Dostępność transportowa na obszarze o niskim popycie na usługi transportowe
- Tomasz Kwarciński
- Kategoria: Transport i spedycja
W literaturze przedmiotu można wyróżnić liczne próby definiowania oraz analizy dostępności transportowej. Najczęściej są one łączone z infrastrukturą transportu, która stanowi bazę dla sprawnego przemieszczania się pasażerów oraz ładunków. W tym ujęciu rozwój infrastruktury w zakresie przestrzennym oraz jakościowym jest warunkiem poprawy dostępności transportowej danego obszaru.
Innym możliwym sposobem analizy dostępności transportowej jest jej odniesienie do usług transportowych realizowanych przez transport zbiorowy. Do głównych uwarunkowań mających wpływ na poziom dostępności do usług transportowych można zaliczyć: odległość do punktu transportowego, koszt usługi transportowej, czas przejazdu oraz informację dla pasażera o usłudze transportowej. Celem artykułu jest przedstawienie dorobku teoretycznego oraz rozwiązań praktycznych z zakresu problematyki dostępności do usług publicznego transportu zbiorowego, ze szczególnym odniesieniem do obszarów o niskim popycie na usługi transportowe. Bazą dla powyższych rozważań są wybrane pozycje krajowej i zagranicznej literatury przedmiotu oraz przykłady praktyczne z tego zakresu.
Według A.M. El-Geneidya oraz D.M. Levinsona, koncepcja dostępności wywodzi się od słów dostęp (access) oraz zdolność (ability) i związana jest z możliwością korzystania z sieci transportowej (liniowej oraz punktowej), a także z usług transportowych. Bardziej ogólne spojrzenie na możliwą analizę dostępności prezentują prace M.Q. Dalviego i K.M. Martina, którzy wiążą dostępność z systemem transportowym. Zdaniem badaczy system transportowy warunkuje łatwość osiągnięcia przyjętych celów oraz miejsc. Podobne podejście w swoich pracach wyrażają także K. Spiekermann oraz J. Neubauer. Przywołani autorzy przyjęli, że dostępność transportowa jest podstawowym „produktem” systemu transportowego danego obszaru, eksponującym korzyści z zakresu lokalizacji danego obszaru (regionu, miasta lub trasy) w stosunku do innych obszarów.
Szeroki zakres analizy koncepcji dostępności można znaleźć również w pracach publikowanych przez T. Litmana, co pozwala uznać ją za zagadnienie trudne do precyzyjnego zdefiniowania. Według badacza można wyróżnić następujące zakresy analizy dostępności:
- fizyczny – związany z dostępem do towarów, miejsc, usług,
- przestrzenny – uwzględniający dostęp do nieruchomości,
- geograficzny – określający łatwość osiągnięcia danego miejsca,
- społeczny – warunkowany możliwością korzystania z produktów i/lub usług (między innymi usług transportowych).
Na ten wymiar dostępności zwracał uwagę wcześniej L.D. Burnts, który stwierdził, że dostępność daje możliwość uczestnictwa w różnych działaniach, co ma wpływ na stopień wolności jednostki.
Artykuł zawiera 30000 znaków.
Źródło: Czasopismo Logistyka