Oszczędność czasu w transporcie pasażerskim w teorii i praktyce
- Monika Bąk, Agnieszka Ważna
- Kategoria: Transport i spedycja
W dobie wciąż rozwijających się technologii i nowych rozwiązań udoskonalających i ułatwiających tworzenie, zarządzanie, organizację i korzystanie z systemów transportowych, coraz więcej uwagi zwraca się na jednoczesną konieczność poszukiwania szeroko pojętych oszczędności w procesach transportowych. Oszczędności te mogą stawać się wymiernymi korzyściami dla całych gospodarek, jak i dla użytkowników transportu, w tym w szczególności dla specyficznej ich grupy - pasażerów. Czas, będąc zasobem ograniczonym i nieodnawialnym, jest zarazem czynnikiem koniecznym do poświęcenia w przypadku przemieszczenia.
Z tego względu badania nad wyceną ekonomicznej wartości czasu w transporcie, które wspierają próby szacowania potencjalnych oszczędności wynikających ze skrócenia czasu podróży należy uznawać za zasadne. Celem artykułu jest przybliżenie teoretycznego podejścia do aspektu oszczędności czasu w transporcie, ze szczególnym uwzględnieniem transportu pasażerskiego, oraz przegląd praktycznych rozwiązań stosowanych w transporcie pasażerskim, które sprzyjają redukcji czasu w transporcie. Należy zauważyć, że problem ekonomicznej wartości czasu w transporcie pasażerskim jest zagadnieniem wciąż niedocenianym i rzadko wykorzystywanym zarówno w procesie budowania i realizacji polityki transportowej, jak i wdrażania praktycznych rozwiązań.
W wymiarze ekonomicznym czas nie jest jedynie upływającym continuum bez początku i końca, ponieważ rozpatruje się go z perspektywy bytu zmieniającego się w czasie oraz czasu trwania wykonywanych przez człowieka czynności. Czas rozpatrywany jako okres, w którym ma miejsce działalność gospodarcza człowieka, staje się kategorią ekonomiczną. W teorii ekonomii czas może być określany mianem ograniczonego i nieodnawialnego zasobu, którego wielowymiarową wartość niełatwo jest precyzyjnie oszacować.
Transport będąc działalnością człowieka mającą na celu zaspokojenie jednej z podstawowych potrzeb - przemieszczenia, pozwala tym samym na pokonywanie przestrzeni, co odbywa się za pomocą ruchu wykonywanego w konkretnym czasie. Transport można zatem definiować jako zmianę przestrzenno-czasową przewożonych osób lub ładunków dokonywaną przy pomocy infrastruktury i suprastruktury. Zależności między odległością pokonywaną w procesie transportowym a czasem potrzebnym na pokonanie przestrzeni są wzajemne i proporcjonalne – przemieszczenie wymaga większej ilości czasu, gdy zwiększa się odległość konieczna do pokonania, a większa ilość czasu do dyspozycji, pozwala na pokonanie większych dystansów. Z podstawowych definicji transportu wynika zatem, iż rola czasu w transporcie jest kluczowa, a czas jest jednocześnie warunkiem koniecznym, aby proces transportowy mógł być zrealizowany. Warto podkreślić, że czas jest zasobem, który jest uznawany w transporcie za utracony na rzecz realizacji przewozu i czynności okołoprzewozowych. Utrata czasu na zaspakajanie potrzeb transportowych powoduje, że celem staje się często skracanie czasu transportu, by jego zaoszczędzona część mogła zostać wykorzystana na inną działalność.
Artykuł zawiera 15450 znaków.
Źródło: Czasopismo Logistyka