KOMODA i logistyka w Europie: Komodalność i Zintegrowane Zarządzanie Ruchem Miejskim

Kontekst komodalności
Koncepcja komodalności staje się coraz istotniejsza w transporcie europejskim i logistyce z powodu zmian w procesach dostaw, produkcji i dystrybucji obejmujących producentów (B2B) i końcowych klientów kupujących dobra (B2B, B2C). Główne zauważalne tendencje to: zmiana lokalizacji centrów produkcyjnych i drastyczny wzrost znaczenia e-commerce. Centra produkcyjne są obecnie rozprzestrzenione w całej Europie i na świecie, z dala od centrali firmy, gdzie zlokalizowano oddziały ds. planowania i zarządzania. W kwestii e-commerce należy podkreślić, iż nie tylko zrewolucjonizowała sposób, w jaki dobra są sprzedawane, ale także jak są dostarczane i jak związane z nimi informacje muszą być zarządzane i udostępniane. Poza wprowadzeniem rosnącego znaczenia drobnicowego podejścia do logistyki (od dużych przesyłek hurtowych do dystrybucji indywidualnej lub paczek), e-commerce jest kluczowym elementem, który rozbudza oczekiwania konsumentów/klientów końcowych pod względem elastyczności, przystępności, szybkości, redukcji kosztów i dostępności informacji w czasie rzeczywistym.

Znaczenie ICT jako narzędzia wspierającego
Rozwiązania ICT są powszechnie używane w celu wsparcia działań związanych z zarządzaniem i działalnością łańcucha logistycznego. Rzeczywiście, wykorzystanie technologii (e-logistycznych) to kluczowy element, który pomaga zaspokoić potrzebę elastyczności, przystępności, szybkości, redukcji kosztów i dostępności informacji w czasie rzeczywistym.
Czas rzeczywisty w logistyce opiera się na odpowiednich infrastrukturach oraz wykorzystaniu narzędzi i systemów ICT (sieci naziemne, mobilne platformy, wyświetlacze oraz urządzenia hand-held w pojazdach, systemy pozycjonowania pojazdów, techniki monitorowania (RFID Tag, kody kreskowe), modele i oprogramowanie do dystrybucji i planowania, narzędzia i usługi wymiany komunikatów oraz racjonalizacji przepływów informacji, itp.), które stopniowo zajmują miejsce systemu EDI, komunikacji telefonicznej i faksowania dokumentów.
 
Komodalność jako odpowiedź na potrzeby nowych użytkowników i osiągnięcie celów UE
Faktem jest, że tylko zoptymalizowane wykorzystanie łańcucha komodalnego (wspieranego przez narzędzia i systemy ICT) może przyczynić się do realizacji celów opisanych powyżej oraz uniknięcia poważnego ograniczenia mobilności, powielania nakładów na infrastrukturę, oszczędności ekonomicznych i degradacji środowiska.
Koncepcja komodalności jest promowana przez Komisję Europejską od czasów Agendy Lizbońskiej jako sposób na zagwarantowanie zrównoważonego rozwoju konkurencyjności w Europie. Biała Księga "Europejska Polityka Transportu do 2010: czas na decyzje" (EC, 2001) określa potrzebę rozwoju rozwiązań logistycznych wykorzystujących zintegrowane gałęzie transportu. Dodatkowo, zrewidowana wersja Białej Księgi "Europa w ruchu" (EC, 2006), wskazała na optymalizację wykorzystania każdej gałęzi transportu jako sposobu na osiągnięcie prostego i wydajnego systemu transportowego. Ten sam dokument popiera także zastąpienie pojęcia współzawodnictwa pomiędzy gałęziami transportu koncepcją komplementarności. Przykłady inicjatyw Komisji promujących interoperacyjność pojedynczego środka transportu wymienione są w Dyrektywie 2001/16/EC (usługi transportu kolejowego) oraz w dokumencie COM (2004) 392 (transport śródlądowy). Z tej perspektywy koordynacja interesariuszy jest niezbędna do zagwarantowania jakości systemów logistycznych jako całości. Wytyczne podane przez Komisję wskazują, iż wykorzystanie narzędzi i systemów ICT zostało zidentyfikowane jako główny element przyczyniający się do wydajnej i zrównoważonej koordynacji całego łańcucha logistycznego. Z drugiej jednak strony, co zostanie przedstawione poniżej, coraz szersze wykorzystanie narzędzi ICT jest jednym ze słabych punktów, utrudniających osiągnięcie prawdziwie zintegrowanej interoperacyjności w łańcuchu komodalnym.

Artykuł pochodzi z czasopisma "Logistyka" 2/2009.