Łańcuchy dostaw - istota, klasyfikacja i percepcja
- Frankowska Marzena
- Kategoria: Logistyka
W 1982 roku amerykanie R.K. Oliver i M.D. Webber w swoim artykule pt. "Supply-Chain Management: Logistics Catches Up With Strategy" użyli po raz pierwszy terminu "zarządzanie łańcuchem dostaw" (ang. Supply Chain Management). I chociaż od tego czasu literatura przedmiotu wzbogaciła się o znaczący dorobek zarówno z zakresu tematyki łańcuchów dostaw (ang. Supply Chain) jak i zarządzania łańcuchami dostaw, to jednak można odnieść wrażenie, iż panuje w tej materii pewien chaos pojęciowy.
Koncentrując się dalej wyłącznie na pojęciu "łańcuchów dostaw", warto dodać, że niektórzy autorzy wręcz wskazują, że jest aktualnie niemożliwe opracowanie jednej definicji łańcucha dostaw, która byłaby akceptowana przez wszystkich i we wszystkich krajach. Zauważa się przy tym, że tak wiele różnych odpowiedzi na pytanie "czym jest łańcuch dostaw?" wynika z ogromnego zróżnicowania: kto i w jakiej sytuacji o to pyta? A zatem czy sposób percepcji łańcuchów dostaw może mieć wpływ na ich definiowanie? Wydaje się zasadna konstatacja, że postrzeganie łańcuchów dostaw jest jednak związane ze zmieniającymi się warunkami oraz sposobem funkcjonowania przedsiębiorstw. Celem artykułu jest próba uporządkowania rozważań w zakresie definiowania łańcuchów dostaw, a także wskazanie ich zakresu, rodzaju przepływów oraz granic organizacyjnych. Na podstawie przeglądu literatury światowej (autorów brytyjskich, francuskich, niemieckich, amerykańskich i polskich) przedstawiono zróżnicowane klasyfikacje łańcuchów dostaw oraz sporządzone zostało zestawienie ich wspólnych cech.
Istota łańcuchów dostaw i ich zakres
Jak już zauważono, w literaturze przedmiotu występuje bardzo dużo definicji łańcuchów dostaw, przy czym nie zawsze są one zbieżne, a nawet poprawne. Wynika to najprawdopodobniej z następujących przyczyn:
- Zwyczajowego przyjęcia nie w pełni adekwatnego tłumaczenia pojęcia "supply chain" jako łańcuch dostaw,
- Niekiedy utożsamiania pojęć "łańcuch dostaw" oraz "zarządzanie łańcuchem dostaw",
- Interpretowania i definiowania obu pojęć według zróżnicowanych kryteriów.
Stosunkowo szerokie możliwości definiowania pojęcia "łańcuch dostaw" są związane z różnymi konfiguracjami jego cech, do których należą:
- Struktura podmiotowa,
- Przedmiot przepływu,
- Cele, zakres czynnościowy i obszary współdziałania uczestniczących podmiotów.
Stąd też autorzy przedstawiając definicje łańcucha dostaw akcentują różne jego cechy. Warto przytoczyć kilka z nich, by móc lepiej zrozumieć istotę tego pojęcia.
Według B. La Londe i J. Masters, łańcuch dostaw to zbiór firm przekazujących materiały i produkty w kierunku rynku. Obejmuje on wiele niezależnych firm, które zaangażowane są w wytwarzanie produktów i dostarczanie ich do końcowych nabywców łańcucha dostaw. Członkami łańcucha dostaw są więc wszyscy producenci surowców i komponentów, montownie produktów, hurtownicy, detaliści i firmy transportowe. Co warto zauważyć, w przeważającej większości współczesnych definicji akcentuje się klienta końcowego (konsumenta) jako ogniwo łańcucha dostaw. Przykładem jest tu stanowisko E. Gołembskiej, według której łańcuch dostaw jest to działalność związana z przepływem produktów i usług - od jego oryginalnego źródła, przez wszystkie formy pośrednie, aż do postaci, w której produkty i usługi są konsumowane przez ostatecznego klienta.
Artykuł zawiera 20620 znaków.
Źródło: Czasopismo Logistyka