EDI w łańcuchu dostaw - element integracji i optymalizacji kosztów
- Bartłomiej Ślęk, Patrycja Gaj
- Kategoria: Wieści z GS1
Doskonała komunikacja i koordynacja są obecnie coraz bardziej niezbędne, a transportowane towary przekraczają więcej granic niż kiedykolwiek wcześniej. Systemy informatyczne, aby skutecznie wspomagać obszary logistyczne, muszą umożliwiać łatwe komunikowanie z różnorodnymi kontrahentami. Od systemu informatycznego wymagać należy zatem umiejętności obsługi nie tylko własnego formatu danych, ale również możliwości komunikowania się z partnerami.
Szczególnego znaczenia w takich przypadkach nabiera EDI (ang. Electronic Data Interchange), czyli elektroniczna wymiana standardowo sformatowanych danych między systemami informatycznymi partnerów w łańcuchu dostaw. Istotnym jest, aby wymieniane dokumenty były zgodne z ustalonym standardem, posiadały zdefiniowaną strukturę oraz zawartość transmitowanych danych. W chwili obecnej standardem tym jest międzynarodowy system GS1, opracowany i upowszechniany po to, aby racjonalnie realizować wszelkie przepływy logistyczne w dowolnych łańcuchach dostaw. System GS1 obecny jest w Polsce od 25 lat, a liczba jego uczestników przekroczyła 20 000. Standardy GS1, w tym komunikaty EDI, stanowią uzgodnione zasady i wytyczne, które w jednolity sposób są stosowane przez wszystkie podmioty dla usprawnienia operacji w łańcuchu dostaw w wielu branżach. Jednolity sposób identyfikacji i komunikacji znany jest w świecie od ponad 40 lat i stosowany przez ponad milion firm na świecie.
EDI swoje prapoczątki zawdzięcza działaniom logistycznym, które miały miejsce już pod koniec lat 40. XX wieku. Jednym z pierwszych, znanych przypadków użycia elektronicznej wymiany danych, jednak w zupełnie innej formie niż dzisiaj, jest transmisja danych logistycznych koniecznych w koordynacji przerzutu towarów w 1948 i 1949 roku do zamkniętego radziecką blokadą Zachodniego Berlina. Elektroniczna komunikacja była koniecznością, gdyż w kluczowych momentach dostaw samoloty docierały do Zachodniego Berlina nawet co 30 sekund. W końcu lat 60. ubiegłego wieku narodziła się wymiana dokumentów elektronicznych, obecnie znana jako EDI. Wzrastało zapotrzebowanie na szybkie i jednoznaczne przesyłanie informacji wśród firm transportowych (we frachcie kolejowym oraz kołowym). Bardzo szybko zdano sobie sprawę z tego, że brak wspólnych standardów nie pozwala na dalszy rozwój wymiany informacji w takiej formie. W naturalny sposób powstała potrzeba standaryzowania komunikatów lub też możliwości ich mapowania do docelowych formatów za pośrednictwem operatora logistycznego. Pierwszą próbę standaryzacji podjęła amerykańska organizacja Transportation Data Coordinating Committee (TDCC) w 1968 roku. Komunikaty elektroniczne stały się EDI. Kolejne próby standaryzacji dokumentów zostały podjęte między innymi przez ONZ. Obecnie wiele organizacji promuje konieczność wdrażania standardów w dokumentach elektronicznych. Działania takie wpływają na ograniczenie barier w transmisji, a w rezultacie projekty integracji międzysystemowej w operacjach logistycznych stają się szybsze i łatwiejsze. Wśród dominujących standardów należy wymienić UN/EDIFact promowany przez United Nations Economic Commission for Europe i organizację GS1. W Ameryce Północnej natomiast najbardziej powszechne są standardy opracowane przez Accredited Standards Committee X12 (dla branży logistycznej ten standard to X12I). W różnych branżach popularne są specyficzne formaty (komunikatów): na przykład w branży "automotive" jest to opracowana na bazie komunikatów EDIFact przez Verband der Automobilindustrie seria dokumentów VDA. Trzeba jednak dodać, że dotyczy to głównie niemieckich producentów; inni dość powszechnie stosują Edifact (na przykład Volvo). Obecnie w Polsce, po latach dominacji EDI w komunikacji handlowej, komunikaty EDI w logistyce przeżywają gwałtowny rozwój.
Artykuł zawiera 10 470 znaków.
Źródło: Czasopismo Logistyka