Znaczenie ekoinnowacji w zarządzaniu łańcuchem dostaw

Kryteria oceny praktyk biznesowych zyskały 3 wymiary: ekonomiczny, społeczny i środowiskowy, stanowiące odpowiedź na wymagania i oczekiwania interesariuszy. Coraz większą uwagę grup interesu koncentruje także środowiskowy i społeczny charakter innowacji w zarządzaniu łańcuchem dostaw. Celem artykułu jest prezentacja innowacji o charakterze ekologicznym, wdrażanych i rozwijanych w zarządzaniu łańcuchem dostaw oraz ocena ich roli w dostarczaniu wartości dla interesariuszy.

Zarządzanie łańcuchem dostaw w świetle koncepcji zrównoważonego rozwoju
Zgodnie z modelem referencyjnym Global Supply Chain Forum (dalej GSCF), zarządzanie łańcuchem dostaw stanowi integrację kluczowych procesów biznesowych od początkowych dostawców do końcowych użytkowników, którzy dostarczają produkty, usługi i informacje oraz dodają wartość dla klientów i innych interesariuszy łańcucha dostaw. W gospodarce XXI wieku przedsiębiorstwa identyfikują najważniejszych partnerów społecznych i czynniki tworzące dla nich wartość. Termin interesariusze odnosi się do osób bądź podmiotów zainteresowanych działalnością przedsiębiorstwa i ponoszących ryzyko z nią związane, którzy mogą być także określani jako zainteresowani, grupy zainteresowane, grupy interesu, strony przedsiębiorstwa, grupy udziałowe, partnerzy społeczni, kluczowe strony przedsiębiorstwa czy strategiczni kibice organizacji. Wśród najważniejszych grup są wymieniani: właściciele, zarządy i rady nadzorcze, pracownicy, partnerzy biznesowi, konsumenci, instytucje rządowe, organizacje pozarządowe, społeczne i ekologiczne oraz media. Zaangażowanie firm w realizację przedsięwzięć zorientowanych na spełnienie postulatów zrównoważonego rozwoju wzrasta w odpowiedzi na potrzeby i oczekiwania interesariuszy. Zarządzanie łańcuchem dostaw stwarza ogromny potencjał do osiągania zarówno celów biznesowych, jak i pozabiznesowych. Istota zarządzania zrównoważonym łańcuchem dostaw została zdefiniowana przez C.R. Cartera i D.S. Rogersa jako koncentracja na integracji celów i osiąganiu efektów społecznych, środowiskowych i ekonomicznych poprzez koordynację kluczowych procesów biznesowych w dążeniu do długoterminowej poprawy konkurencyjności organizacji i jej łańcucha dostaw. Dążenie do efektów pozabiznesowych stwarza szanse na odkrywanie nowych źródeł wartości w łańcuchu dostaw. R. Nidumolu, C.K. Prahalad i M.R. Rangaswami określili włączenie priorytetów społecznych i środowiskowych do celów działalności przedsiębiorstw jako warunek osiągania przewagi konkurencyjnej w przyszłości. Zaś R.M. Kramer i M.E. Porter, pisząc o społecznej odpowiedzialności biznesu, podkreślili jej znaczenie jako źródła szans, innowacji i konkurencyjności. H.L. Lee, bazując na wynikach wieloletnich badań dotyczących zarządzania łańcuchami dostaw, zaakcentował odpowiedzialność społeczną i środowiskową jako cechę najbardziej konkurencyjnych łańcuchów dostaw, wymagającą zmian w praktykach zarządzania. W tym kontekście jednym z ważnych aspektów zarządzania łańcuchem dostaw stały się ekoinnowacje, w których charakterystyce warto zaakcentować wymiar środowiskowy (ekologiczny) oraz dostrzec ich znaczenie ekonomiczne i społeczne, zwłaszcza że podejście do tego rodzaju innowacji ewoluuje. Charakter przemian w zielonej logistyce i zarządzaniu zielonym łańcuchem dostaw trafnie ujął A. McKinnon, zwracając uwagę na następujące rozszerzenie podejścia do badań i analiz opisywanego obszaru zarządzania w ramach różnych perspektyw:

• od publicznej do prywatnej,
• od operacyjnej do strategicznej,
• od lokalnej do globalnej.

Wyniki badań Aberdeen Group wykazały między innymi następujące efekty zarządzania łańcuchem dostaw, z uwzględnieniem potrzeb i wyzwań środowiskowych: redukcja kosztów działalności, wzmocnienie społecznej odpowiedzialności biznesu, wzrost zysków, redukcja marnotrawstwa, zwiększenie wykorzystania zasobów z recyklingu, zmniejszenie szkodliwych emisji, pozyskanie nowych klientów i rozwój produktów, poprawa satysfakcji pracowników. Warto zatem poznać przykłady ekoinnowacji wdrożonych przez wybrane przedsiębiorstwa w zarządzaniu łańcuchem dostaw jako praktyk godnych naśladowania.

Artykuł zawiera 18 920 znaków.

Źródło: Czasopismo Logistyka