Ergonomiczna ocena stanowisk pracy w przedsiębiorstwie produkcyjnym
- Budniak Ewa
- Kategoria: Pozostałe zagadnienia
Prawidłowa analiza i ocena procesu pracy w przedsiębiorstwie to ocena zgodności stanu rzeczywistego na stanowiskach z obowiązującymi normami oraz potrzebami zapewniającymi pracownikom nie tylko komfort pracy, ale przede wszystkim bezpieczne środowisko pracy. Złe warunki pracy to nie tylko niska jakość i wydajność czy zakłócanie procesu technologicznego, to również stwarzanie sytuacji sprzyjających powstawaniu wypadków przy pracy. Dłuższy czas oddziaływania niekorzystnych czynników środowiskowych na pracownika może być przyczyną powstania choroby zawodowej.
Odpowiedzialność i obowiązek zapewnienia w przedsiębiorstwie bezpiecznych warunków pracy, zgodnych z Kodeksem pracy, ponosi pracodawca. Do jego zadań, między innymi, należą: planowanie pomiarów i badanie czynników kontrolujących środowisko pracy, bieżące analizowanie wyników oraz ocena środków technicznych stosowanych w procesie pracy. Aby w gąszczu przepisów sprostać tym wymaganiom, pracodawca poszukuje złotego środka, najlepszego rozwiązania pomiędzy kosztami ponoszonymi z tytułu wypadków przy pracy a nakładami przeznaczanymi na ich zapobieganie.
Dlatego w pierwszej kolejności badaniom poddaje się stanowiska wykazujące niekorzystne wskaźniki techniczno-ekonomiczne (niedostateczna wydajność, niska jakość produkcji, wysokie koszty, duże zużycie materiałów) oraz stanowiska, na których praca odbywa się w trudnych warunkach i wymaga nadmiernego wysiłku lub powoduje nieszczęśliwe wypadki.
W praktyce konieczna jest dogłębna analiza i ocena wszystkich czynników składowych procesu pracy na stanowisku (czynniki technologiczne, organizacyjne, antropometryczne, psychologiczne) oraz utworzenie bazy danych zawierającej wszystkie informacje o stanowiskach pracy. Dokonać tego można tylko po wyborze i zastosowaniu odpowiedniej metody badawczej lub kompilacji kilku metod, przemyślanych oraz odpowiednio dobranych do rozwiązania konkretnego zadania.
Metodą, która w badaniach wykorzystuje i łączy narzędzia pomiarowe, obserwację środowiska pracy oraz wywiady z pracownikami nadzorującymi i osobami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo jest EWA, opracowana w Institute of Occupational Health w Helsinkach. EWA dostarcza analiz sprawdzających wpływ zmian i ulepszeń na stanowisku pracy wpływających na poziom bezpieczeństwa. Pozwala na poznanie różnych stanowisk pracy tej samej branży, a w analizie końcowej wyniki sumuje w postaci prostego przeglądu całego przedsiębiorstwa.
W Polsce również prowadzano badania zmierzające do opracowania takiej wielofunkcyjnej metody oceny i analizy stanowiska pracy. Kiedy nie udało się stworzyć uniwersalnego zbioru wymogów ergonomicznych, uznano za celowe określenie kryteriów oceny. Kierując się tymi założeniami, miedzy innymi opierając się na wcześniejszych pracach L. Pacholskiego, w 1987 r. opracowano projekt Polskiej Normy pt. "Ergonomiczna atestacja maszyn i urządzeń". Zgodnie z jej założeniami, zwieńczeniem dobrze przeprowadzonej atestacji maszyn i urządzeń jest wystawienie atestu jakości przeprowadzonych badań na podstawie kompleksowej oceny ergonomicznej.
Artykuł zawiera 24230 znaków.
Źródło: Czasopismo Logistyka