji substancji szkodliwych transport drogowy wytwarza 33,19% tlenków azotu (NOx), 23,2% tlenku węgla (CO), 23,1% niemetanowych lotnych związków organicznych (NMVOC), 9,6% i 16,6% cząstek stałych (odpowiednio PM10 i PM2,5). Emisja tlenku siarki (SO2) wyniosła 0,15%. Należy zaznaczyć, że tylko w przypadku cząstek stałych PM10 i PM2,5 zanotowano spadek emisji w porównaniu do roku 2011 o około 1%. W pozostałych przypadkach roczna zarejestrowana emisja utrzymuje się na takim samym poziomie. Na spadek emisji cząstek stałych w transporcie drogowym miało wpływ mniejsze zużycie paliw ciekłych.
Analizując negatywny wpływ transportu na środowisko, jego wielkość można wyrazić przy pomocy kosztów zewnętrznych. Wyróżnia się kilka rodzajów kosztów zewnętrznych, wśród których najistotniejsze są koszty wynikające z:
- zanieczyszczenia powietrza,
- negatywnego wpływu na klimat i krajobraz,
- zużycia czasu i kongestii transportu,
- hałasu,
- zajętości terenu i wypadków.
Podejmowanych jest szereg działań, zmierzających do ograniczenia negatywnego wpływu transportu na środowisko naturalne. W artykule ograniczono się do badania wpływu transportu drogowego z punktu widzenia kosztów zewnętrznych zanieczyszczenia powietrza, które są efektem emisji substancji szkodliwych, powstających w wyniku spalania konwencjonalnych paliw.
Artykuł zawiera 29880 znaków.
Źródło: Czasopismo Logistyka